Στο διάστημα αυτό η πόλη άκουγε τους χτύπους του, οποιαδήποτε μορφή και αν είχε. Όμως το 1992 το τελευταίο ρολόι κρημνίσθηκε για να αποκαλυφθεί ο θησαυρός της πόλης μας, το μεγάλο Αρχαίο Θέατρο και έκτοτε δεν αντικαταστάθηκε.
Η σημερινή εικόνα προέρχεται από λεπτομέρεια φωτογραφίας του προπολεμικού ρολογιού και απεικονίζει τον πυργίσκο του, δηλαδή το υψηλότερο τμήμα του ρολογιού, στο οποίο υπάρχουν τέσσερες δίσκοι ρολογιών που βλέπουν προς τις τέσσερες πλευρές του ορίζοντα. Φωτογράφος είναι ο Γεράσιμος Δαφνόπουλος (1877-1935), ένας πραγματικός καλλιτέχνης, ο οποίος άφησε εποχή με τις φωτογραφίες του, του απονεμήθηκε ο τίτλος του "Φωτογράφου της Βασιλικής Αυλής" και έμεινε στην ιστορία γιατί απαθανάτισε τον Παύλο Μελά δύο μήνες πριν τον θάνατό του το 1904, φορώντας τον Μακεδονικό ντουλαμά.
Το 1923, επί δημαρχίας Δημητρίου Παπαγεωργίου (1922-1924), το Δημοτικό Συμβούλιο έκρινε ότι το παλιό τούρκικο ρολόι, το οποίο δεν είχε ωροδείκτες και ανήγγειλε τις ώρες με καμπάνα, έπρεπε να αντικατασταθεί με σύγχρονο. Για τον σκοπό αυτό ενέκρινε πίστωση 45.000 δραχμών «…δια την κατασκευήν και ανύψωσιν του παλαιού κτιρίου του πρώην Ωρολογίου της πόλεως»[2]. Σύμφωνα με τον Επαμεινώνδα Φαρμακίδη, στην κατασκευή αυτού του ρολογιού συνέβαλε οικονομικά εκτός του Δήμου και ο Λαρισαίος έμπορος Ηλίας Κολέσκας[3]. Σ’ αυτή την κατασκευή διατηρήθηκε ο εξαγωνικός κορμός του ρολογιού όπως ήταν. Από τις υπάρχουσες φωτογραφίες διαπιστώνουμε ότι η εξαγωνική περίμετρός του εκ κατασκευής εμφανιζόταν ελαφρά μειωμένη όσο ο κορμός έφθανε στο ψηλότερο σημείο Ουσιαστικά λοιπόν η μεταβολή στο νέο ρολόι περιοριζόταν στην αλλαγή του πυργίσκου, ο οποίος εδραζόταν πάνω στον κορμό. Στη θέση του παλαιού κατασκευάσθηκε λιθόκτιστος, τετράπλευρος πυργίσκος, διακοσμημένος αρχιτεκτονικά με πολλά νεοκλασικά στοιχεία, όπως ήταν η μόδα της εποχής. Τοποθετήθηκαν τέσσερα μεγάλα κυκλικά ρολόγια, ένα σε κάθε πλευρά, με ωροδείκτη, λεπτοδείκτη και αριθμούς με λατινικά στοιχεία. Ο πυργίσκος στο κάτω μέρος προστατευόταν περιμετρικά από μεταλλικό κιγκλίδωμα, το οποίο έδινε τη δυνατότητα προσπέλασης και παραμονής εργατών ή και επισκεπτών μέχρι το ύψος αυτό. Ο πυργίσκος ήταν στεγασμένος με έναν ιδιότυπο τρούλο, στη μέση του οποίου υπήρχε τετράπλευρη κατασκευή με ανοίγματα και τρούλο, στην κορυφή του οποίου ήταν πακτωμένο ένα αλεξικέραυνο. Η παρατιθέμενη φωτογραφία του Γεράσιμου Δαφνόπουλου δείχνει όλες τις λεπτομέρειές του. Η κατασκευή του νέου πυργίσκου οδήγησε τελικά σε «ανύψωση», δηλαδή στην καθ’ ύψος αύξηση του ρολογιού, το οποίο δέσποζε λόγω και της θέσεώς του, απ’ όλες τις πλευρές της πόλης και εκτός από την ηχητική αναγγελία της ώρας, υπήρχε και η απ' ευθείας οπτική προσέγγιση. Η ηχητική αναγγελία γινόταν ανά ώρα και οι κρούσεις ήταν τόσες όσες και η αναγγελλόμενη ώρα. Ενδιάμεσα με μία μόνον κρούση γινόταν η αναγγελία της μισής ώρας. Το κομψό αυτό ρολόι έχει αποτυπωθεί σε όλα σχεδόν τα επιστολικά δελτάρια και τις φωτογραφίες της περιόδου, όσα αποτυπώνουν τον Λόφο από το 1923 μέχρι την κατοχή.
Η ζωή του ρολογιού αυτού υπήρξε δυστυχώς σύντομη. Διήρκησε λιγότερο από μια εικοσαετία. Με τον σεισμό της 1ης Μαρτίου 1941 κατέπεσε εντελώς ο πυργίσκος και μέρος του επάνω τμήματος του κορμού. Έχουν διασωθεί φωτογραφίες από αθηναϊκά φωτογραφικά γραφεία που κάλυψαν ειδησεογραφικά για τις εφημερίδες της πρωτεύουσας τους σεισμούς, τα οποία δείχνουν την παντελή καταστροφή του πυργίσκου και τους δίσκους των ρολογιών πεσμένους στο έδαφος, να έχουν σταματήσει στην ώρα του σεισμού (5 και 54΄ πρωινή ώρα). Μεταπολεμικά ο κορμός του ρολογιού, όσος απόμεινε από τον σεισμό, κατεδαφίσθηκε και η πόλη έμεινε χωρίς ρολόι. Όμως τα υπολείμματα της θεμελίωσής του παρέμειναν ενταφιασμένα και εντοπίσθηκαν το 1992, όταν καθαρίσθηκαν όλες οι επιχωματώσεις οι οποίες βρίσκονταν στην περιοχή και κάλυπταν το αρχαίο θέατρο.
Ο καταστροφικός σεισμός στάθηκε η αιτία να μείνει επί μία δεκαετία και πλέον η Λάρισα χωρίς ρολόι. Μεσολάβησε η κατοχή, η πείνα, ο εμφύλιος και επί δημαρχίας Δημητρίου Καραθάνου[4] (1951-1954) τέθηκε το ζήτημα ανέγερσης νέου. Κατά τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 5ης Νοεμβρίου 1951, συζητήθηκε μεταξύ άλλων θεμάτων και το ζήτημα της «…κατασκευής Ωρολογίου της πόλεως, το οποίον είχε κρημνισθεί από τον σεισμόν». Η μελέτη του ανατέθηκε στον πολιτικό μηχανικό Νικόλαο Βασ. Μίχο. Έτσι το 1952, δίπλα από τα θεμέλια του πύργου του παλιού, υψώθηκε το νέο λευκό ψηλόλιγνο ρολόι.
--------------------------------------------------------
[1]. Βλέπε: Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Το ρολόι της Λάρισας. Ιστορική διαδρομή, εφ. ¨Ελευθερία¨, Λάρισα, φύλλο της 17ης Σεπτεμβρίου 2014.
[2]. Καλογιάννης Βάσος, Η χρυσή Βίβλος του Δήμου Λαρίσης. Από τη μακραίωνη ιστορία της θεσσαλικής πρωτευούσης, Λάρισα (1963) σελ.221. Από τα Πρακτικά της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 1923.
[3]. Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Ηλίας Κολέσκας, εφ. Larissanet, φύλλο της 24ης Ιουλίου 2015.
[4]. Ο Δημήτριος Καραθάνος γεννήθηκε το 1899 στην Καρδίτσα, αλλά σε νεαρή ηλικία μετακόμισε στη Λάρισα οικογενειακώς. Ο πατέρας του ήταν φαρμακοποιός και ο ίδιος ακολούθησε τα επαγγελματικά βήματά του, διατηρώντας φαρμακείο στην πόλη μας. Συγχρόνως όμως αναμίχθηκε έντονα στην κοινωνική και αθλητική ζωή της, αλλά και σε κάθε φιλοπρόοδη κίνηση της Λάρισας. Στις δημοτικές εκλογές του 1951 πλειοψήφησε ο συνδυασμός του και εξελέγη δήμαρχος. Πέθανε στις 17 Μαρτίου 1954, σε ηλικία 55 ετών ως δήμαρχος, από καρδιακό νόσημα.
Από τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com
