Με Βασιλικό Διάταγμα της 3ης Οκτωβρίου 1882 ο Χασάν Ετέμ αντικαταστάθηκε από τον επιχειρηματία Αργύριο Διδίκα[1]. Έπειτα από τις πρώτες δημοτικές εκλογές που έγιναν τον Μάιο του 1883, δήμαρχος εκλέχθηκε ο Χρήστος Γεωργιάδης.
Κατά τη διάρκεια της ολιγόμηνης θητείας του Αργυρίου Διδίκα ως δημάρχου, στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 8ης Μαρτίου 1883 διαβάζουμε στα πρακτικά ότι «αποφασίσθηκε μετά σχετικήν πρότασιν η χορήγησις 5.000 δρχ. ως πίστωσις προς ανέγερσιν εις την πλατείαν Αλκαζάρ κτηρίου χρησιμοποιηθησομένου ως καφενείον και ενός παραπήγματος παρ' αυτώ ως τόπου όπου θα παιανίζει η Μουσική»[2]. Παρατηρούμε ότι από πολύ νωρίς είχε αρχίσει να καλλωπίζεται μια ειδυλλιακή περιοχή της Λάρισας, το άλσος των Νυμφών, όπως ονομαζόταν τότε ο σημερινός κήπος του Αλκαζάρ. Εκτός από το καφενείο, κατασκευάστηκε και το παράπηγμα, το οποίο ήταν μια ειδική υπερυψωμένη εξέδρα, στην οποία ορισμένες ημέρες της εβδομάδος και σε εορτές και πανηγύρεις, η φιλαρμονική ορχήστρα (μπάντα) του στρατού (η δημοτική φιλαρμονική δημιουργήθηκε αργότερα), θα εκτελούσε διάφορα μουσικά προγράμματα για να ψυχαγωγούνται οι περιπατητές.
Η εξέδρα της μουσικής στο Αλκαζάρ διατηρήθηκε μέχρι το 1896. Στα πρακτικά της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου αυτού του έτους, όταν δήμαρχος ήταν ο Κωνσταντίνος Αναστασιάδης[3] διαβάζουμε: «…εγκρίθηκαν τα πρακτικά δημοπρασίας δρχ. 630 δια την μεταφοράν εκ της πλατείας Αλκαζάρ της μαρμαρίνης εξέδρας της Μουσικής εις την πλατείαν Δικαστηρίων, την μόνην θέσιν όπου λαμβάνει αναψυχήν ο κόσμος, εις την οποίαν συγκεντρούται όλη η Λάρισα και παιανίζει η Μουσική εις ωρισμένας ημέρας της εβδομάδος και ήτις υποπίπτει εις την αντίληψιν των ξένων». Επτά ημέρες αργότερα, στις 11 Ιουνίου 1896, η Νομαρχία Λαρίσης διά του Νομαρχούντος Διευθυντού Τ. Στεφοπούλου, ενέκρινε την «χορηγείαν πιστώσεως δραχμών εξακοσίων τριάκοντα εκ του προϋπολογισμού τρεχούσης χρήσεως προς μεταφοράν εκ της πλατείας Αλκαζάρ… και της προς τον σκοπόν τούτον γενομένης δημοπρασίας επ' ονόματι του τελευταίου μειοδότου Σωτ. Καλλιάδου»[4]. Η μεταφορά αυτή θεωρήθηκε επιβεβλημένη καθώς θα εξυπηρετούσε και άλλες ανάγκες πλην της μουσικής (εορτή Αγ. Αχιλλίου, περιφορά επιταφίων, αποκριάτικες και άλλες πολιτικές ή συντεχνιακές εκδηλώσεις). Για την απόφασή του αυτή να μεταφερθεί στην Κεντρική πλατεία η εξέδρα της Μουσικής, σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι επί των ημερών του δημάρχου Αναστασιάδη ιδρύθηκε η Φιλαρμονική του Δήμου Λαρίσης.
Το 1930, επί δημαρχίας Μιχαήλ Σάπκα (1925-1934) αποφασίσθηκε η εφαρμογή μέτρων ανάπλασης της Κεντρικής πλατείας Θέμιδος, η οποία μέχρι τότε ήταν ένας απέραντος ακάλυπτος και χωμάτινος χώρος, με μόνη διακόσμηση μια σειρά δένδρων περιφερειακά της πλατείας, μια μικρή υπερυψωμένη νησίδα πρασίνου στην ανατολική πλευρά της και ακριβώς στο κέντρο η εξέδρα Μουσικής. Με σχέδια του γεωπόνου Ιωάννη Κατσίγρα, πατέρα του μεγάλου ευεργέτη της πόλης μας ιατρού Γεωργίου Κατσίγρα, η εξέδρα και η νησίδα πρασίνου απομακρύνθηκαν, το έδαφος ισοπεδώθηκε και ασφαλτοστρώθηκε και δημιουργήθηκαν πολλαπλές συμμετρικές εστίες πρασίνου. Η μορφή αυτή της πλατείας παρέμεινε αναλλοίωτη μέχρι τη δημαρχία του Χριστόδουλου Καφφέ (1994-1998), όταν δημιουργήθηκε από τη γλύπτρια τοπίου Νέλλα Γκόλαντα το σύμπλεγμα του "Γλυπτού Ποταμού", το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η εξέδρα αυτή έχει αποτυπωθεί σε πολλές παλιές φωτογραφίες της Λάρισας και σε ορισμένα επιστολικά δελτάρια του Στέφανου Στουρνάρα από τον Βόλο και του Φραγκούλη Καλουτά από την Ερμούπολη της Σύρου. Περισσότερο όμως αναλυτική είναι η φωτογραφία, η οποία δημοσιεύεται σήμερα και η οποία εντοπίσθηκε στα αρχεία του Υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας από τον Αχιλλέα Καλτσά και τον Θωμά Κυριάκο, μέλη της Φωτοθήκης Λάρισας. Η εξέδρα είναι εξαγωνική, υπερυψωμένη και η πρόσβασή της γίνεται από την ανατολική πλευρά με τη βοήθεια πέντε βαθμίδων. Καθ' ύψος συμπληρώνεται περιμετρικά από μεταλλικό κιγκλίδωμα.
Πίσω διακρίνονται τα κτίρια της νότιας πλευράς της πλατείας όπως ήταν το 1917, όταν τα γαλλικά στρατεύματα της Αντάντ είχαν καταλάβει τη Λάρισα. Από αριστερά διακρίνεται το μέγαρο Κατσαούνη, στον όροφο του οποίου στεγάστηκε ο Γάλλος στρατηγός Venel με το επιτελείο του μόλις κατέλαβαν τη Λάρισα. Το διπλανό κτίριο δεν έχει ακόμα αγορασθεί από την Εμπορική Τράπεζα, πράξη η οποία έγινε το 1920. Στη συνέχεια αποτυπώνεται το μέγαρο των αδελφών Μποσινιώτη, στους δύο επάνω ορόφους του οποίου είχε στεγασθεί το Ξενοδοχείο "Πανελλήνιον". Ακολουθεί το ισόγειο κτίριο στη γωνία των σημερινών οδών Κούμα και Παπαναστασίου, το οποίο στέγαζε συνήθως ζαχαροπλαστεία με διαφορετικά ονόματα (Γαλλικόν, Ελληνικόν, κ.λπ.), ανάλογα με τον επιχειρηματία που το λειτουργούσε.
-------------------------------------------------------------------
[1]. Ο Αργύριος Διδίκας (1840-1915) γεννήθηκε στην Άλλη Μεριά του Πηλίου και μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στον Βόλο φοίτησε στην Εμπορική Σχολή της Αλεξάνδρειας. Στη Λάρισα ήλθε το 1881 όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο, ενώ συγχρόνως υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της Τράπεζας της Ηπειροθεσσαλίας. Το 1892 εκλέχτηκε βουλευτής Λαρίσης με το κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη και το 1915 πέθανε πάμφτωχος στην Αθήνα. Βλέπε: Γρηγορίου Αλέξανδρος. Αργύριος Διδίκας (1840-1915). Επιχειρηματίας, δήμαρχος και βουλευτής της Λάρισας, εφ. "Ελευθερία", φύλλο της 19ης Ιουνίου 2016.
[2]. Βλέπε: Καλογιάννης Βάσος, Η Χρυσή Βίβλος του Δήμου Λαρίσης. Από την Μεσαιωνική Ιστορία της Θεσσαλικής πρωτευούσης, Λάρισα (1963), τύποις Δημητρακοπούλου, σελ. 121.
[3]. Ο Κωνσταντίνος Αναστασιάδης (1851-1899) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και φοίτησε στην Εμπορική Σχολή της Χάλκης. Στη Λάρισα εγκαταστάθηκε το 1879 και αρχικά εργάσθηκε ως αντιπρόσωπος προϊόντων της αλλοδαπής. Το 1883 διορίσθηκε από τον τραπεζίτη της Κωνσταντινούπολης Ζαννή Στεφάνοβικ-Σκυλίτση διαχειριστής της περιουσίας του στη Θεσσαλία. Μετά τον αιφνίδιο θάνατο του δημάρχου Αχιλλέα Λογιωτάτου τον Φεβρουάριο του 1896, εκλέχτηκε δήμαρχος αλλά το 1899 πέθανε στην Αθήνα νεότατος, σε ηλικία 48 ετών. Βλέπε: Γρηγορίου Αλέξανδρος, Κωνσταντίνος Αναστασιάδης (1851-1899). Ο ελεήμων και φιλάνθρωπος δήμαρχος της Λάρισας, εφ. "Ελευθερία", φύλλο της 16ης Απριλίου 2017.
[4]. Για την υπόδειξη των σχετικών αυτών εγγράφων και την απόκτηση αντιγράφων, οφείλω να εκφράσω ευχαριστίες στον φίλο καθηγητή και ιστορικό Κώστα Θεοδωρόπουλο και την προϊσταμένη των ΓΑΚ Λάρισας Φανή Καραγιάννη.
Από τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com
