Ο κ. Ντούρας κατηγορεί την Πολιτεία ότι «αδιαφορεί για την καταπολέμηση του φαινομένου της νοθείας μελιού κι ότι δεν μελετά τις εμπεριστατωμένες προτάσεις της Ομοσπονδίας», τους διάφορους «καθηγητάδες που στήνουν βιομηχανία εκπαίδευσης των νέων», αλλά και τους δήμους και τις περιφέρειες, οι οποίες «δεν συνεργάζονται με την ΟΜΣΕ για την αξιοποίηση των κονδυλίων της ΚΑΠ για τη δημιουργία περιαστικών δασών».
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μελισσοκόμων συμβουλεύει τους καταναλωτές να μην αγοράζουν μέλι από γυρολόγους ή κάτω από 7 ευρώ, διότι η τιμή είναι ύποπτη, ενώ στον αντίποδα αναφέρεται με αισιοδοξία στον σημαντικό ρόλο που θα επιτελέσει το Κέντρο Μελισσοκομίας που ξεκίνησε να λειτουργεί προ ημερών στη Λάρισα, στα γραφεία της Ομοσπονδίας.
* Κύριε Ντούρα, ας ξεκινήσουμε με τη δημιουργία του Κέντρου Μελισσοκομίας στη Λάρισα.
- Πρόκειται για έναν νέο θεσμό στην πόλη μας, για τον οποίο δώσαμε μεγάλη μάχη και προηγήθηκε μια μαχητική διαβούλευση των τοπικών μελισσοκομικών φορέων με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Τα Κέντρα Μελισσοκομίας αποτελούν τη βασική δράση του κανονισμού 1308/13, που διέπει τα τριετή εθνικά προγράμματα για τη βελτίωση των συνθηκών παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων της μελισσοκομίας, για την άμεση στήριξη των μελισσοκόμων. Από την 1η Αυγούστου 2017 το Μελισσοκομικό Κέντρο Θεσσαλίας, που εξυπηρετούσε και την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, διατηρεί στη ζώνη ευθύνης του τις Περιφερειακές Ενότητες Μαγνησίας, Τρικάλων και Καρδίτσας και το Γραφείο της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος αναλαμβάνει πλέον, ως Κέντρο Μελισσοκομίας Λάρισας, την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας όπου δραστηριοποιούνται περισσότεροι από 1900 μελισσοκόμοι. Ο θεσμός αυτός διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό και τις υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας και της Περιφέρειας Θεσσαλίας γενικότερα, να προωθήσουν σχέδια για την ανάπτυξη του κλάδου. Χαιρόμαστε που σε αυτή την προσπάθεια είχαμε τη συμπαράσταση του προέδρου του Μελισσοκομικού Συλλόγου Λάρισας Κώστα Καλαπούτη.
* Μιλήστε μας για τη δράση της Ομοσπονδίας (ΟΜΣΕ)…
- Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος, ιδρύθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 1996, με έδρα τη Λάρισα και έχει στο δυναμικό της 60 περίπου μελισσοκομικούς συλλόγους. Στο γραφείο της ΟΜΣΕ απασχολούνταν δύο γεωτεχνικοί με εξειδίκευση στον κλάδο της μελισσοκομίας. Η Ελληνική Ομοσπονδία εκπροσωπεί τη χώρα μας στην Apimondia (Παγκόσμια Ομοσπονδία) και στην EPBA (Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία) και πολλές φορές η γνώμη μας διαμόρφωσε δεδομένα. Ακόμη λειτουργούμε και ως εκπρόσωποι της Ελλάδας στη διεθνή σκηνή. Αρκεί να σας αναφέρω ότι το 2009 στο διεθνές συνέδριο του Μονπελιέ της Γαλλίας παρουσιάσαμε 6 αυτούσια ελληνικά μέλια. Μέχρι τότε οι εξαγωγές μελιού ανέρχονταν σε 500 τόνους/χρόνο και στη συνέχεια ανήλθαν σε 1200 τόνους, ενώ σήμερα ό,τι μέλι μπορούμε το εξάγουμε. Επίσης στο συγκεκριμένο συνέδριο θέσαμε βέτο στη συμμετοχή των Σκοπιανών ως «Μακεδονία» κι έτσι υποχώρησαν και συμμετείχαν σε αυτό με την ονομασία FYROM. To 2013 στο Κίεβο, οι Τουρκοκύπριοι επιχείρησαν να γίνουν μέλη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Μελισσοκομίας και με διπλωματικό τρόπο καταφέραμε να τους αποκλείσουμε, όσο διαρκεί αυτή η απαράδεκτη διχοτόμηση του νησιού. Αυτό το καταφέραμε σε συνεργασία με την Κυπριακή Πρεσβεία στην Αθήνα και το ελληνικό ΥΠΕΞ, ενώ αντίθετα τότε το ΥΠΑΑΤ όχι μόνο αδιαφόρησε αλλά αρνήθηκε να καλύψει τα έξοδα μετάβασης της συνεργάτιδάς μου, την οποία χρειαζόμουν για τις ανάγκες της μετάφρασης. Εκ των υστέρων βέβαια μας συνεχάρησαν και οι ίδιοι με επιστολή τους. Είμαστε βέβαια συνδικαλιστικός φορέας, αλλά δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην προώθηση και στήριξη της παραγωγής. Δεν ζητάμε χρήματα από κανέναν. Επίσης είμαστε περήφανοι για τους αγώνες μας, αναφορικά με την ποιότητα του μελιού που εισάγεται στην Ε.Ε. από τρίτες χώρες και αναμιγνύεται με το μέλι που παράγεται στην Ε.Ε., ενώ στη συνέχεια πωλείται με την ένδειξη «μείγμα μέλιτος της Ε.Ε. και μη Ε.Ε.». Ως γνωστόν η επισήμανση αυτή παραπλανά τους καταναλωτές, επειδή δεν έχουν πλήρη στοιχεία σχετικά με την πραγματική προέλευση του μελιού ούτε τη σύνθεσή του, αφού ειδικά το μέλι που εισάγεται από την Κίνα είναι εξαιρετικά φιλτραρισμένο, καθιστώντας αδύνατη την αναγνώριση της φυτικής προέλευσής του. Αυτό το μέλι, είναι φθηνότερο σε σύγκριση με το μέλι που παράγεται στα Κράτη - Μέλη της Ε.Ε. και ως εκ τούτου αποτελεί στοιχείο αθέμιτου ανταγωνισμού για τους Ευρωπαίους μελισσοκόμους. Ελπίζουμε η Επιτροπή να τροποποιήσει τους ισχύοντες κανόνες για την επισήμανση του μελιού που θεσπίστηκαν με την οδηγία 2014/63 / Ε.Ε., έτσι ώστε η υποχρεωτική ετικέτα της χώρας καταγωγής να περιέχει επίσης αναλογία ανάμειξης με το μέλι που προέρχεται από διαφορετική χώρα προέλευσης».
* Αφού αναφερθήκατε στο φλέγον ζήτημα της νοθείας και στις ελληνοποιήσεις του μελιού, πείτε μας πόσο εκτεταμένο είναι το φαινόμενο αυτό;
- Σχετικά με τις ελληνοποιήσεις, η αγορανομική διάταξη που ψηφίστηκε το 2013, με την οποία καθιερώθηκε η αναγραφή της χώρας προέλευσης, περιόρισε κάπως το φαινόμενο. Δυστυχώς στην προσπάθειά μας να βάλουμε μια τάξη στην αγορά δεν έχουμε την αμέριστη στήριξη των μελισσοκόμων. Και αυτό γιατί με το πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο, αρκετοί –για να επιβιώσουν- προσπαθούν να πουλήσουν το προϊόν χωρίς τιμολόγια. Έτσι ασυνείδητα προσφέρουν τη δυνατότητα σε όσους πωλούν μέλι στις λαϊκές να πάρουν «πέτσινα» τιμολόγια για να δικαιολογήσουν τα έξοδά τους. Ακόμη, επειδή απαγορεύεται ο έλεγχος στα σύνορα, διότι θεωρείται παρεμπόδιση εμπορίου των προϊόντων της Ε.Ε., ζητήσαμε από την Πολιτεία τη διενέργεια μπλόκων λίγο πιο κάτω από τα τελωνεία. Επίσης πριν τυποποιήσει κάποιος το μέλι του, θα πρέπει να το περάσει σε ένα ηλεκτρονικό σύστημα, ενημερώνοντας έτσι τις αρμόδιες υπηρεσίες τι ποσότητα εισάγει, την αξία και από ποια χώρα το φέρνει. Με την παλιότερη αγορανομική διάταξη κάποιος που είχε 10 κατηγορίες εισαγόμενο μέλι στην αποθήκη του, έκοβε ένα δελτίο εσωτερικής διακίνησης και έγραφε προς τυποποίηση. Έβαζε διάφορους κωδικούς στα βαζάκια, αλλά τι περιείχε το προϊόν κανείς δεν το γνώριζε. Τώρα όποιος εισάγει μέλι δεν προλαβαίνει να κόψει τιμολόγιο, αφού υποχρεούται άμεσα να το χαρακτηρίσει εισαγόμενο. Οι Έλληνες καταναλώνουν περισσότερο μέλι απ’ όλους τους Ευρωπαίους. Όταν έχουμε 2 εκατομμύρια κυψέλες, έχουμε πάνω από 30.000 τόνους μέλι τον χρόνο. Στα σούπερ μάρκετ δεν προωθούνται ούτε 6.000 τόνοι τον χρόνο. Το υπόλοιπο φεύγει χέρι με χέρι και χωρίς παραστατικά. Οι λαϊκές και οι νέοι μελισσοκόμοι, ως επί το πλείστον, είναι αυτοί που ευθύνονται για τη νοθεία του προϊόντος. Οι εκτός νομού παραγωγοί θα πρέπει να προωθούν το μέλι τους συσκευασμένο, ώστε να γνωρίζουμε πού και ποια ποσότητα το μεταποίησε. Οι εντός νομού, λίγο πολύ γνωριζόμαστε και γι΄ αυτό αποφεύγονται οι νοθείες.
* Η περίφημη στροφή των νέων στη μελισσοκομία πράγματι απέδωσε;
- Όχι, γιατί έγινε άναρχα. Προ ετών (περίπου το 2012) πράγματι καταγράφηκε μια στροφή των νέων στη μελισσοκομία και σε αυτό συνέβαλαν οι πολιτικοί, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν προσδοκίες σε απελπισμένους νέους και σε ανέργους των μεγαλουπόλεων παρουσίασαν τον κλάδο ως ένα κρυμμένο θησαυρό, αλλά και διάφοροι καθηγητάδες, οι οποίοι βρήκαν ευκαιρία να βγάλουν χρήματα με ταχύρρυθμα σεμινάρια αρχαρίων, με βιομηχανία εκπαίδευσης. Με την ευκαιρία να επισημάνω ότι η ανάγκη ενημέρωσης σε μελισσοκομικά θέματα πρέπει να είναι διαρκής και η γνώση υποχρεωτική και συνεπής. Τη δεκαετία του 2000, 8 στους 10 νέους που έφτιαξαν Σχέδια Βελτίωσης, τα εγκατέλειψαν. Επειδή η μελισσοκομία έδινε αρκετές εργατοώρες, οι οποίες χρειάζονταν στο Μητρώο Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων και στη συγκεκριμένη Δράση, αρκετοί ήταν αυτοί που προτίμησαν τον κλάδο μας. Ουσιαστικά όμως τα χρήματα που δαπανήθηκαν μέσω των ΣΒ δεν έπεσαν ποτέ στην παραγωγή.
* Τι θα πρέπει να γνωρίζει κάποιος που ενδιαφέρεται να ασχοληθεί σοβαρά με τη μελισσοκομία;
- Χρόνο με τον χρόνο γίνεται το απαραίτητο ξεσκαρτάρισμα στον χώρο μας. Εμείς δεν θέλουμε το επάγγελμα του μελισσοκόμου κλειστό, αλλά η άναρχη είσοδος «αλεξιπτωτιστών» στον χώρο δημιουργεί αναστάτωση. Για να ζήσει κανείς από τη μελισσοκομία θα πρέπει να είναι ετεροαπασχολούμενος. Είναι δύσκολο να στηρίζεις την επιβίωσή σου από τη μελισσοκομία. Εκτός και αν επενδύσεις πολλά χρήματα σε αυτή. Γι’ αυτό ζητάμε από το ΥΠΑΑΤ τη δημιουργία Μητρώου Απασχολουμένων, αλλά μέχρι στιγμής σκοντάφτουμε στους ρυθμούς του δημοσίου. Έτσι θα επιβεβαιωθούν και οι υποψίες μας για νοθεία, διότι δεν μπορεί κάποιος που έχει μια ετήσια παραγωγή 30-40 τόνους να πουλά μέλι όλο τον χρόνο. Ακόμη για να σταματήσει η φοροδιαφυγή στον κλάδο μας, θα πρέπει να λυθεί και το ζήτημα των εισφορών στον ΕΦΚΑ, οι οποίες δεν είναι ανταποδοτικές, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος στο μέλλον να προκύψουν επιπλέον 7%, για την επικουρική. Αυτά οδηγούν κάποιους αναγκαστικά στην παρανομία.
* Ποια η σχέση σας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση;
- Εδώ θέλω να σταθώ στις δεντροφυτεύσεις που γίνονται από τους δήμους, την Περιφέρεια κι από άλλους φορείς. Δυστυχώς δεν εκμεταλλευόμαστε σωστά τους πόρους της ΚΑΠ και αυτό γιατί δεν έχουν λάβει σοβαρά υπόψη τις προτάσεις μας. Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης όχι μόνο των φυτεύσεων, αλλά και απόκτησης διαφόρων μηχανημάτων. Μπορούν δηλαδή οι δήμοι να αποκτήσουν, μέσω του Προγράμματος, πυροσβεστικά οχήματα κι άλλα μηχανήματα έργου, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε. Μπορούν να δημιουργήσουν για παράδειγμα στη Λάρισα, σε δημοτικές και δημόσιες εκτάσεις, περιαστικά δάση με μελισσοκομικά φυτά, τα οποία θα ενίσχυαν τη μελισσοκομία σε δύσκολες περιόδους ανθοφορίας (με κουτσουπιά, ακακίες, κλπ) και θα συνέβαλαν θετικά στο περιβάλλον. Και στο τέλος θα τους έμεναν και τα μηχανήματα.
* Τι θα συμβουλεύατε τον καταναλωτή;
- Ο καταναλωτής θα πρέπει να προμηθεύεται μέλι, είτε από παραγωγό που εμπιστεύεται είτε από σούπερ μάρκετ στα οποία η τιμή του δεν θα είναι χαμηλή, άρα ύποπτη. Όταν εμείς οι παραγωγοί πουλάμε χονδρικά το προϊόν 4 ευρώ, ο καταναλωτής όταν βλέπει στο ράφι τιμή κάτω από 7 ευρώ, θα πρέπει να είναι καχύποπτος. Και σίγουρα ποτέ από γυρολόγους. Επίσης είμαστε αντίθετοι στο Κίνημα των «Ενεργών Πολιτών», διότι με τις διανομές των προϊόντων αυτό που καταφέρνουν είναι να το απαξιώνουν. Πώς εγγυώνται για την ποιότητα του προϊόντος. Ο εκάστοτε έμπορος έχει μαζί του ένα χαρτί πιστοποίησης από κάποιον φορέα. Πώς ξέρουμε ότι για την πιστοποίηση προσκόμισε το προϊόν που πουλάει και όχι κάποιο άλλο. Έχουμε ζητήσει την παρέμβαση των τοπικών υπηρεσιών, αλλά λόγω της ημέρας που γίνεται η προώθηση του προϊόντος (Σάββατο), αυτό δεν γίνεται.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΟΥΣΤΑΣ
