Στα 17 αυτά χρόνια εκτός από τον Στ. Αστεριάδη στη θέση του δημάρχου βρέθηκαν, ανάλογα με τις επικρατούσες πολιτικές καταστάσεις και μερικά διορισμένα άτομα. Στις εκλογές του 1951 πλειοψήφησε με ευκολία ο "Προοδευτικός Συνδυασμός", ο οποίος είχε επικεφαλής τον φαρμακοποιό Δημήτριο Καραθάνο. Αντίπαλός του ήταν ο απόστρατος συνταγματάρχης Δημήτριος Λαγός.
Ο Δημήτριος Καραθάνος γεννήθηκε στην Καρδίτσα το 1899. Ο πατέρας του Ηρακλής Καραθάνος, διατηρούσε φαρμακείο στη γειτονική πόλη, αλλά κάποια στιγμή σκέφθηκε να μετακομίσει οικογενειακώς στη Λάρισα και να συνεχίσει εδώ την σταδιοδρομία του, καθώς η πόλη μας του πρόσφερε καλύτερες επαγγελματικές δυνατότητες . Αρχικά το φαρμακείο του στεγάστηκε σε ισόγειο οίκημα στη γωνία των σημερινών οδών Ύδρας και Παπαναστασίου, αλλά δεν έμεινε για μεγάλο διάστημα στο κατάστημα αυτό και μεταστεγάστηκε στη γωνία των σημερινών οδών Παπαναστασίου και Βενιζέλου, εκεί που πριν την αποκάλυψη του Αρχαίου Θεάτρου στεγαζόταν το ζαχαροπλαστείο του Έξαρχου. Στα παλιά χρόνια, καθώς η πελατεία των φαρμακείων ήταν μειωμένη, είχαν καταστεί τα περισσότερα τόπος συγκέντρωσης ανήσυχων πνευματικών ανθρώπων, οι οποίοι κατέφευγαν σ' αυτά, επειδή γοητεύονταν με τις συζητήσεις που έκαναν πάνω σε θέματα επιστημονικά, κοινωνικά, ιστορικά και προ παντός πολιτικά. Σε τέτοιο περιβάλλον μεγάλωσε και ο γιος του Ηρακλή Δημήτριος Καραθάνος, ο οποίος μόλις τελείωσε το γυμνάσιο, σπούδασε φαρμακευτική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Με την απόκτηση του διπλώματος εγκαταστάθηκε στη Λάρισα, στο φαρμακείο του πατέρα του, ο οποίος προτίμησε να αφήσει ανοικτό το επαγγελματικό πεδίο στον διάδοχό του και ο ίδιος επέστρεψε στην Καρδίτσα ώστε να κλείσει εκεί την καριέρα του.
Από τις πρώτες ημέρες της δημόσιας ζωής του ο Δημήτριος Καραθάνος αναμίχθηκε έντονα στην πολιτιστική και πολιτική ζωή της Λάρισας. Επί χρόνια διακρίθηκε για το ενδιαφέρον του σε πολλούς τομείς (μορφωτικούς, αθλητικούς, φυσιολατρικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς) με αποτέλεσμα να καταστεί αρκετά δημοφιλής στην πόλη. Το γεγονός αυτό τον οδήγησε το 1951 να αναδειχθεί ο πρώτος πολίτης της Λάρισας. Κατά τη θητεία του ως δήμαρχος σε μια πόλη ρημαγμένη από τον πόλεμο, τους σεισμούς και την κατοχή, κατόρθωσε μαζί με τους συνεργάτες του στο Δημοτικό Συμβούλιο να επαναφέρει την πόλη σε φυσιολογικούς ρυθμούς και να εκτελέσει μερικά σημαντικά έργα. Προγραμμάτισε την κατασκευή υπονόμων, διευθέτησε την τάφρο του Κουλουρντού[1], δημιούργησε μόνιμα υπόστεγα στην εβδομαδιαία αγορά της Τετάρτης στο Φρούριο, μερίμνησε, με τη συνδρομή του ΟΥΗΛ, για την ανέγερση του ναού του Αγίου Βησσαρίωνος στον κήπο των Ανακτόρων, ο οποίος είχε καταστραφεί από τους σεισμούς, κατασκεύασε νέο ρολόι στη θέση του πολύπαθου προπολεμικού, ενδιαφέρθηκε για την μετατροπή του παλιού γηπέδου σε σύγχρονο Γυμναστήριο και άλλα σημαντικά έργα ώστε να βελτιώσουν την εικόνα της πόλης. Επίσης κατά τη διάρκεια της δημαρχίας του υποστηρίχθηκαν τα γράμματα και οι τέχνες. Αναδιοργανώθηκε η Δημοτική Βιβλιοθήκη, συγκροτήθηκε εκ νέου η Δημοτική Φιλαρμονική, δημιουργήθηκαν φυσιολατρικά σωματεία, όπως ο "Αριστεύς", κλπ.
Δυστυχώς όμως δεν κατόρθωσε να συνεχίσει το δημιουργικό και εκπολιτιστικό του έργο, καθώς στις 17 Μαρτίου 1954, ενώ βρισκόταν σε ανάρρωση έπειτα από καρδιακό έμφραγμα που είχε υποστεί στις αρχές Φεβρουαρίου, αιφνιδίως απεβίωσε έπειτα από μια νέα καρδιακή προσβολή[2] σε ηλικία 55 ετών. Η θητεία του κράτησε μόνον τρία περίπου χρόνια. Η κηδεία του έγινε με επισημότητα την επόμενη ημέρα 18 Μαρτίου 1954 από την πρόχειρη μετασεισμική εκκλησία (παράγκα) του Αγίου Αχιλλίου.
Η σημερινή φωτογραφία απεικονίζει στιγμιότυπο από την πομπή της κηδείας του δημάρχου Δημητρίου Καραθάνου και μας δίνει την ευκαιρία να περιγράψουμε τα κτίρια της δυτικής πλευράς της οδού Παπαναστασίου στο ανηφορικό της τμήμα, το οποίο στα μέσα της δεκαετίας του 1950 βρισκόταν ακριβώς πάνω από το Α΄ Αρχαίο Θέατρο. Η πομπή κατευθύνεται προς την Κεντρική πλατεία και ο φωτογράφος στάθηκε στον εξώστη του διώροφου κτιρίου το οποίο στέγαζε τότε το Εργατικό Κέντρο και σήμερα στη θέση του βρίσκεται το ξενοδοχείο Divani Pallas. Κάτω αριστερά διακρίνεται η επιγραφή από το Παντοπωλείο του Γ. Ξεφτέρη, ενώ στο μέσον δεξιά απεικονίζεται τμήμα από εξώστη του προπολεμικού κτιρίου της Τράπεζας Λαρίσης, το οποίο το 1954 στέγαζε διάφορους συλλόγους, μέχρις ότου κατεδαφίσθηκε. Μεσολαβεί η οδός Μακεδονίας (Βενιζέλου) και στη συνέχεια απεικονίζονται μια σειρά από κτήρια, τα οποία φθάνουν μέχρι το επίπεδο του Λόφου της Ακρόπολης.
Πρώτο είναι ένα διώροφο οίκημα, στο ισόγειο του οποίου στεγαζόταν το εμποροραφείο του Ιωάννη Ζαραμπούκα, παλιού φίλου της οικογενείας μας και γείτονα στην οδό Καραϊσκάκη. Ακολουθούσε ένας κενός χώρος περιφραγμένος ήδη από το 1910, όταν ο αρχαιολόγος Αρβανιτόπουλος είχε εντοπίσει ένα μικρό τμήμα εδωλίων του Αρχαίου Θεάτρου της Λάρισας. Στη συνέχεια απεικονίζονται στη σειρά τέσσερα κτήρια τα οποία στέγαζαν κατά καιρούς διάφορα καταστήματα και κατοικίες, δεσπόζει όμως μια τριώροφη οικοδομή, ιδιοκτησίας του γαιοκτήμονα Γεωργίου Τσάπανου[3], στην οποία ο γιατρός ωτορινολαρυγγολόγος Γεώργιος Τάρης είχε αναπτύξει την κλινική του και σε ένα τμήμα στέγαζε την οικογένειά του. Ο Τάρης είχε νυμφευθεί την κόρη του Γεωργίου Τσάπαλου και σ' αυτήν έμεινε μέχρι την συνταξιοδότησή του. Μετά την κλινική και μέχρι το τέλος της ανηφορικής οδού ακολουθούσαν δύο απλές κατοικίες, Πίσω απ' όλα αυτά, διακρίνεται σαν επιστέγασμα, το ρολόι με την ελληνική σημαία στην κορυφή του μεσίστια.
--------------------------------------------
[1]. Για το σημαντικό αυτό έργο η πόλη τίμησε με το όνομά του τον δρόμο ο οποίος δημιουργήθηκε πάνω από τον εγκιβωτισμό της τάφρου. Είναι η σημερινή οδός Καραθάνου.
[2]. Εκτός από τον Δημήτριο Καραθάνο ο οποίος απεβίωσε από καρδιακή πάθηση όντας εν ενεργεία δήμαρχος, και ένας άλλος δήμαρχος ο Αχιλλεύς Λογιωτάτου απεβίωσε νεότατος κατά τη διάρκεια της δημαρχιακής του θητείας. Είχε εκλεγεί δήμαρχος το 1895 και τον Φεβρουάριο του 1896 απεβίωσε στην Αθήνα όπου είχε μεταφερθεί έπειτα από καρδιοαγγειακό επεισόδιο.
[3]. Ο γαιοκτήμονας Γεώργιος Τσάπανος καταγόταν από την Φλώρινα και ήλθε στη Λάρισα περί το 1910. Αγόρασε μεγάλες αγροτικές εκτάσεις σε Γιάννουλη και Φαλάνη, οι οποίες όμως απαλλοτριώθηκαν με τον νόμο περί αποκαταστάσεως ακτημόνων καλλιεργητών και του έμεινε μόνον ένα μικρό μέρος. Ο Γεώργιος Τσάπανος πέθανε στην Αθήνα μεταπολεμικά σε προχωρημένη ηλικία.
Από τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com
