Μια δουλειά που του έχει δώσει τη δυνατότητα να γνωρίσει ορισμένες από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στον κόσμο, από καλλιτέχνες και συγγραφείς μέχρι celebrities και πολιτικούς. «Πιανίστας στο Ritz, 250 νύχτες το χρόνο. Σίγουρα αυτή είναι μια δουλειά που κάποιοι θα σκότωναν, για να την έχουν», θα γράψει ο δημοσιογράφος την επόμενη ημέρα στο πρωτοσέλιδο της καθημερινής γαλλικής εφημερίδας. Γεννήθηκε το 1964 στη Λάρισα από γονείς που δεν είχαν καμία σχέση με τη μουσική. Ως έφηβος, άκουγε ατελείωτες ώρες τραγούδια και μουσικές του κινηματογράφου, κυρίως γαλλικών ταινιών. Οι στίχοι, που δεν καταλάβαινε τότε, οι τίτλοι, οι λεζάντες τυπώνονταν στο υποσυνείδητο του ετοιμάζοντάς το έδαφος για την «πνευματική επανάσταση» απέναντι στη μεσοαστική κουλτούρα και τη συμβατικότητα. Τότε, δεν φανταζόταν φυσικά, πως λίγα χρόνια αργότερα θα γνώριζε και θα συνεργαζόταν με πολλούς από τους θρύλους της μουσικής που «έντυναν» τις ταινίες και τα παιδικά του όνειρα, ότι θα έπαιζε στον Πύργο του Άιφελ και στο Ritz του Παρισιού.
Ποια ήταν η σχέση σου με τη μουσική ως παιδί; Είχες ακούσματα;
Στο σπίτι δεν ακούγαμε μουσική. Γι’ αυτό μου έκανε τόση εντύπωση η συνήθεια ενός θείου μου να αγοράζει δίσκους. Αυτό με επηρέασε τόσο πολύ, ώστε να θέλω να μάθω ένα μουσικό όργανο. Ξεκίνησα με κιθάρα και στη συνέχεια έκανα μαθήματα πιάνου.
Τελικά όμως σπούδασες το επάγγελμα του πατέρα σου. Έγινες δάσκαλος.
Ναι. Δίδαξα, μάλιστα δυο χρόνια σε σχολεία. Ποτέ όμως δεν εγκατέλειψα τη μουσική. Εργαζόμουν παράλληλα ως μουσικός. Το 1986 ως δημοτικός σύμβουλος με το συνδυασμό Λαμπρούλη ανέλαβα γ.γ. στο Δ.Σ. του Δημοτικού Ωδείου. Ήρθα σε επαφή με σημαντικούς ανθρώπους. Και κατάλαβα ότι δεν γίνονται όλα μαζί. Αν και μου άρεσε η εκπαίδευση ποτέ δεν συμβιβάστηκα με την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου. Έπρεπε, λοιπόν, να διαλέξω ποιον δρόμο θα ακολουθήσω κι όπως καταλαβαίνεις διάλεξα χωρίς δεύτερη σκέψη.
Ακολούθησες, λοιπόν, τη μοίρα σου και βρέθηκες στο Παρίσι.
Είναι παράξενο αλλά η τύχη έπαιξε σημαντικό ρόλο. Κάθε φορά που σκεφτόμουν κάτι, οι συγκυρίες με βοηθούσαν. Το 1988 εργαζόμουν στην Αθήνα και μάζευα πληροφορίες για σχολές κινηματογραφικής μουσικής ανά τον κόσμο. Ένα βράδυ, στο σπίτι του Γεράσιμου Ανδρεάτου γνώρισα έναν απόφοιτο της σχολής του Παρισιού. Η ζωή μου έδειχνε τον δρόμο κι έτσι ξεκίνησαν όλα. Έφυγα για το Παρίσι έχοντας μαζί μου μια βαλίτσα, την κιθάρα μου κι ένα ηλεκτρικό πιάνο.
Αρχισες λοιπόν τις σπουδές σου. Πώς βρέθηκες, όμως να εργάζεσαι σε πολυτελή καζίνο και ξενοδοχεία όπως το Ritz όπου παίζεις για 21 ολόκληρα χρόνια;
Σπούδαζα και έπρεπε να εργαστώ για να επιβιώσω. Άρχιζα πάλι κυριολεκτικά από το μηδέν. Αυτό που με βοηθούσε ήταν το νεανικό θράσος και η εμπιστοσύνη στον εαυτό μου. Πιστεύω ότι η ζωή είναι ένα μείγμα προσπάθειας, στόχων, μια αλληλουχία συμπτώσεων και συγκυριών και μιας ικανότητας να αντιλαμβάνεσαι το σημαντικό για σένα τη στιγμή που πρέπει. Κάπως έτσι βρέθηκα να δουλεύω σ’ ένα από τα μεγαλύτερα καζίνο της Νορμανδίας, μόλις τρείς εβδομάδες μετά την άφιξη μου στη Γαλλία τον Σεπτέμβριο του 1988.
Πήρα το δίπλωμα σύνθεσης κινηματογραφικής μουσικής από την Ecole Normale de Musique de Paris, αργότερα δίπλωμα ενορχήστρωσης Jazz στο Αmerican Jazz School of Paris και εργάστηκα στο ξενοδοχείο του μεγάλου Γάλλου σκηνοθέτη Claude Lelouche. Ακολούθησε συνεργασία με το πολυτελές ξενοδοχείο Normandy στη Deauville. Εκεί γινόταν κάθε χρόνο το Φεστιβάλ Αμερικανικού Κινηματογράφου και το Διεθνές Φεστιβάλ Τζαζ. Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω πολλούς καλλιτέχνες, όπως τον Omar Sarif με τον οποίο απέκτησα μια ζεστή, φιλική σχέση. Συχνά τον συνόδευα στο πιάνο ενώ εκείνος τραγουδούσε τα αγαπημένα του κομμάτια. Αλλά και τον τρομπετίστα της jazz Dizzy Gillespie. Τον θυμάμαι να μου λέει «music is 3 h, heart, head and hands», ότι δηλαδή η μουσική απαιτεί τρία πράγματα: κεφάλι, καρδιά και χέρια. Στο πιάνο είχα περάσει ολόκληρες βραδιές με τον Jack Nicholson, τον Sean Penn και τον Harvey Keitel.
Το ίδιο διάστημα έπαιζα δύο φορές την εβδομάδα στο εστιατόριο του Πύργου Άιφελ. Τι όμορφο να παίζεις πιάνο και να έχεις όλο το Παρίσι στα πόδια σου. Εκεί γνώρισα τον Jacques Yves Cousteau, έναν άνθρωπο που θαύμαζα. Οι προτάσεις για δουλειές διαδεχόταν η μία την άλλη. Έπαιξα σε πολλές χώρες όπως στην Ελβετία, το Βέλγιο, την Ισπανία, την Ιταλία. Έπαιζα σε privé αίθουσες του Ritz για εμίρηδες, βασιλείς και Ρώσους μεγιστάνες. Σε πολυτελείς θαλαμηγούς και επαύλεις στη Γαλλία και σε άλλα μέρη της Ευρώπης όπου με προσκαλούσαν για να παίξω άνθρωποι που με άκουγαν στο Ritz. Ζούσα με ένα πολύ έντονο ρυθμό και δούλευα 365 ημέρες τον χρόνο για πολλά συνεχόμενα έτη. Ο Georges Moustaki μου είχε ζητήσει να τον συνοδεύω στις συναυλίες του καθώς και πολύ γνωστοί τηλεοπτικοί παραγωγοί να συμμετέχω στις εκπομπές τους. Μου ήταν όμως αδύνατο να τα κάνω όλα μαζί. Στον ελάχιστο χρόνο που είχα έγραφα μουσική για ταινίες, ντοκιμαντέρ και διαφημίσεις.
Η συνεργασία με το Ritz πότε ξεκίνησε;
Το 1995 άρχισα να παίζω πιάνο στο Ritz δύο φορές την εβδομάδα. Μετά από δύο χρόνια, όταν αποχώρησε ο βασικός πιανίστας μου ζήτησαν να αναλάβω τη θέση του και μάλιστα με συμβόλαιο αορίστου χρόνου, κάτι εξαιρετικά σπάνιο για τα δεδομένα του χώρου.
Η εφημερίδα Liberation έγραψε στο πρωτοσέλιδό της για τον Έλληνα που κατέκτησε το Ritz και για ένα συμβόλαιο για το οποίο ένας Γάλλος μουσικός θα σκότωνε!
Ναι, σίγουρα αλλά με πολύ μεγάλο τίμημα όμως. Έπρεπε και πρέπει να δίνω πάντα τον καλύτερό μου εαυτό. Στην αρχή αισθανόμουν ότι δίνω συνέχεια εξετάσεις αφού σε καθημερινή βάση δημοσιεύονταν 10-20 ρεπορτάζ από διεθνή μέσα για το ξενοδοχείο. Βέβαια, ζούσα σε ένα περιβάλλον απίστευτης πολυτέλειας με πολύ καλή αμοιβή και πολύ γενναία φιλοδωρήματα. Το Ritz είναι το ξενοδοχείο των πλούσιων και διασήμων και οι κανόνες ήταν πολύ αυστηροί. Όφειλα να είμαι ιδιαίτερα διακριτικός και εχέμυθος. Δεν επιτρέπεται να απευθύνομαι με δική μου πρωτοβουλία στους πελάτες, αλλά εκείνοι αν το επιθυμούν να απευθυνθούν σε μένα. Το ότι λοιπόν με πλησίαζαν ήταν πιο ευχάριστο, για μένα.
Θυμάμαι τη γνωριμία μου με τον Johnny Depp. Τον είχα μυήσει στο καλό κρασί. Ερχόταν ντυμένος πειρατής μετά τα γυρίσματα και με ρωτούσε «τι κρασί θα πιούμε σήμερα;» και περίμενε να του προτείνω παλιά Bοrdeaux, τα οποία δοκιμάζαμε μαζί. Ενα βράδυ ήρθε και κάθισε δίπλα μου η Madonna. Έπαιξα το Don’t cry for me Argentina κι εκείνη το τραγούδησε. Αισθάνθηκα αμήχανα όταν στο τέλος με χειροκρότησε.
Πολλές αναμνήσεις επίσης από τον Paul McCartney, ο οποίος ερχόταν δίπλα μου στο πιάνο και τραγουδούσε. Τον Paul Anka, τον μεγάλο συνθέτη Charles Dumont, συνθέτη της Edith Piaf, τον «μύθο» Quincy Jones που μου ζητούσε να του παίζω συνθέσεις του Michel Legrand. Τον Αμερικανό σκηνοθέτη Tim Burton και την ηθοποιό σύζυγο του Helena Bonham Carter. Τον μεγάλο γλύπτη Cezar που μου δίδαξε μαθήματα αισιοδοξίας. Δεν σου κρύβω ότι παρά την εμπειρία που είχα αποκτήσει, το στρες ήταν έντονο, όταν απέναντί μου βρισκόταν ο Steven Spielberg δεξιά μου ο Woody Allen και πίσω μου ο Elton John. Σταθμός για μένα ήταν η γνωριμία μου με τον μεγάλο ζωγράφο Hilaire, που ήταν καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού. Ήταν προσωπικός μου φίλος. Μου δίδαξε πώς να αξιολογώ την τέχνη και πριν πεθάνει μου χάρισε πολλά έργα του.
Ποια σύνθεση εντυπωσιάζει περισσότερο όταν παίζεις στο πιάνο;
Θα φανεί περίεργο αλλά δεν είναι κομμάτι από το διεθνές ρεπερτόριο. Πάντα όταν παίζω τη μουσική από την κινηματογραφική ταινία « Μανταλένα» με ρωτούν όλοι ποια είναι αυτή η υπέροχη σύνθεση. Όλοι τους μαγεύονται από τη μουσική του Χατζιδάκι.
Ας αφήσουμε τα επαγγελματικά κι ας πάμε στην προσωπική σου ζωή.
Εκανα πολλές γνωριμίες. Είμαι τύπος μποέμ, αντισυμβατικός, χωρίς στερεότυπα. Όσο για τα χρήματα, δεν ήταν ποτέ ο στόχος μου. Από μια όμορφη σχέση απέκτησα ένα παιδί, τον 15χρονο Αδριανό.
Είσαι αυστηρός πατέρας;
Ναι. Εκεί που πρέπει. Τον λατρεύω και γι’ αυτό θέλω να γίνει αυτόνομος, ανεξάρτητος και ελεύθερος από προσταγές, επιθυμίες και επιταγές άλλων. Να κινεί αυτός και μόνο αυτός τα νήματα της ζωής του. Να ζήσει ξεχωριστά, μοναδικά, διαφορετικά. Να μην με έχει ανάγκη όταν ενηλικιωθεί.
Του έχεις διδάξει την ελληνική γλώσσα;
Και βέβαια. Προσπάθησα πολύ γι’ αυτό. Ο γιος μου αν και μεγαλώνει με τη γαλλική κουλτούρα μιλάει άπταιστα Ελληνικά. Αγαπάει πολύ την Ελλάδα και αυτό με συγκινεί ιδιαίτερα.
Τι σημαίνει για σένα ταλέντο;
Δουλειά, πολύ δουλειά και πάθος. Τίποτα δεν κατορθώνει κανείς χωρίς κόπο.!
Αγαπημένες συνήθειες;
Ιστορικά βιβλία, έργα τέχνης, μουσεία, παραστάσεις όπερας, το καλό κρασί.
Μετά από μια τέτοια πορεία τι θεωρείς επιτυχία και τι ευτυχία για σένα;
Επιτυχία δεν σημαίνει χρήματα, φήμη, δόξα η εξουσία. Επιτυχία σημαίνει να ζεις το όνειρο σου ώστε όταν φθάσεις στο τέλος του ταξιδιού να μην αισθάνεσαι την πίκρα ανεκπλήρωτων πόθων. Επιτυχία είναι να προσπαθήσεις. Κι αν αποτύχεις δεν πειράζει. Το να μην προσπαθήσεις είναι κρίμα. Η διαδρομή αξίζει όχι ο τελικός προορισμός. Ευτυχία σημαίνει δημιουργία, γνώση, περιπέτεια, ρίσκο, παιχνίδι με το άγνωστο. Ευτυχία είναι να ζω από τη μουσική στην πόλη που ερωτεύτηκα, το Παρίσι. Να διαβάζω ένα βιβλίο στην ηρεμία του σπιτιού μου, δίπλα στα Ηλύσια Πεδία. Να ξυπνάω χωρίς ξυπνητήρι και ν’ αρχίζω την ημέρα μου πίνοντας τον καφέ μου στο πιάνο, παίζοντας ατέλειωτες ώρες και γράφοντας μουσική, ελεύθερος και αποδεσμευμένος από καθημερινές ανούσιες ασχολίες.
Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον;
Πέρα από τη δουλειά στο Ritz και τις συνεχείς εμφανίσεις σε όλη τη Γαλλία, αυτό το διάστημα γράφω μουσική για τον κινηματογράφο, αφιερώνω χρόνο στο παιδί μου, το διάβασμα και στη συνεχή προσωπική μου καλλιέργεια με ότι αυτό συνεπάγεται.
