Γράφει ο Δημήτρης Βάλλας
Είναι ένα από τα τραγούδια-θρύλος που σημάδεψαν κυριολεκτικά μια ολόκληρη εποχή και σχεδόν από στόμα σε στόμα πέρασε ακόμα και στις ημέρες μας στις επόμενες γενεές με τους στίχους του να παραμένουν αναλλοίωτοι για να θυμίζουν το έπος της 28ης Οκτωβρίου...
«Με το χαμόγελο στα χείλη,
πάν' οι φαντάροι μας μπροστά
και γίναν οι Ιταλοί ρεζίλι,
γιατ' η καρδιά τους δεν βαστά.
Κορόιδο Μουσολίνι,
κανείς σας δεν θα μείνει,
εσύ και η Ιταλία,
η πατρίδα σου η γελοία,
τρέμετε όλοι το χακί»...
Έγινε μεγάλη επιτυχία και σύμβολο του αγώνα με τη φωνή της τραγουδίστριας της νίκης, της Σοφίας Βέμπο και οι Ιταλοί δεν της το συγχώρεσαν ποτέ! Το γιατί λίγοι το ξέρουν και είναι αυτό που θα ιχνηλατήσουμε σήμερα τόσα χρόνια μετά.
Το τραγούδι λοιπόν ήταν καθαρά ιταλικό και μάλιστα το τραγουδούσε ένας πολύ γνωστός Ιταλός τραγουδιστής που ήταν και κάτι σαν είδωλο για το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι, καθώς ο ίδιος τραγούδησε και τον ύμνο του κόμματος.
Το πλήγμα ήταν καίριο για τους Ιταλούς, τουλάχιστον σε επίπεδο προπαγάνδας, που δεν το περίμεναν και δεν το ξέχασαν.
Έτσι με την κατάληψη της Αθήνας από τους Γερμανούς έβαλαν από νωρίς τους συμμάχους τους να κυνηγήσουν τη Βέμπο που τους ρεζίλεψε.
Οι Γερμανοί μπήκαν στην έρημη Αθήνα στις 27 Απριλίου του 1941, ενώ η Βέμπο τραγουδούσε ζωντανά από το ραδιοφωνικό σταθμό του Ζαππείου. Κάποια στιγμή το τραγούδι της σταμάτησε και η φωνή του εκφωνητή Κώστα Σταυρόπουλου ακούστηκε βροντώδης να μεταδίδει το τελευταίο μήνυμα. Η Βέμπο γίνεται στόχος των Ιταλογερμανών. Τη γρονθοκοπούν ένα βράδυ που γυρίζει στο σπίτι της, μπλε πολυκατοικία στα Εξάρχεια, τη φυλακίζουν στις φυλακές Αβέρωφ και της αφαιρούν την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Θα μπουν και στη δισκογραφική εταιρία Columbia και θα καταστρέψουν όλες τις μήτρες των τραγουδιών της. Η εταιρία θα κλείσει και θα επαναλειτουργήσει μετά την Κατοχή. Οι απειλές εναντίον της που είχαν ξεκινήσει από τον χειμώνα τώρα εντείνονται. Προσκλήσεις στην Κομμαντατούρ για συστάσεις να μην τραγουδά εναντίον των Ιταλών, έρευνες στο σπίτι της, καταστροφή των δίσκων της, άγριος ξυλοδαρμός και τραυματισμός της στον δρόμο, συλλήψεις και φυλάκιση στη γερμανική ασφάλεια με κατάληξη την απαγόρευση να τραγουδά πατριωτικά τραγούδια και την αφαίρεση άδειας εργασίας οδήγησαν τη Βέμπο στην απόφαση να διαφύγει στη Μέση Ανατολή, τον Οκτώβριο του 1942, Η διαφυγή της έγινε με το υποβρύχιο «Λάμπρος Κατσώνης» και την οργάνωσε ο ταγματάρχης Γιάννης Τσιγάντες...
Αλλά, ας επιστρέψουμε στο τραγούδι...
Το 1938 ο Ιταλός συνθέτης Έλντο ντι Λάτζαρο (Eldo di Lazzaro, 1902-1968) γράφει, σε στίχους του Κ. Μπρούνο, ένα τραγούδι στο οποίο παίνευε τα κάλλη της ωραίας χωριατοπούλας, από τα βουνά του Αμπρούτσο, της Ρετζινέλας. Το τραγούδι λέγεται Reginella Campagnola (η χωριατοπούλα Ρετζινέλα). Οι στίχοι είναι σύμφωνοι με τις προδιαγραφές του φασιστικού καθεστώτος: υμνούν την αγνή ζωή της υπαίθρου και την ευημερία των αγροτών, αν και γράφτηκαν μέσα στη βουή της μιλανέζικης μεγαλούπολης. Η μουσική έχει κάτι που σε κάνει να την προσέξεις αμέσως. Ο ντι Λάτζαρο είχε κάνει κι άλλες μεγάλες επιτυχίες που είχαν ηρωίδες κοπέλες από διάφορες περιοχές της Ιταλίας, και είχε την τύχη να μη γράψει τραγούδι ανοιχτά προπαγανδιστικό για το φασιστικό καθεστώς. Ο πρώτος τραγουδιστής της Ρετζινέλας, ο Κάρλο Μπούτι, είναι αυτός που τραγούδησε και τη Faccetta nera, τον ύμνο των φασιστών.
Τα λόγια του στα ιταλικά έχουν ως εξής και εύκολα μπορεί να το αναζητήσει κανείς στο you tube μέσω ιντερνέτ:
All’alba quando spunta il sole,
là nell’Abruzzo tutto d’or...
le prosperose campagnole
discendono le valli in fior.
O campagnola bella,
tu sei la Reginella.
Negli occhi tuoi c’è il sole
c’è il colore delle viole,
delle valli tutte in fior!...
...Στις 9 Νοεμβρίου του ’40 στο θέατρο «Μοντιάλ» ανεβαίνει η πρώτη θεατρική παράσταση με πολεμικό περιεχόμενο η «Πολεμική Επιθεώρηση» των Γιαννακόπουλου- Γιαννουκάκη- Σουγιούλ-Παπαδόπουλου, η οποία γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Η Βέμπο ερμήνευε τέσσερα πολεμικά τραγούδια. Το «Ντούτσε- Ντούτσε» που ήταν παρωδία της «Μάρως». Το «Κορίτσι μου, για σένα πολεμώ», το «Στα κανόνια» και το «Στη Ρώμη» ή πιο γνωστό ως «Κορόιδο Μουσολίνι»
Το τραγούδι αυτό γραμμοφωνήθηκε τότε από τον Νίκο Γούναρη. Οι εκτελέσεις σε δίσκο εκείνης της περιόδου των τραγουδιών της καταστράφηκαν από τους Γερμανούς σε μια εισβολή τους στο σπίτι της. Όλα τα τραγούδια της τα αφιέρωνε στους Έλληνες στρατιώτες που και με κρυοπαγήματα παρακολουθούσαν τις παραστάσεις της. Κάθε μέρα παρουσίαζε δύο παραστάσεις και ένα ποσό των εισπράξεων το έδινε υπέρ των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η Βέμπο τραγουδά και ο ενθουσιασμός που προκαλεί φτάνει στα ύψη. Με το πάθος που διέκρινε την ερμηνεία της και το σκώμμα μετέτρεπε το δέος για τους πάνοπλους Ιταλούς και ειδικά για τους Τσιάνο, Γκράτσι και Μουσολίνι σε καγχασμό, περιφρόνηση που έφτανε στη γελοιοποίηση. Χαρακτηριστικοί είναι οι ακόλουθοι στίχοι από το τραγούδι « Στον πόλεμο βγαίνει ο Ιταλός» που γελοιοποιούν τον τρομερό δικτάτορα και τον παρουσιάζουν τρομοκρατημένο.
Σε σύντομο διάστημα η Ελλάδα τραγουδάει μαζί με τη Βέμπο, το «Κορόιδο Μουσολίνι» και το «Παιδιά της Ελλάδος, παιδιά». Το Γενικό Επιτελείο Στρατού στέλνει τους δίσκους της σε όλες τις μονάδες στο μέτωπο.
Στο « Κορόιδο Μουσολίνι» τους στίχους έγραψε ο Γιώργος Οικονομίδης, στρατιώτης εκείνο το διάστημα, και τη μουσική διασκεύασε ο Πωλ Μενεστρέλ.
