Οι ζαχαροπλάστες και οι αρτοποιοί της πόλης τρέχουν και δεν φτάνουν για να προλάβουν τη ζήτηση. Έτσι δουλεύουν νυχθημερόν για να ικανοποιήσουν τον κόσμο που θα προμηθευτεί το πατροπαράδοτο γλύκισμα για να υποδεχθεί το νέο έτος.
Στο ζαχαροπλαστείο του κ. Γιάννη Οικονόμου η μυστική του συνταγή με φρέσκα και ποιοτικά υλικά, η προσεγμένη εμφάνιση και η προσιτή τιμή κάνουν τις βασιλόπιτες ανάρπαστες. Όπως λέει και ο ίδιος ήδη από προχθές είναι κλεισμένος όλη μέρα στο εργαστήριο για να προλάβει. Μέχρι και σήμερα εκατοντάδες βασιλόπιτες-για την ακρίβεια πάνω από 1500- θα μπουν στα σπίτια των Λαρισαίων. Το ζαχαροπλαστείο «Οικονόμου» παρασκευάζει παραδοσιακές βασιλόπιτες τις οποίες διαθέτει σε δύο μεγέθη και η τιμή τους ανέρχεται στα 15 ευρώ η μεγάλη και 13 ευρώ η μικρή, ενώ για τους συλλόγους κάνει ειδική τιμή και προσφέρει βασιλόπιτα των 100 ατόμων στα 50 ευρώ. Όπως αναφέρει, ο κόσμος τον τιμά και τον εμπιστεύεται για αυτό και εκείνος κάθε χρόνο, φροντίζει να τους το ανταποδίδει με εκπλήξεις και δώρα. Για φέτος, τρεις τυχεροί πελάτες του θα εντοπίσουν μέσα στη βασιλόπιτα ένα ταμπελάκι που θα τους ενημερώνει ότι κέρδισαν μια χρυσή λίρα, ενώ ένας ακόμη τυχερός θα κερδίσει ένα ταξίδι στο Βελιγράδι. «Είναι το λιγότερο που μπορώ να κάνω για τον κόσμο που με εμπιστεύεται και με προτιμά. Ελπίζω και φέτος να μείνουν ικανοποιημένοι και να απολαύσουν κάθε κομμάτι της βασιλόπιτας» είπε χαρακτηριστικά. Όσο για τις γεύσεις υπάρχουν για όλα τα γούστα. Βασιλόπιτες με κομμάτια σοκολάτας, με κεράσι και πορτοκάλι και για τους λάτρεις της σοκολάτας, βασιλόπιτα-σοκολατόπιτα.
Τον τελευταίο καιρό την εμφάνισή τους έχουν κάνει και οι βασιλόπιτες με ζαχαρόπαστα που εντυπωσιάζουν με τα τρισδιάστατα σχέδιά τους. Ο κ. Οικονόμου μπορεί να φτιάξει κατά παραγγελία εάν κάποιος το επιθυμεί, αλλά δεν κάνει μαζική παραγωγή καθώς θεωρεί ότι η τιμή τους είναι απαγορευτική για τον κόσμο. «Είναι όμορφες αλλά η τιμή τους είναι αρκετά υψηλή. Μια τέτοια βασιλόπιτα μπορεί να φτάσει να πωλείται και 30 ευρώ. Σημασία έχει να μπορεί και ο κόσμος να την αγοράσει» αναφέρει.
Όσο για τα μυστικά τη συνταγής, τα αγνά και φρέσκα υλικά κάνουν τη διαφορά. Καλή χρονιά με υγεία, αγάπη και τύχη!
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ
Η βασιλόπιτα κατά το ελληνικό έθιμο κόβεται σε οικογενειακή συγκέντρωση αμέσως με τον ερχομό του νέου έτους κυρίως μετά από φαγοπότι όπου και ακολουθεί χαρτοπαιξία «για το καλό του καινούργιου χρόνου». Έτσι στις 00.00 ακριβώς τα μεσάνυχτα με την αλλαγή του έτους σβήνουν τα φώτα και μετά ένα λεπτό ξανανάβουν ευχόμενοι και αντευχόμενοι όλοι «χρόνια πολλά» και «ευτυχισμένο το νέο έτος». Τότε βγαίνει η βασιλόπιτα στο τραπέζι όπου ο νοικοκύρης αφού τη σταυρώσει με το μαχαίρι τρεις φορές αρχίζει να την κόβει σε τριγωνικά κομμάτια προσφερόμενο σε κάθε ένα παριστάμενο μέλος της οικογένειας ή φίλων και συγγενών με πρώτο κομμάτι του σπιτιού (ή του Χριστού της Παναγίας και του Άι Βασίλη), του σπιτονοικοκύρη, της σπιτονοικοκυράς και των άλλων παρισταμένων κατά τάξη συγγένειας και ηλικία με τελευταίο το κομμάτι του φτωχού ή πάλι του σπιτιού, χωρίς βέβαια να λησμονούνται τυχόν μετανάστες, ασθενείς και άλλα πρόσωπα της οικογένειας που για διάφορους λόγους δεν παρίστανται. Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να κοπεί κομμάτι “για την εταιρία”, “για το μαγαζί” κ.λπ..
Μέσα στη βασιλόπιτα τοποθετείται ένα νόμισμα, που όποιος το βρει κατά το μοίρασμα της βασιλόπιτας θα είναι ο τυχερός της χρονιάς. Σε κάποιες αγροτικές περιοχές αντί για νόμισμα τοποθετούσαν παλαιότερα ένα κομματάκι άχυρο, κλήμα ή κλώνο ελιάς, ανάλογα με την παραγωγή της περιοχής, και όποιος το έβρισκε θα είχε καλή σοδειά κατά τη διάρκεια του χρόνου.
Το έθιμο δεν περιορίζεται μόνο στο σπίτι και την ημέρα της Πρωτοχρονιάς. Από τις επόμενες ημέρες και σχεδόν μέχρι και τα τέλη Φλεβάρη, σωματεία, επαγγελματικές ενώσεις και οργανώσεις κόβουν τη δική τους βασιλόπιτα. Η συνήθεια αυτή είναι νεότερη και κατάγεται από παλαιότερες συντεχνίες, τα μέλη των οποίων έκοβαν την πρωτοχρονιάτικη πίτα και τη μοιράζονταν για το καλό το δικό τους και του κοινού τους επαγγέλματος.
Υπάρχει, όμως, και η χριστιανική παράδοση για το έθιμο της βασιλόπιτας. Όταν ο Άγιος Βασίλειος ήταν επίσκοπος Καισάρειας, ο έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε να εισπράξει φόρους με άγριες διαθέσεις. Οι κάτοικοι φοβήθηκαν και ζήτησαν την προστασία του επισκόπου τους. Αυτός τους είπε να συγκεντρώσουν ό,τι πολύτιμα αντικείμενα είχαν για να τα προσφέρουν στον έπαρχο. Ο άγιος, όμως, τον έπεισε να φύγει χωρίς να πάρει τίποτε. Ήταν παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Επειδή η επιστροφή των αντικειμένων στους κατόχους τους ήταν πρακτικά αδύνατη, με συμβουλή του αγίου ζυμώθηκαν πλακούντια (μικρές πίτες) και μέσα σ’ αυτούς τοποθετήθηκε από ένα πολύτιμο αντικείμενο. Έγινε η διανομή και, σαν από θαύμα, έτυχε στον καθένα ό,τι είχε δώσει. Από τότε, λέει η παράδοση, κάνουμε στη γιορτή του Αγίου Βασιλείου πίτες με νομίσματα μέσα.
Νεότερες παραλλαγές αυτής της παράδοσης από τον Πόντο και τη Μικρά Ασία παρουσιάζουν τον Άγιο Βασίλειο να κερδίζει τον εισπράκτορα των φόρων σε χαρτοπαίγνιο και στη συνέχεια να γίνεται η διανομή με μικρά ψωμιά ή με μια μεγάλη πίτα.
Της Νατάσας Πολυγένη
