…Και ενώ τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στο αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, με την πεποίθηση (υπερεκτιμώμενη ίσως) ότι η νίκη Ομπάμα μπορεί να φέρει συγκλονιστικές αλλαγές στη χώρα, και όχι μόνο, η Ευρώπη έκανε ένα πολύ σημαντικό βήμα. Στο οποίο, θα λέγαμε ότι δεν δόθηκε και η δέουσα προσοχή, ίσως γιατί το λεγόμενο «τάιμινγκ» είναι λάθος, καθώς έπεσε ακριβώς στο αποκορύφωμα του προεκλογικού πυρετού. Ωστόσο, δεν παύει να αποτελεί ένα σημαντικό βήμα - προειδοποίηση, που έγινε για πρώτη φορά εν ονόματι και των «27» με αποδέκτη την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.
Οι «27» λοιπόν, κατέθεσαν κείμενο - πρόταση συνεργασίας προς τις ΗΠΑ για τα μεγάλα διεθνή ζητήματα. Το σχετικό κείμενο υιοθέτησαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. οι οποίοι κάνουν και την εξής χρήσιμη επισήμανση (επιμένω ότι πρόκειται και για… προειδοποίηση) προς την Υπερδύναμη. Επισημαίνουν, δηλαδή, ότι οι διατλαντικές σχέσεις αλλάζουν κεφάλαιο και ότι οι ΗΠΑ παραμένουν μεν «μεγάλη δύναμη αλλά όχι η κυρίαρχη».
Η αλήθεια είναι ότι αυτή την εποχή οι ΗΠΑ λόγω του οικονομικού κραχ που ξεκίνησε από εκεί και απλώθηκε στην παγκόσμια αγορά, βρίσκονται σε δυσμενή γενικά θέση, ή ακόμη - ακόμη και σε αδυναμία, και οπωσδήποτε το γεγονός ότι όλο αυτό συνέπεσε και με την προεκλογική περίοδο δεν βοήθησε έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί «συγκροτημένα» το θέμα. Αν και, η «συγκρότηση» του Μπους γενικώς, τίθεται υπό γενική αμφισβήτηση. Όμως, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, εξ ανάγκης οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να στραφούν προς την Ε.Ε., προκειμένου να υπάρξει μια κοινή λογική δράσης και αντιμετώπισης - από την πλευρά του Ατλαντικού που ο καθένας βρίσκεται - των δυσμενών επιπτώσεων που έχουν εκτενείς κοινωνικές επιπτώσεις και διαστάσεις. Κι έτσι η «κακιά η ώρα» δημιούργησε αναγκαστικές συνθήκες «συνεργασίας» ΗΠΑ και Ε.Ε., ως ισοτίμων αλλά και ενιαίων «κρατικών οντοτήτων». Και ναι μεν οι ΗΠΑ είναι ένα κράτος αλλά η Ε.Ε., παρά το γεγονός ότι επιδιώκει να αποκαταστήσει μία τέτοια λειτουργία και να ορθώσει ανταγωνιστικά το ανάστημα της απέναντι στις ΗΠΑ, μέχρι στιγμής δεν τα έχει καταφέρει. Η ΟΝΕ αποτελεί μετά βασάνων και κόπων, κοινό σημείο αναφοράς (και πάλι όχι για όλους) αλλά όλοι θυμόμαστε το ναυάγιο του Ευρωσυντάγματος που τώρα υποκαθίσταται από μία Ευρωσυνθήκη που δεν ξέρουμε ακόμη πόσο αποτελεσματικά θα λειτουργήσει. Και όσο για το στόχο περί «κοινής» εξωτερικής πολιτικής και άμυνας και αυτό παραμένει στη σφαίρα του ποθητού μεν, του ανέφικτου δε, τουλάχιστον μέχρι τώρα.
Υπό την έννοια αυτή, η κοινή πρόταση που υπέβαλαν οι «27» προς τις ΗΠΑ υπογραμμίζει, για πρώτη φορά το ενιαίο μέτωπο μιας ευρωπαϊκής οντότητας που ορθώνει το ανάστημα της και διαμηνύει προς τις ΗΠΑ ότι «είστε μεγάλη δύναμη αλλά όχι η κυρίαρχη». Διεκδικώντας έτσι το μερίδιό της στο παιχνίδι των παγκόσμιων ισορροπιών και δηλώνοντας εμφατικά και ενιαία παρούσα στις παραπέρα εξελίξεις.
Και φυσικά, αποτελεί και μήνυμα προς τον νέο Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος θα βρεθεί απέναντι σε αυτή τη νέα διάσταση που δίνει στα πράγματα η Ε.Ε. Όπως είπε και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, «μπαίνουμε σε νέο κεφάλαιο». Και όπως αναφέρεται και στο σχετικό κείμενο που θα δημοσιευτεί μεθαύριο, προκειμένου να τηρηθεί η πολιτική ουδετερότητας προς τους δύο υποψηφίους, στην πολυπλοκότητα του νέου παγκοσμιοποιημένου συστήματος οι Ευρωπαίοι κλήθηκαν να παίξουν ενεργό ρόλο, και με αφορμή την κρίση της Γεωργίας αλλά και τη διεθνή οικονομική κρίση. Και στη νέα αυτή πραγματικότητα καλούνται επίσης να παίξουν ρόλο και άλλες δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ινδία ή η Βραζιλία.
Το διαταύτα του συνθήματος είναι: «η μονοκρατορία τέλος». Για να δούμε αν στην πράξη και με το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ στο τιμόνι, θα υπάρξει… ισορροπία δυνάμεων σε τούτο τον κόσμο.
