Ηρακλής Γ. Πέρβελης: Γεννήθηκε στη Λαμία. Μετά από τις εγκύκλιες σπουδές στη γενέτειρά του, εγγράφθηκε στην Πολυτεχνική Σχολή του Εθνικού Πανεπιστημίου (Αθήνα) από όπου έλαβε το πτυχίο του Μηχανολόγου – Μηχανουργού (1871). Στη συνέχεια αναχώρησε για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Σχολή Μηχανολογίας της Βοστώνης (1871-1873). Παρέμεινε στην Αμερική για άλλα επτά χρόνια εργαζόμενος σε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες και στις αρχές Δεκεμβρίου 1882 επέστρεψε στη Λαμία. «Αφίκετο προ δύο ημερών εις την ημετέραν πόλιν ο κύριος Ηρακλής Πέρβελης, ευδόκιμος μηχανικός, εν Αμερική επί μακρά έτη εκπαιδευθείς. Θα παραμείνει δε παρ’ ημίν επί ολίγον μόνον προς επίσκεψιν των συγγενών του, επληροφορήθημεν δε ότι επεχείρησεν εν Βώλω την ίδρυσιν μηχανουργείου προωρισμένου ιδίως προς εισαγωγήν εις Θεσσαλίαν ατμοκινήτων μηχανών καλλιεργείας. Λυπούμεθα διότι ο ημέτερος ημών συμπολίτης δεν απεφάσισε ίνα χρησιμοποιήση τας γνώσεις αυτού εις την γενέτειραν αυτού πόλιν» [1].
Πράγματι ο Ηρακλής Πέρβελης εγκαταστάθηκε στον Βόλο όπου τον Ιούνιο του 1883 προσλήφθηκε ως τεχνικός διευθυντής (και συνεταίρος) στην εταιρεία «Ζάννος Μελετέπουλος και Σία» την οποία είχαν ιδρύσει το ίδιο έτος οι μηχανικοί Ιωάννης Ζάννος και Μελέτιος Σταματόπουλος (1854-1915). Εκτός από τον Πέρβελη προσλήφθηκε ως μηχανολόγος (και συνεταίρος) ο μηχανολόγος Ηρακλής Καζάζης, που και αυτός είχε σπουδάσει και εργασθεί στην Αμερική και στην Αγγλία για πολλά χρόνια. Η επωνυμία της εταιρείας ήταν «Μηχανουργείο Θεσσαλία» και περιλάμβανε χυτήριο, ξυλουργείο και πριονιστήριο. Ο Ηρακλής Πέρβελης ανέλαβε τη διεύθυνση του χυτηρίου «ενώ οι γαιοκτήμονες δύνανται να προμηθευθώσιν μηχανάς αλωνιστικάς, θεριστικάς και εν γένει παν χρήσιμον διά την γεωργίαν» [2].
Οι πωλήσεις των γεωργικών μηχανημάτων (παρά τις αρχικές επιφυλάξεις που διατηρούσαν οι κτηματίες), υπήρξαν εντυπωσιακές. Οι παραγγελίες διαδέχονταν η μία την άλλη, γεγονός που ανάγκασε τους ιδιοκτήτες να προσλάβουν επιπλέον ειδικευμένο προσωπικό. Από τους 40 εργαζόμενους που απασχολούνταν το 1883, μέσα σε έναν χρόνο (1884), η εταιρεία έφθασε να απασχολεί «επέκεινα των εκατό εργατών» [3].
Μετά από τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο και την προσωρινή κατοχή της Θεσσαλίας (1897-1898), ο Ηρακλής Πέρβελης ανέλαβε την κατασκευή μηχανημάτων εξόρυξης και βιομηχανικού σιδηροδρομικού υλικού. Τον Ιανουάριο του 1900 από κοινού με τους κτηματίες Ιωάννη και Δημήτριο Χατζηκητηλή από το Πήλιο και τη Μελπομένη, χήρα του Δημητρίου Κουτσομπλή από τα Φάρσαλα, ανέλαβαν την εκμετάλλευση ενός μεταλλείου χαλκού που βρισκόταν σε περιοχή ανάμεσα από τους Δήμους Φαρσάλων και Δομοκού [4]. Τον Ιούνιο του ιδίου έτους (1900), από κοινού με τον εργοστασιάρχη Μελέτιο Σταματόπουλο, τον μηχανικό Νικόλαο Καμπούρη από τον Βόλο και τον Κωνσταντίνο Ι. Σολτάτο, κάτοικο του χωριού Ποταμιά της επαρχίας Αγυιάς, ανέλαβε την εκμετάλλευση και ενός άλλου μεταλλείου σιδήρου που βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή του χωριού Ποταμιά [5]. Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό, οι εξορυκτικές προσπάθειες κρίθηκαν οικονομικά ασύμφορες και εγκαταλείφθηκαν (1901).
Τον Ιούνιο του 1901 ο Ηρακλής Πέρβελης παραιτήθηκε από την εταιρεία του Σταματόπουλου και ίδρυσε δικό του γραφείο στον Βόλο με παράρτημα στη Λάρισα [6]. Όπως και στην περίπτωση του δικηγόρου Κωνσταντίνου Πέρβελη (αδελφός), μετά από το 1903 τα ίχνη του χάνονται από την ιστοριογραφία, χωρίς να γνωρίζουμε λεπτομέρειες από τη μετέπειτα προσωπική και επαγγελματική του διαδρομή [7].
Ιωάννης Γ. Πέρβελης: Γεννήθηκε στη Λαμία. Ακολούθησε τον διπλωματικό κλάδο ως υπάλληλος του Υπουργείου των Εξωτερικών. Στις 30 Ιουνίου 1862 διορίσθηκε υποπρόξενος στον Βόλο μετατεθείς από το υποπροξενείο του Ελλησπόντου (ΦΕΚ 42/Α/11-8-1862). Στις 10 Δεκεμβρίου 1865 μετατέθηκε ως υποπρόξενος στην Πρέβεζα (ΦΕΚ 5/Α/18-1-1866), αλλά όμως δεν παρουσιάστηκε στη νέα του θέση και στις 14 Μαρτίου 1866 διορίσθηκε εκ νέου, ως υποπρόξενος στη Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας (ΦΕΚ 33/Α/26-4-1866). Το 1869 διορίσθηκε πρόξενος στη Λάρισα (είναι άγνωστη η ακριβής ημερομηνία διορισμού του, όπως άγνωστο είναι μέχρι πότε διήρκεσε η θητεία του). Σύμφωνα με δημοσιεύματα το 1870 ήταν πρόξενος στη Λάρισα [8], αλλά το 1871 πρέπει να αντικαταστάθηκε προσωρινά από τον Ιωάννη Χρηστίδη και να ανέλαβε εκ νέου τη διεύθυνση του Προξενείου Λαρίσης μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου 1874 που μετατέθηκε ως γενικός πρόξενος στη Νεάπολη της Ιταλίας (ΦΕΚ 12/Α/28-2-1875). Είναι άγνωστη η μετέπειτα διαδρομή του [9], όπως και αυτή της συζύγου του Ελένης.
Χρυσάνθη Πέρβελη: Υπήρξε σύζυγος (με κάθε επιφύλαξη) του δικηγόρου Κωνσταντίνου Πέρβελη. Έμεινε γνωστή στην ιστορία της Λάρισας για τη δραστηριότητά της σε συλλόγους και σωματεία με κοινωνικούς και φιλανθρωπικούς προσανατολισμούς για περισσότερο από μία τριακονταετία. Διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος του παραρτήματος Λαρίσης του φιλανθρωπικού Συλλόγου «Εργάνη-Αθηνά» και της «Εν Χριστώ Αδελφότητος των Κυριών Λαρίσης» [10].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Ευνομία (Λαμία), φ. 184 (4 Δεκεμβρίου 1882).
[2]. Ευνομία (Λαμία), φ. 194 (18 Ιουνίου 1883), Θεσσαλία (Βόλος), φ. 469 (14 Σεπτεμβρίου 1883) και Ελευθερία (Βόλος), φ. 29 (1 Οκτωβρίου 1883).
[3]. Θεσσαλία (Βόλος), φ. 527 (27 Ιουνίου 1884).
[4]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 510 (30 Ιανουαρίου 1900).
[5]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 531 (25 Ιουνίου 1900).
[6]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 581 (17 Ιουνίου 1901).
[7]. Κωνσταντίνα Ριτσάτου, «Κωνσταντίνος Σ. Πέρβελης: Ένας γνωστός-άγνωστος στην Κύπρο του ύστερου 19ου αιώνα», Παράβασις (Αθήνα), τ. 15/2 (2017), σ. 115.
[8]. Βαρβάρα Δ. Νάτσιου, «Το Μοναστήρι της Αντίνιτσας Λαμίας ως χώρος διεθνών διπλωματικών συναντήσεων (1856-1881)», Πρακτικά 3ου Συνεδρίου Φθιωτικής Ιστορίας (4, 5 & 6 Νοεμβρίου 2005). Λαμία 2007, σελ. 463-467. Ειδικώς, σελ. 466.
[9]. Στις 31 Μαρτίου 1866 τιμήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό των Ιπποτών του Β. Τάγματος του Σωτήρος (ΦΕΚ 33/Α/26-4-1866), ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Λάρισα (17 Μαρτίου 1873) του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του ιδίου Τάγματος (ΦΕΚ 22/Α/10-6-1873).
[10]. Πλειάς (Αθήνα), φ. 9 (31 Μαΐου 1901), Μικρά (Λάρισα), Μικρά (Λάρισα), φ. 40/494 (10 Φεβρουαρίου 1911) και φ. 51/505 (6 Μαΐου 1911).
