«Με το μηχανογραφικό επιλέγουμε σπουδές και όχι επάγγελμα»

* Δηλώνει στην «Ε» ο σύμβουλος σταδιοδρομίας Σπύρος Μιχαλούλης * Μιλά για τις παγίδες, τη σημασία του επαγγελματικού προσανατολισμού * Ποιοι είναι οι τομείς που έχουν μέλλον * Πριν επιλέξουν, οι υποψήφιοι θα πρέπει να ενημερωθούν πλήρως για τα επαγγελματικά δικαιώματα των σχολών που θα δηλώσουν

Συνέντευξη: Νατάσα Πολυγένη

Λίγες μέρες πριν την ανακοίνωση των βαθμολογιών, η συζήτηση για το μηχανογραφικό που θα πρέπει να συμπληρώσουν οι υποψήφιοι περί τα μέσα Ιουλίου έχει ήδη ξεκινήσει.

Η σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού, με βάση τις επιθυμίες του κάθε υποψηφίου, είναι το σημαντικότερο κομμάτι στη διαδικασία των Πανελλαδικών, αφού η επιλογή της σχολής δεν είναι κάτι απλό, και φυσικά δεν πρέπει να γίνεται με κριτήριο το επάγγελμα που θα ακολουθήσει αργότερα κάποιος, αφού οι σπουδές δε σχετίζονται απαραίτητα με το επάγγελμα.
Ο σύμβουλος σταδιοδρομίας και συνιδρυτής της Orientum Σπύρος Μιχαλούλης μιλά στην «Ε» για τις βασικές αρχές συμπλήρωσης του μηχανογραφικού δελτίου, αλλά και για το πώς ο επαγγελματικός προσανατολισμός μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί να κάνει σωστές και έξυπνες επιλογές. Στη συνέντευξη τονίζει ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα να μην «πέσουν» στην παγίδα να κοιτούν τις περσινές βάσεις, ενώ στο ερώτημα για το ποιοι τομείς δείχνουν να έχουν μέλλον στην επαγγελματική αποκατάσταση, αναφέρει ότι οι τομείς της Πληροφορικής και των Νέων Τεχνολογιών, της Ενέργειας, του Περιβάλλοντος και των «Logistics» είναι πολύ δυναμικοί, ενώ και ο κλάδος της υγείας παραμένει ένας τομέας με υψηλή ζήτηση.
• Κύριε Μιχαλούλη, πότε αναμένεται να ξεκινήσει η υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου από τους υποψηφίους;
- «Αφού ολοκληρωθεί η εξέταση και των ειδικών μαθημάτων την Παρασκευή 28 Ιουνίου και στη συνέχεια ολοκληρωθεί η βαθμολόγησή τους, αναμένουμε το Υπουργείο να ανακοινώσει έναν συγκεντρωτικό πίνακα με τις Ελάχιστες Βάσεις Εισαγωγής όλων των τμημάτων. Ακολούθως, θα ανοίξει και το σύστημα για να καταθέσουν οι υποψήφιοι το μηχανογραφικό τους».
•  Υπάρχει κάποια «στρατηγική» που πρέπει να ακολουθήσουν οι υποψήφιοι καθώς συμπληρώνουν το μηχανογραφικό τους;
- «Δύο είναι τα βασικά συστατικά, κατ’ αρχάς να ενημερωθούν για τα τμήματα και φυσικά να λάβουν υπόψη τους τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους, τα δικά τους «θέλω».
Ειδικά η έγκυρη πληροφόρηση μπορεί να σε γλιτώσει από λάθη στο μηχανογραφικό. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να ενημερωθούν πλήρως για τα επαγγελματικά δικαιώματα των σχολών που θα δηλώσουν. Υπάρχουν, λόγου χάριν, τμήματα με διπλά επαγγελματικά δικαιώματα, όπως τα τμήματα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής στη Θεσσαλονίκη, που εκτός από την Πληροφορική, δίνουν άδεια ασκήσεως οικονομολόγου/λογιστή. Ή Τμήματα με παρόμοιο τίτλο, αλλά διαφορετικά επαγγελματικά δικαιώματα, λόγου χάριν από το Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας στη Λάρισα γίνεσαι βιολόγος, ενώ από το Βιοτεχνολογίας στην Αθήνα γεωπόνος. Και πολλά ακόμα. Όταν συμπληρώνουμε το μηχανογραφικό, δεν πρέπει να μας ξεφεύγουν αυτές οι πληροφορίες».
• Πολλοί υποψήφιοι κοιτάνε τις περσινές βάσεις των σχολών, πιστεύετε ότι βοηθάει κάτι τέτοιο;
- «Κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού το να κοιτάζουμε τις περσινές βάσεις, είναι παγίδα. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τις βάσεις. Μπορεί να αποκλείσω μια σχολή που θα μου ταίριαζε ή να φτιάξω τελικά τη σειρά βάσει μορίων κι όχι πραγματικών επιθυμιών. Ας μην ξεχνάμε ότι οι περσινές βάσεις εκφράζουν τη ζήτηση των περσινών σχολών. Η βάση μιας σχολής δεν υποδηλώνει και την αξία της. Το να συγκεντρώσει κάποιος μια υψηλή βαθμολογία π.χ. 19.000 μόρια και τελικά να βάλει μια σχολή με 14-15.000 μόρια δεν είναι λανθασμένη επιλογή, αν αυτή του ταιριάζει. Για παράδειγμα, πέρυσι στο Μαθηματικό της Αθήνας που η βάση ήταν 14.725 μόρια, ο πρώτος υποψήφιος μπήκε με 19.165 μόρια. Ο συγκεκριμένος υποψήφιος δεν «παρασύρθηκε» βάζοντας π.χ. το Πολυτεχνείο του οποίου τα τμήματα είναι πιο υψηλόβαθμα, προφανώς προτίμησε να κάνει αυτό που αγαπάει… και μελλοντικά θα διαπρέψει στην αγορά εργασίας, να είστε σίγουροι.
Από την άλλη, να μην απογοητευτούν και οι υποψήφιοι και με πιο χαμηλές βαθμολογίες. Υπάρχουν σχολές χαμηλόβαθμες, για τις οποίες πρέπει να ενημερωθούν, που όμως προσφέρουν φοβερές προοπτικές στους αποφοίτους τους και μάλιστα, απορροφώνται αρκετά γρήγορα στην αγορά εργασίας σε τομείς υψηλής ζήτησης. Δεν υπάρχουν «καλές» και «κακές» σχολές, αλλά οι κατάλληλες για τον καθέναν μας».
• Η επαγγελματική αποκατάσταση δεν πρέπει να είναι κριτήριο για τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού;
- «Η αγορά εργασίας συνεχώς αλλάζει, πράγμα που σημαίνει ότι το επάγγελμα που θα κάνεις σε μερικά χρόνια μπορεί σήμερα να μην υπάρχει καν. Τα παιδιά καλό είναι να ενημερωθούν για τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού τους για τους τομείς υψηλής ζήτησης, αλλά, όπως έχουμε τονίσει πολλές φορές οι σύμβουλοι της Orientum, δε διαλέγουν στο μηχανογραφικό τους επαγγέλματα, αλλά σχολές. Με άλλα λόγια τι θα σπουδάσουν. Λόγου χάριν ένας απόφοιτος του Μαθηματικού, που ανέφερα προηγουμένως, δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα ασχοληθεί με την εκπαίδευση, αλλά μπορεί να κάνει ένα μεταπτυχιακό στο business analytics και να δουλέψει ως αναλυτής δεδομένων σε μια πολυεθνική εταιρεία. Αυτήν τη στιγμή είναι από τα πιο περιζήτητα επαγγέλματα.
Επιλέγουμε, λοιπόν, σπουδές και όχι επάγγελμα τούτην την ώρα. Και φυσικά πρέπει να μας αρέσουν, να ταιριάζουν σε εμάς αυτές οι σπουδές».
• Πώς μπορεί επαγγελματικός προσανατολισμός να βοηθήσει ένα παιδί να γίνει επαγγελματικά ευτυχισμένο;
- «Παρόλο που οι πήγες πληροφόρησης πλέον είναι άπειρες, και οι μαθητές, οι μαθήτριες και οι γονείς έρχονται συνεχώς και πιο ενημερωμένοι στη συμβουλευτική διαδικασία, ωστόσο και πάλι παρατηρούνται φαινόμενα λανθασμένης συμπλήρωσης μηχανογραφικού, είτε λόγω παραπληροφόρησης είτε ελλιπούς πληροφόρησης, φαινόμενα που συνδέονται με μελλοντικές δυσκολίες και προβλήματα στην επαγγελματική ζωή των ανθρώπων..
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός αφορά τη σωστή καθοδήγηση του ατόμου, προκειμένου να γνωρίσει τον εαυτό του μέσα από τα ψυχομετρικά τεστ, και παράλληλα να αποκτήσει συνολική εικόνα για τις σχολές και την αγορά εργασίας, προτού επιλέξει τις σπουδές του. Είτε πρόκειται για τους πιο αποφασιστικούς και ενημερωμένους που χρειάζονται περισσότερο εξειδικευμένη πληροφόρηση είτε πρόκειται για τους αναποφάσιστους λόγω του ότι τους αρέσουν πολλά ή και τίποτα…, ειδικά όταν πρόκειται για το μηχανογραφικό, αποτελεί μια ψυχοφθόρα διαδικασία για την ελληνική οικογένεια…
Επομένως, οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι συνδυάζουν αυτούς τους δύο άξονες με στόχο οι μαθητές και οι μαθήτριες να μην έχουν διλήμματα, να ενημερωθούν με έγκυρο τρόπο, να λύσουν τις απορίες τους και να οδηγηθούν στις ορθές αποφάσεις».
• Ποια είναι τα επαγγέλματα τα οποία προβλέπεται πως θα έχουν υψηλή ζήτηση στο μέλλον;
- «Ο τομέας της Πληροφορικής και των Νέων Τεχνολογιών, η Ενέργεια και το Περιβάλλον, τα Logistics είναι τομείς πολύ δυναμικοί. Από την άλλη, ο κλάδος της υγείας παραμένει ένας τομέας με υψηλή ζήτηση. Σπουδές στην ψυχολογία ή στην ιατρική/ιατρικά, αλλά και στα παρα-ιατρικά επαγγέλματα, όπως φυσικοθεραπεία, λογοθεραπεία, εργοθεραπεία κ.ά., προσφέρουν πολλές εναλλακτικές στους υποψηφίους που ενδιαφέρονται για πιο ανθρωποκεντρικά επαγγέλματα, με επίκεντρο την προσφορά.
Ειδικότερα, η βελτίωση του προσδόκιμου ζωής ενισχύει την ανάγκη για εξειδικευμένους επαγγελματίες, με εξειδίκευση στη διαχείριση της γήρανσης και των χρόνιων νοσημάτων. Επαγγέλματα όπως σύμβουλοι ηλικιωμένων και διαχειριστές ατόμων τρίτης ηλικίας αναμένεται να αναδυθούν στο άμεσο μέλλον. Και το τονίζω, προηγείται η αγάπη για το αντικείμενο των σπουδών. Μόνο τότε μπορείς να είσαι επαγγελματικά ευτυχισμένος».