Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη
Πού να δειπνήσω απόψε; Πού είμαι τώρα; Τί βλέπω; Πώς ήταν το σημείο που βρίσκομαι τώρα πριν 70 χρόνια; Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα ερωτήματα στα οποία δίνει απαντήσεις στους τουρίστες η νέα καινοτόμα εφαρμογή, για υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα με λειτουργικό android, που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος, με τίτλο: «Σύστημα Σχεδίασης Προηγμένων Τουριστικών Υπηρεσιών - Advanced Tourism Planning System (ATLAS)» από το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Πληροφοριών του Α.Π.Θ.
Συντονιστής και επιστημονικός υπεύθυνος του Έργου είναι ο αν. καθηγητής του Τμήματος Πληροφορικής του Α.Π.Θ., Κωνσταντίνος Κοτρόπουλος. Στόχος του ερευνητικού προγράμματος, που ολοκληρώνεται τον Μάρτιο του 2015, είναι να αποφέρει καινοτομία στην τουριστική βιομηχανία παρέχοντας προηγμένες υπηρεσίες καθοδήγησης και υπόδειξης σε τουρίστες που χρησιμοποιούν έξυπνες συσκευές.
Η εφαρμογή μπορεί να λειτουργήσει σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας. Συλλέχθηκαν δεδομένα που απαρτίζονται από πολυμεσικά περιεχόμενα και μεταδεδομένα, που υπερβαίνουν το 1 εκατομμύριο στοιχεία. Μέρος τους αξιοποιήθηκε στη σχεδίαση των εφαρμογών του συστήματος ATLAS. Σήμερα ο κ. Κοτρόπουλος μιλάει στην «Ελευθερία».
* Ποιες απαντήσεις δίνει στους τουρίστες η νέα καινοτόμα εφαρμογή, για υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα με λειτουργικό android, που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος, με τίτλο: «Σύστημα Σχεδίασης Προηγμένων Τουριστικών Υπηρεσιών - Advanced Tourism Planning System (ATLAS)» από το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Πληροφοριών του Α.Π.Θ.;
«Η εφαρμογή βοηθά τους τουρίστες να πληροφορηθούν για το αξιοθέατο που φωτογραφίζουν, να εντοπίσουν άλλα αξιοθέατα που βρίσκονται κοντά και να πληροφορηθούν πώς θα πάνε εκεί με μέσα μαζικής μεταφοράς (π.χ. στη Θεσσαλονίκη χρησιμοποιώντας τις λεωφορειακές γραμμές του Ο.Α.Σ.Θ). Επιπροσθέτως τους υποδεικνύονται τόποι αναψυχής π.χ. εστιατόρια ή καφέ που βρίσκονται τριγύρω. Το βάρος μας ήταν στη σχεδίαση αποτελεσματικών αλγορίθμων που αξιοποιούν πολλαπλές συσχετίσεις μεταξύ των τουριστικών αξιοθέατων, των χρηστών που τα φωτογραφίζουν, της φιλίας των χρηστών, πληροφοριών κειμένου σχετικά με τα αξιοθέατα και πληροφοριών γεω-εντοπισμού, δηλαδή, γεωγραφικών συντεταγμένων. Έτσι μπορούμε να εκμαιεύσουμε από δεδομένα, που αντλήθηκαν από μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακριβέστερες σημασιολογικές πληροφορίες χωρίς να εξαρτώμεθα από το αν το αξιοθέατο φωτογραφίζεται ημέρα ή νύχτα, αλλά και από το παρόντα ή παρελθοντικό χρόνο. Η εφαρμογή δεν υποστηρίζει μόνο εικόνες αλλά θα μπορούσε να ξεκινήσει και με καταγραφή ενός βίντεο. Στο εγγύς μέλλον, θα ενσωματώσουμε στα πολυμέσα που δίνουν το έναυσμα στους αλγορίθμους μας και τραγούδια στενά συνδεδεμένα με τον τόπο π.χ. την «Όμορφη Θεσσαλονίκη» του Βαγγέλη Τσιτσάνη».
* Ποιος είναι ο στόχος του ερευνητικού προγράμματος;
«Οι εφαρμογές που επιδείξαμε ήταν ζώσες αποδείξεις της λειτουργίας των αλγορίθμων που υλοποιήθηκαν στο ερευνητικό έργο «Σύστημα Σχεδίασης Προηγμένων Τουριστικών Υπηρεσιών» ή "Advanced Tourism Planning System” στην Αγγλική, που έδωσε και το ακρωνύμιο στο έργο. Στόχος του έργου ήταν η ανάπτυξη εφαρμογών υψηλής προστιθέμενης αξίας που αναβαθμίζουν και εμπλουτίζουν την τουριστική εμπειρία. Συνδυάσαμε καινοτομία τόσο σε επίπεδο ακαδημαϊκής/ερευνητικής πρακτικής, αλλά και σε επίπεδο εφαρμογής. Αυτή η στρατηγική απόφαση μας επιβράβευσε με πλειάδα ανακοινώσεων που συμπεριελήφθησαν σε πρακτικά απαιτητικών διεθνών συνεδρίων με υψηλή απήχηση. Το ερευνητικό έργο υλοποιήθηκε στα πλαίσια της δράσης «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2011» της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από Ευρωπαϊκούς και Εθνικούς πόρους του προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013 . Πλην του Εργαστηρίου Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Πληροφοριών του Τμήματος Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που συντόνισε το έργο, στο έργο συμμετείχαν το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» (Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου - Παράρτημα Ξάνθης) και οι εταιρείες «ΛΙΝΚ Τεχνολογίες Α.Ε.» και «3 Πι Συστήματα Πληροφορικής Α.Ε.».
* Η εφαρμογή μπορεί να λειτουργήσει σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας; Πού στηρίζονται οι εφαρμογές;
«Έχουμε συλλέξει πάνω από ένα εκατομμύριο δεδομένα πολυμέσων που απεικονίζουν το τουριστικό γεγονός στην Ελλάδα. Το ό,τι ξεκινήσαμε με εφαρμογές που αναφέρονται στη Βόρειο Ελλάδα ήταν θέμα συγκυρίας εφόσον οι φορείς του έργου είχαν έδρα στη Θεσσαλονίκη ή την Ξάνθη είτε είχαν συναισθηματικούς δεσμούς με άλλες πόλεις, π.χ. την Καβάλα από την οποία κατάγομαι. Στις επιστημονικές δημοσιεύσεις μας μνημονεύονται αποτελέσματα για την Αθήνα, την Κρήτη, τη Σαντορίνη κ.λ.π. Επιπροσθέτως δεν πρέπει να διαφεύγει από το μυαλό μας ότι ο «εγκέφαλος» του συστήματος σήμερα φιλοξενείται σ’ ένα υπολογιστή μετρίων επιδόσεων ενός πανεπιστημιακού εργαστηρίου. Θέλω να είμαι κατηγορηματικός: Ναι η εφαρμογή μπορεί να δουλέψει οπουδήποτε στην Ελλάδα είτε προσαρμοζόμενη σε επιμέρους δεδομένα όπως γίνεται σήμερα ή αν φιλοξενηθεί σε ισχυρή υπολογιστική πλατφόρμα. Επιτρέψτε μου να προσθέσω μια πιο «επιστημονική» πινελιά λέγοντας ότι οι εφαρμογές μας στηρίζονται σε καινοτόμους αλγόριθμους για α) επισημείωση πολυμέσων, τόσο σημασιολογική όσο και με γεω-πληροφορία, β) υπόδειξη και ανάκτηση πολυμέσων, αλλά και γ) αυτόματη δημιουργία προφίλ χωρίς διαρροή προσωπικών δεδομένων. Οι δύο πρώτες οικογένειες αλγορίθμων επιλύουν προβλήματα βελτιστοποίησης με περιορισμούς σε υπεργραφήματα, που βρίσκονται στην πρωτοπορία της έρευνας διεθνώς».
* Μπορείτε να αναφερθείτε για τη Θεσσαλία με παραδείγματα;
«Στην πιλοτική εφαρμογή web που αναπτύχθηκε υποστηρίζονται ήδη τα Μετέωρα. Εύκολα θα μπορούσαν να υλοποιηθούν σενάρια τουριστικών περιπάτων στη Θεσσαλία κατά τη φάση της εμπορικής εκμετάλλευσης του έργου, ζήτημα το οποίο μας απασχολεί ως σύμπραξη σοβαρά, έχοντας ολοκληρώσει το έργο τυπικώς τη Δευτέρα 9 Μαρτίου 2015, κατ’ ουσία εντός δύο ημερολογιακών ετών από την έναρξή του».
* Εκτιμάτε ότι σε αυτό τον τομέα τουριστικής προβολής η χώρα μας θα πρέπει να κάνει πολλά βήματα ακόμη;
Η χώρα μας προικοδοτήθηκε με τοπία και μνημεία σπάνιας ομορφιάς, αλλά και μεγάλης ιστορικής σημασίας. Το αιγαιοπελαγίτικο γαλάζιο και ο ήλιος που λούζει τα μέρη μας, ενέπνευσαν ποιητές, μουσικούς, ζωγράφους ντόπιους και ξένους. Να μην αναφερθώ στον πολιτισμό μας που δεν εξαντλείται στην αρχαιότητα μόνο. Είμαι της γνώμης πως ως σήμερα κυρίως στηριχθήκαμε σ’ αυτή ακριβώς την προίκα. Η περίοδος αυτή παρέρχεται ή παρήλθε. Αυτό που προέχει τώρα είναι η συστράτευση κάθε διαθέσιμου ιδιωτικού και δημόσιου πόρου, ώστε να σχεδιαστούν και να προσφερθούν υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας στους επισκέπτες μας. Η ευχαρίστησή τους θα συνοδευτεί με διάθεση να δαπανήσουν περισσότερα ή να μας επισκεφτούν περισσότεροι, μεγιστοποιώντας τα οφέλη για τη χώρα. Όντας πανεπιστημιακός δάσκαλος, μπορώ να σας βεβαιώσω ότι το ανθρώπινο δυναμικό μας, αν ασκηθεί σκληρά δια βίου, μπορεί να καινοτομήσει. Ικανή και αναγκαία συνθήκη για τον καθένα μας είναι να κλείσουμε τα αυτιά μας στις σειρήνες της ευκολίας και της χαλαρότητας που μας περιβάλλουν.
Βιογραφικό
Ο Κωνσταντίνος Κοτρόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Προσφάτως εκλέχθηκε ως καθηγητής 1ης βαθμίδας. Έλαβε το δίπλωμα του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ με βαθμό άριστα το 1988 και το διδακτορικό του δίπλωμα από το ίδιο Τμήμα το 1993. Διετέλεσε επισκέπτης ερευνητής στο Εργαστήριο Επεξεργασίας Σημάτων του Πολυτεχνείου του Tampere, Φινλανδίας το καλοκαίρι του 1993 και επισκέπτης καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Delaware στο Newark, Delaware, Η.Π.Α. κατά το ακαδημαϊκό έτος 2008-2009. Δημοσίευσε 50 άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, 180 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων, 9 κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους και επιμελήθηκε ένα βιβλίο. Το ερευνητικό του έργο έχει δεχθεί περίπου 4.362 αναφορές με h-index 33 κατά το Google Scholar. Στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η ψηφιακή επεξεργασία σημάτων, η αναγνώριση προτύπων, η ανάκτηση πληροφορίας σε πολυμέσα και η στατιστική επεξεργασία γλώσσας.
