την αποτίναξη της σκλαβιάς και την δρομολόγηση μιας Ανεξάρτητης, Κυρίαρχης και Αυτοδιοικούμενης Ελλάδας.
Η μαύρη φασιστική μπότα πατάει τα Βαλκάνια. Στην πατρίδα μας επιβάλλεται τριχοτόμηση και τριπλή κατοχή από τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες. Στην πρώτη φάση όπως είναι γνωστό, ειδικά στη Θεσσαλία, υπήρξε προσπάθεια τετρατόμησης, αποδίδοντας ένα τμήμα της ελληνικής επικράτειας στους Λεγεωνάριους.
Η ηγέτιδα τάξη που κυβερνούσε την Ελλάδα με βασικούς πυλώνες της τ’ αστικά κόμματα και τον βασιλιά, αντί να σταθούν στο πλευρό του λαού και ν’ αντισταθούν μπολιάζοντας μαζί του την κοινή «μοίρα», προτίμησαν να φύγουν σε μακρινά ασφαλή μέρη (Κάιρο, Λονδίνο, κ.λπ.) ή να συνεργαστούν με το αζημίωτο με τον κατακτητή.
Αυτή τη κρίσιμη στιγμή το ΚΚΕ, αν και βαριά πληγωμένο από την δικτατορία του Μεταξά, με όσες δυνάμεις διαθέσιμες είχε, συγκρότησε τις διαλυμένες οργανώσεις και με την απόφαση της 6ης ολομέλειας ξεκαθάρισε τους στόχους για άμεση πάλη.
Καλούσε «τον Ελληνικό λαό, όλα τα κόμματα και τις οργανώσεις του, σε εθνικό μέτωπο απελευθέρωσης …».
Ακολουθώντας ειλικρινά και με συνέπεια τη γραμμή αυτή, καταβάλει κάθε προσπάθεια από τα κάτω και από τα πάνω για να πετύχει τη συγκέντρωση των διαθέσιμων αντιστασιακών δυνάμεων, την οργάνωση και κινητοποίησή τους. Παράλληλα με τη δημιουργία από τον Απρίλη – Ιούνη των διάφορων εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων και ομάδων που αποτέλεσαν το πρόπλασμα του ΕΑΜ στη βάση, όπως η Εθνική Αλληλεγγύη (ΕΑ) από τον Μάη, Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ), κ.ά. η καθοδήγηση του ΚΚΕ ήρθε σε επανειλημμένες επαφές και συζητήσεις με άλλα κόμματα, οργανώσεις και προσωπικότητες για τη δημιουργία του ΕΑΜ.
Στα μέσα Ιούλη συμφωνούν για την συγκρότηση Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου συμφωνούν το Αγροτικό Κόμμα, το κόμμα Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας και το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Οι επανειλημμένες, όμως, προσπάθειες που έγιναν για να πεισθούν και τα άλλα κόμματα απέτυχαν από την επίμονη άρνησή τους. Ο αρχηγός των Φιλελευθέρων Σοφούλης, στις επαναλαμβανόμενες προτάσεις που του γίνονταν απαντούσε ότι «η σαραντάχρονη πολιτική του πείρα τον έχει πείσει, ότι τέτοια κινήματα είναι καταδικασμένα σε αποτυχία» και αρνήθηκε να πάρει μέρος στην ίδρυση του ΕΑΜ.
Ο αρχηγός των Προοδευτικών Καφαντάρης αρνείται «να συμμετάσχει ως πρωτεργάτης και θα περιμένει» και ο αντιπρόσωπος Τσέλος, του Ενωτικού Κόμματος του Κανελλόπουλου, δηλώνει ότι το «κόμμα του κ. Κανελλόπουλου δεν θέλει να δεσμευθεί σ’ ένα συνασπισμό και θέλει να 'χει ελεύθερα τα χέρια του για να μπορεί να προσαρμοστεί στις οποιεσδήποτε αυριανές εξελίξεις». Ο δε Γεώργιος Παπανδρέου αρνείται και να συζητήσει ακόμα με το ΚΚΕ και συνιστούσε και στους άλλους πολιτικούς αρχηγούς να σταματήσουν κάθε επαφή. Ωστόσο όποια καθυστέρηση στη δημιουργία του ΕΑΜ θ’ αποτελούσε έγκλημα κατά του λαού και γι’ αυτό προχώρησε στη σύστασή του. Στο ιδρυτικό του καθώς και στο πρώτο του μανιφέστο, δήλωνε, ότι κάθε άλλο κόμμα ή οργάνωση που θ’ αποφάσιζαν στο μέλλον να προσχωρήσουν στο ΕΑΜ, θα γίνονταν δεκτά σαν ιδρυτικά και ισότιμα μέλη του. Γι’ αυτό και τα ιδρυτικά κόμματα δεν εξέλεξαν Κεντρική Επιτροπή, παρά προσωρινή Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή.
Δυστυχώς οι ηγέτες των αστικών κομμάτων κήρυξαν την αδράνεια, την αποχή και έδειξαν μ’ αυτόν τον τρόπο ότι είναι εντελώς ξένοι προς τους πόθους του λαού και μένουν ασυγκίνητοι από το δράμα του. Μάλιστα κάποιοι, όπως ο Ιωάννης Ράλλης του Λαϊκού Κόμματος, δεν δίστασε να συνεργαστεί ανοιχτά και με τους κατακτητές. Οι δε στρατηγοί Πλαστήρας και ο Παπάγος δεν δίστασαν ανοιχτά να συμπορεύονται με τις κυβερνήσεις κατοχής και να επιδοκιμάζουν τις επιλογές.
Η ίδρυση του ΕΑΜ αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία των απελευθερωτικών αγώνων του ελληνικού λαού για την εθνική ανεξαρτησία, τη δημοκρατία, την πρόοδο. Τον Αύγουστο του 1944, δύο μήνες πριν την απελευθέρωση, τα οργανωμένα μέλη του ΕΑΜ ξεπερνούσαν το 1.500.000 και αυτό συνέβηκε γιατί, «Σκοπός του Εθνικού Μετώπου είναι:
α) Η απελευθέρωσις του Έθνους μας από τον σημερινόν ξένον ζυγόν και η απόκτησις της πλήρους ανεξαρτησίας της χώρας μας.
β) Ο σχηματισμός προσωρινής κυβέρνησης του ΕΑΜ αμέσως μετά την εκδίωξιν των ξένων κατακτητών, μοναδικός σκοπός της οποίας θα είναι η προκήρυξις εκλογών διά συντακτικήν εθνοσυνέλευσιν, με βάσιν την αναλογικήν, ίνα ο λαός αποφανθή κυριαρχικώς επί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του.
γ) Η κατοχύρωσις του κυριαρχικού τούτου δικαιθώματος του Ελληνικού Λαού, όπως αποφανθή περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του, από πάσαν αντιδραστικήν απόπειραν, ήτις θα τείνη να επιβάλη εις τον λαόν λύσεις αντιθέτους προς τας επιθυμίας του και η εκμηδένισις δι’ όλων των μέσων του ΕΑΜ και των οργάνων που το αποτελούν, πάσης τοιαύτης αποπείρας».
Αυτός ο φάρος του ΕΑΜ λάμπει, παρ’ όλο που πέρασαν 75 χρόνια, η ένταση της ακτινοβολίας των οραμάτων του δεν χαμήλωσε. Αντίθετα έγινε πιο εκτυφλωτική δείχνοντας την αναγκαιότητα ύπαρξης μιας κοινωνίας όπου θα έχει θρονιαστεί η Εθνική Ανεξαρτησία, η Λαϊκή Κυριαρχία χωρίς ξένους προστάτες, Αυτοδιοικούμενη και αδελφωμένη με όλους τους Λαούς του κόσμου.
Μπάρμπας Α. Δημήτρης(Τάκης)
takis-mp@hotmail.com
