Πρόκειται για τον Λαρισαίο γιατρό που αποφοίτησε το 2002 από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ειδικεύτηκε στην Ακτινολογία αρχικά και τη Νευροακτινολογία στη συνέχεια, όντας ένας από τους πρωτοπόρους στην επεμβατική θεραπεία ενδοαγγειακών παθήσεων και ιδιαίτερα των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, έχοντας συνδράμει καθοριστικά στην εισαγωγή νέων τεχνικών θρομβεκτομής που οδήγησαν στην καθιέρωση της επεμβατικής θεραπείας ΑΕΕ.
Ο Λαρισαίος επιστήμονας, με συνέντευξή του στην «Ε», εξηγεί σε τι συνίσταται η επεμβατική θεραπεία των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, παρουσιάζει το όραμά του για τη δημιουργία πρότυπου κέντρου αντιμετώπισης ΑΕΕ στη χώρα μας, στην οποία προτίθεται κάποια στιγμή να επιστρέψει για να προσφέρει τις γνώσεις του και μιλάει για το φαινόμενο της φυγής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό λόγω της κρίσης.
*« Κύριε Παπαπαναγιώτου, σε τι συνίσταται και πόσο σημαντική είναι η επεμβατική θεραπεία ενδοαγγειακών παθήσεων, ειδικότερα των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων (ΑΕΕ)»;
-«Ενώ στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο το ΑΕΕ αποτελεί την 3η αιτία θανάτου, στην Ελλάδα αποτελεί τη 2η πιο κοινή αιτία θανάτου. Έναν χρόνο μετά το εγκεφαλικό το 37% των ασθενών έχει πεθάνει, το 32% έχει μόνιμη αναπηρία και μόνο το 31% είναι από αρκετά καλά έως τελείως καλά.
Η επεμβατική θεραπεία μέσω θρομβεκτομής αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην ιατρική τα τελευταία έτη, μία επανάσταση στη θεραπεία των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, ασθενείς που διαφορετικά θα είχαν καταλήξει σε αναπηρική καρέκλα, με τη θρομβεκτομή μπορούν να φύγουν περπατώντας από το νοσοκομείο εντός 48 ωρών. Η θρομβεκτομή άλλαξε πραγματικά τα δεδομένα στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μπορεί να σώσει ζωές και να μειώσει τις πιθανότητες σοβαρής αναπηρίας μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά, ως αγροτικός ιατρός στα Δελέρια Τυρνάβου, μια γυναίκα με βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο η οποία, αν και διακομίστηκε έγκαιρα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λάρισας, παρέμεινε δυστυχώς με σημαντική αναπηρία. Δεν μπορούσε να κουνήσει τη μια πλευρά του σώματος και έμεινε στην αναπηρική καρέκλα, καταλαβαίνετε τι σήμαινε αυτό για την ίδια και την οικογένειά της. Ακριβώς αυτούς τους ανθρώπους έχουμε πλέον τη δυνατότητα να βοηθήσουμε ώστε να αποφευχθεί μόνιμη αναπηρία.
Η θρομβεκτομή διενεργείται για την απομάκρυνση ενός θρόμβου αίματος που έχει αποφράξει ένα αγγείο στον εγκέφαλο, ο οποίος δεν έχει διαλυθεί, παρά το γεγονός ότι ο ασθενής έχει λάβει θρομβολυτικά φάρμακα. Ο γιατρός, που συνήθως είναι ακτινολόγος, τοποθετεί ένα λεπτό καθετήρα στην αρτηρία του ασθενούς, συνήθως μέσα από τη βουβωνική χώρα, και στη συνέχεια τον προωθεί μέχρι τα αγγεία του εγκεφάλου, όπου βρίσκεται ο θρόμβος. Στη συνέχεια είτε με την τοποθέτηση ενός πλέγματος -stent- είτε μέσω αναρρόφησης ο θρόμβος απομακρύνεται μηχανικά από το αγγείο. Αυτό αποκαθιστά τη φυσιολογική ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μειώνει σημαντικά τη βλάβη στον ιστό του εγκεφάλου, που σε διαφορετική περίπτωση θα προκαλούσε μακροχρόνιες, συχνά σοβαρές, βλάβες στις σωματικές και ψυχικές λειτουργίες του ασθενούς. Καθώς ο εγκέφαλος είναι πολύ ευαίσθητος στην έλλειψη αιμάτωσης, η επέμβαση πρέπει να πραγματοποιηθεί όσο το δυνατόν νωρίτερα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων και συνήθως εντός των πρώτων έξι ωρών από την εμφάνιση του εγκεφαλικού επεισοδίου».
* Κάνετε συχνά λόγο για τη δυνατότητα δημιουργίας ενός πρότυπου κέντρου αντιμετώπισης αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων στην Ελλάδα. Πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί κάτι τέτοιο στη χώρα μας;
-«Μετά από μακροχρόνια ενασχόληση με την επεμβατική θεραπεία των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και έχοντας την τύχη να βρίσκομαι στην αιχμή των εξελίξεων, δημιούργησα σε δύο διαφορετικά σημεία της Γερμανίας κέντρα αντιμετώπισης ΑΕΕ μέσω της προαναφερθείσας θεραπείας. Η φιλοδοξία μου, όμως, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική από το να δημιουργήσω με συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων, όπως νευρολόγους, εντατικολόγους και παθολόγους, ένα πρότυπο κέντρο αντιμετώπισης ΑΕΕ στην Ελλάδα.
Το κέντρο ΑΕΕ δεχόταν ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο επί 24ώρου βάσης προσφέροντας στην οξεία φάση την ενδεδειγμένη θεραπεία κατά τα διεθνή στάνταρ, κάτι που αποτελεί και το σημαντικότερο στοιχείο για την κλινική εξέλιξη του ασθενούς. Η μετέπειτα νοσηλεία θα γίνεται σε οργανωμένες μονάδες ακολουθούμενη από θεραπεία σε κέντρα αποκατάστασης. Η δημιουργία ενός κέντρου εγκεφαλικών με τη δυνατότητα διενέργειας θρομβεκτομών, θα σήμαινε πως πολλοί περισσότεροι ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο θα ζουν ανεξάρτητοι στα σπίτια τους, θα επιστρέψουν στη δουλειά τους και θα πάρουν ξανά τον έλεγχο της ζωής τους στα χέρια τους.
* Προ ολίγων μηνών, εκφράστηκε από τον διευθυντή της ΜΕΘ και της ΜΑΦ στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας, εντατικολόγο Απόστολο Κομνό, η βούληση για τη δημιουργία μονάδας εγκεφαλικών επεισοδίων στο «δικό μας» νοσοκομείο...
-Είναι πολύ σημαντική η δημιουργία μιας μονάδας εγκεφαλικών επεισοδίων στη Λάρισα. Μελέτες έχουν δείξει πως η νοσηλεία των ασθενών σε οργανωμένες μονάδες μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνει την επιβίωση. Για να είναι ολοκληρωμένη αυτή η προσπάθεια θα πρέπει πλέον να προστεθεί και η δυνατότητα διενέργειας θρομβεκτομών στην οξεία φάση. Η θέση της Λάρισας είναι ιδανική, το κέντρο ΑΕΕ θα μπορούσε να δέχεται ασθενείς από ολόκληρη τη Θεσσαλία, από τη Λαμία έως την Κατερίνη και τα Ιωάννινα. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα της Λάρισας είναι η ύπαρξη σύγχρονου κέντρου αποκατάστασης.
* Να υποθέσω από τα λεγόμενά σας ότι επιθυμείτε κάποια στιγμή να επιστρέψετε στον τόπο σας;
-Ναι, ασφαλώς! Πρόθεσή μου είναι να επιστρέψω στην Ελλάδα και να προσφέρω στον τομέα μου.
* Η περίπτωσή σας δεν ανήκει στο φαινόμενο της φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό λόγω της οικονομικής κρίσης, καθώς εσείς φύγατε πολύ νωρίτερα από την κρίση, αλλά είναι βέβαιο ότι υποδέχεστε νέους ανθρώπους στη Γερμανία. Πώς σχολιάζετε το φαινόμενο brain drain;
-Nέοι επιστήμονες φεύγουν από την Ελλάδα, και πολλοί έρχονται στη Γερμανία. Το ίδιο ισχύει ιδιαίτερα και στον τομέα της ιατρικής, στο νοσοκομείο και στο τμήμα μου έχουν έρθει αρκετοί Έλληνες τα τελευταία χρόνια. Η δυσκολία της ξένης γλώσσας θα έλεγα πως αποτελεί το σημαντικότερο εμπόδιο. Παρ’ όλα αυτά, η πλειοψηφία των Ελλήνων τα καταφέρνει περίφημα, οι Έλληνες χαίρουν εκτίμησης στη Γερμανία. Η φυγή των νέων σίγουρα δεν είναι ευχάριστη αλλά είναι κάτι δεδομένο αυτή την περίοδο. Θα πρέπει να δούμε όμως και τη θετική πλευρά. Όλα αυτά τα νέα παιδιά θα αποκτήσουν εμπειρίες και ικανότητες στο εξωτερικό, έχοντας ζήσει και εργαστεί σε ένα διαφορετικό περιβάλλον που τους ωρίμασε, και πιστέψτε με πως η πλειοψηφία θα θελήσει να επιστρέψει στην Ελλάδα. Όταν επιστρέψουν το κέρδος για την πατρίδα μας θα είναι διπλό. Αυτό πιστεύω πως είναι το μεγαλύτερο στοίχημα των επόμενων ετών, η χώρα μας δηλ. να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να διευκολυνθεί αυτή η επιστροφή».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
* O Παναγιώτης Παπαναγιώτου γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου 1976 στη Λάρισα.
Ολοκλήρωσε τις ιατρικές του σπουδές το 2002 στo Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στη Λάρισα.
Ειδικεύθηκε στο πανεπιστήμιο του Saarland στη Γερμανία, όπου τo 2008 έλαβε τον τίτλο ειδικότητας της Ακτινολογίας και το 2010 έλαβε τον τίτλο υποειδίκευεσης της Νευροακτινολογίας. Τη διδακτορική του διατριβή ολοκλήρωσε στο πανεπιστήμιο του Saarland το 2008.
Από το 2012 είναι διευθυντής του τμήματος Διαγνωστικής και Επεμβατικής Νευροακτινολογίας των νοσοκομείων της Βρέμης, όπου βρίσκεται μια από τις μεγαλύτερες μονάδες εγκεφαλικών της Ευρώπης.
Στο τμήμα του, διενεργήθηκαν τα τελευταία έτη περισσότερες από 2.500 ενδοαγγειακές θεραπείες παθήσεων των εγκεφαλικών αγγείων, όπως εμβολισμοί ανευρυσμάτων εγκεφάλου και αγγειακών δυσπλασιών.
Νωρίτερα, υπήρξε αναπληρωτής διευθυντής στην Κλινική Επεμβατικής Νευροακτινολογίας στο Πανεπιστήμιο του Saarland, όπου και έχει λάβει τίτλο αναπληρωτή καθηγητή.
Από το 2014, τελεί ως επισκέπτης καθηγητής και Head of Imaging Core Laboratory στο πανεπιστήμιο Anglia Ruskin της Αγγλίας.
Στον επιστημονικό τομέα ανήκει στους πρωτοπόρους στην επεμβατική θεραπεία ενδοαγγειακών παθήσεων και ιδιαίτερα των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων (ΑΕΕ).
Tα τελευταία έτη έχει συνδράμει καθοριστικά στην εισαγωγή νέων τεχνικών θρομβεκτομής που οδήγησαν στην καθιέρωση της επεμβατικής θεραπείας των ΑΑΕ, με δημοσιεύσεις σε σημαντικά διεθνή περιοδικά όπως Circulation, JACC, Lancet Neurology, Stroke, και JACC Cardiovascular Interventions.
Έχει συμμετάσχει σε σημαντικές κλινικές μελέτες ΑΕΕ και διαθέτει περισσότερες από 90 δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με συνολικό impact-factor 275 και h-index 16.
Είναι κριτής σε περισσότερα από 10 διεθνή περιοδικά μεταξύ των οποίων Lancet και JACC.
Όραμά του αποτελεί η δημιουργία ενός πρότυπου κέντρου αντιμετώπισης ΑΕΕ στην Ελλάδα.
E-mail επικοινωνίας: papanagiotou@me.com
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Μενέλαο Κατσαμπέλα
