Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου
O Εμμανουήλ Δημητριάδης γεννήθηκε στον Τύρναβο περί το 1858. Μετά από τις εγκύκλιες σπουδές στη γενέτειρά του εγγράφθηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο του ιατρού λίγο πριν από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας (1881). Εγκαταστάθηκε στον Τύρναβο, όπου συνεταιρίστηκε με τον εμπειρικό φαρμακοποιό Δημήτριο Νικολάου ιδρύοντας φαρμακείο στον Τύρναβο. Μετά από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας (1881), η Επιτροπή του Ιατροσυνεδρίου του χορήγησε επίσημη άδεια (6 Σεπτεμβρίου 1882) για να μετέρχεται το λειτούργημα του ιατρού ανά την ελληνική επικράτεια [1]. Παράλληλα, με Υπουργική Σπόφαση (4 Οκτωβρίου 1882) αποφασίστηκε «να κλεισθή το εν Τυρνάβω φαρμακείον του Δημητρίου Νικολάου, το ιδρυθέν εταιρικώς μετά του ιατρού Εμμανουήλ Δημητριάδη, επιτρεπομένης αυτώ της εκποιήσεως του φαρμακευτικού υλικού» (ΦΕΚ 128/Α/6-10-1882).
Μετά από το κλείσιμο του φαρμακείου, ο Εμμανουήλ Δημητριάδης αφοσιώθηκε αποκλειστικά στο λειτούργημά του. Προσέφερε τις ιατρικές του γνώσεις (σε πολλές των περιπτώσεων χωρίς αμοιβή) σε χιλιάδες ανθρώπους του Τυρνάβου και των πέριξ χωριών.
Την περίοδο αυτήν τον συναντούμε εγγεγραμμένο στο πρώτο μητρώο του Ιατρικού Συλλόγου Λαρίσης με αύξοντα αριθμό 167 [2]. Το όνομά του πλέον έγινε γνωστό σε όλη την επαρχία. Μετά από προτροπή σημαντικών προσώπων της γενέτειράς του, έθεσε υποψηφιότητα ως βουλευτής στις εκλογές του 1892. Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο.
Μαζί με τον Νικόλαο Βαλάση (από τη Ραψάνη) εκλέχθηκαν βουλευτές Τυρνάβου. Η βουλευτική του θητεία διήρκεσε από τις 3 Μαΐου 1892 έως τις 20 Φεβρουαρίου 1895 [3]. Κατά τη διάρκεια αυτής, διετέλεσε δύο φορές μέλος των Επιτροπών επί των Δημοσίας Εκπαιδεύσεως και επί των Εκκλησιαστικών, ενώ κατέθεσε πλήθος επερωτήσεων που αφορούσαν ζητήματα της επαρχίας του [4].
Στις δημοτικές εκλογές της 5ης Σεπτεμβρίου 1899 «συνήφθη κρατερά εκλογική πάλη εκ μέρους του πρώην δημάρχου κ. Ζαφειριάδου και των ισχυρών αυτού φίλων, το ακατάσχετον όμως λαϊκόν ρεύμα της συμπαθείας και υπολήψεως προς τον χρηστόν και επιφανή συμπολίτην κ. Εμμ. Δημητριάδην, δεν ήτο δυνατόν να αναχαιτισθή» [5]. Ο Εμμανουήλ Δημητριάδης εκλέχθηκε δήμαρχος Τυρνάβου με διαφορά 550 ψήφων από τον αντίπαλό του. Δεν εκλέχθηκε, όμως, εκ νέου δήμαρχος στις δημοτικές εκλογές της 7ης Σεπτεμβρίου 1903. Εν τούτοις, δεν εγκατέλειψε τον αγώνα για τα κοινά. Τον Απρίλιο του 1904 τέθηκε επικεφαλής μίας επιτροπής από προσωπικότητες του Τυρνάβου (Ιω. Χατζηφόρος, Κ. Μουλούλης, Δημ. Καράσος, Πελ. Αγγελίδης) και αγωνίστηκε για την κατάργηση του φόρου των αροτριώντων κτηνών και την επιβολή δασμών στα εισαγόμενα σιτηρά [6].
Οι συνεχείς αγώνες για τα συμφέροντα των συμπολιτών του, είχαν ως αποτέλεσμα την εκλογή του για δεύτερη φορά στον δημαρχιακό θώκο στις δημοτικές εκλογές της 1ης Ιουλίου 1907 [7]. Κατά τη διάρκεια της δεύτερής του θητείας ιδρύθηκε ο Μουσικός Σύλλογος Τυρνάβου με παιδιά κάτω των 13 ετών υπό τη διεύθυνση του μουσικού Ιωάννη Σαρρέα. Με ενέργειές του συστάθηκε, επίσης, ο Σύλλογος «Ανάπλασις» που είχε ως σκοπό την ίδρυση Γυμναστηρίου [8].
Ο Εμμανουήλ Δημητριάδης απέφευγε γενικά τα φώτα της δημοσιότητας. Δεν παραχωρούσε συνεντεύξεις και δεν συζητούσε ποτέ τα τοπικά προβλήματα με τους δημοσιογράφους της εποχής. O Αθηναίος δημοσιογράφος και εκδότης Τίμος Δεπάστας, όταν επισκέφθηκε τον Τύρναβο κατά τη διάρκεια της εμποροπανήγυρης του 1910, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Και όντως μετ’ ολίγον εμφανίζεται προ εμού η σοβαρά και επιβάλλουσα μορφή του νεαρού Δημάρχου, όστις νέος, νεώτατος εισέτι και αμύσταξ κατώρθωσε να επιβληθή εις τους συνδημότες του και να εξασφαλίση το Δημοτικόν αξίωμα (...). Ο κ. Δήμαρχος τοσούτον ενεθουσιάσθη και τόσον συνεκινήθη ώστε με εκράτησεν εις Τύρναβον 30 όλα... λεπτά της ώρας και μοι παρέσχε τοσαύτας εκδουλεύσεις και υπηρεσίας διά της εξαφανίσεώς του» [9].
Ελλείπουν πληροφορίες για την προσωπική του ζωή. Απεβίωσε στον Τύρναβο στα μέσα της δεκαετίας του 1920. Θεωρείται ως ένας από τους πετυχημένους δημάρχους του Τυρνάβου.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Μάρκος Σγάντζος, «Οι ιατροί, φαρμακοποιοί και μαίες της Θεσσαλίας στα τέλη του 19ου αιώνα», Θεσσαλικό Ημερολόγιο (Λάρισα), τ. 51 (2007), σελ. 257-288.
[2]. Νικόλαος Α. Δεσιμόνας, Η άσκηση της Ιατρικής και οι γιατροί στον θεσσαλικό χώρο (1881-1940). Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σχολή Επιστημών Υγείας, Τμήμα Ιατρικής (διδακτορική διατριβή), Λάρισα 2017, σελ. 207.
[3]. Βουλή των Ελλήνων, Μητρώον Πληρεξουσίων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935. Αθήνα 1986, α/α 292, σελ. 104-105. Σύμφωνα με τα Πρακτικά της Βουλής ορκίστηκε βουλευτής στις 27 Μαΐου 1892.
[4]. Πρακτικά Συνεδριάσεων Βουλής (Α’ Σύνοδος, ΙΓ’ Βουλευτική περίοδος). Αθήνα 1892, σελ. 361 και ΠΣΒ (Γ’ Σύνοδος, ΙΓ’ Βουλευτική περίοδος). Αθήνα 1894, σελ. 11.
[5]. Όλυμπος (Λάρισα), φ. 75 (11 Σεπτεμβρίου 1899).
[6]. Σκριπ (Αθήνα), 26 Απριλίου 1904.
[7]. Μικρά (Λάρισα), φ. 315 (11 Ιουλίου 1907).
[8]. Σκριπ (Αθήνα), 17 Σεπτεμβρίου 1908 και 8 Φεβρουαρίου 1909.
[9]. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου, «Τίμος Π. Δεπάστας (1881-1920): Το ταξίδι ενός δημοσιογράφου στον Τύρναβο και στη Λάρισα», Ελευθερία (Λάρισα), 12 Ιανουαρίου 2020.
