Χιλιάδες αθώοι πολίτες έχασαν τη ζωή τους την 11η Σεπτεμβρίου 2001 στη Νέα Υόρκη από εκείνο το μοιραίο τρομοκρατικό χτύπημα στους δίδυμους πύργους.
Η 11η Σεπτεμβρίου 2001 ήταν ένα άλλο Περλ Χάρμπορ. Ένα καταστροφικό και καταλυτικό γεγονός που είχαν ανάγκη για άλλοθι οι ΗΠΑ για να κηρύξουν τον πόλεμο δήθεν κατά της τρομοκρατίας. Έναν πόλεμο που θα τους έδινε τη δυνατότητα να υπερτονίσουν διεθνώς την πολιτική τους ηγεμονία, αφού η οικονομική τους υπεροχή διαβρώνονταν σταδιακά, αλλά σταθερά. Τέλος, έναν πόλεμο που θα διασφάλιζε τα άμεσα συμφέροντά τους στο Ιράκ που είχαν στοχοποιήσει, για να ελέγξουν ταυτόχρονα και την ευρύτερη περιοχή.
Η ερμηνεία αυτή ακούγεται ίσως απλοϊκή, υπερβολική ή κυνική, όμως δεν είναι αυθαίρετη. Άλλωστε η δεξαμενή σκέψης PNAC (Σχέδιο για ένα Νέο Αμερικάνικο Αιώνα) ανέκαθεν πρότεινε στρατιωτική εισβολή στο Ιράκ για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν. Και σύμφωνα μάλιστα με μία μελέτη της το 1977 υπογράμμιζε πως για να εξασφαλιστεί διεθνής και εξωτερική στήριξη μιας τέτοιας εκστρατείας οι ΗΠΑ θα χρειαζόταν ένα κατακλυσμιαίο γεγονός, μια απειλή ή προσβολή και ταπείνωση τύπου Περλ Χάρμπορ. (D. Harrey, The New Imperialism Oxford University Press 2005). Όσο για τα όπλα δήθεν μαζικής καταστροφής του Ιράκ, αποδείχθηκε απλά ότι αποτελούσαν μία επικοινωνιακή «εκμετάλλευση του φόβου» και τίποτα περισσότερο.
Είναι χρήσιμο όμως να δούμε ποιοι διαβόητοι νεοσυντηριτικοί αποτελούσαν τη δεξαμενή σκέψης με το όνομα PNAC. Πρόκειται για τους Μπους (τζιούνορ), Ντίκ Τσέινι, Ντόναλντ Ράμσφελντ, Ρίτσαρντ Περλ, Ντάγκλας Φέιθ, Πολ Γούλφοβιτς, ακόμη και τον αδερφό του Τζορτζ Μπους, Τζέμπ. Όλοι τους γεράκια του πολέμου.
Βέβαια η υπόθεση του ελέγχου των πετρελαίων δεν είναι τωρινή. Ήδη από το 1944 το αμερικανικό περιοδικό «FORTUNE» έγραφε πως «στη Μέση Ανατολή κατασκευάσαμε δρόμους, λιμάνια, αεροδρόμια. Οι δαπάνες για την κατασκευή τους αποτελούν σημαντικό μέρος της χρέωσής μας Και όλα αυτά γιατί έχουμε τεράστια συμφέροντα στα πετρέλαια». Σήμερα αυτή η εύγλωττη διατύπωση έχει ακόμη μεγαλύτερη αξία, δεδομένου ότι τα περισσότερα στελέχη της αμερικανικής Κυβέρνησης με προεξάρχοντες τους κυρίους Μπους και Τσέινι προέρχονται από τον πετρελαϊκό χώρο των επιχειρήσεων.
Με παράλληλη λογική όμως κινήθηκε και η Ρωσία στην περίπτωση της Γεωργίας. Η παρανοϊκή συμπεριφορά του Σαακασβίλι, σε ρόλο «Ιωαννίδη» της χώρας του, έδωσε την ευκαιρία στη Ρωσία να αντιδράσει με σφοδρότητα διατάζοντας επέμβαση αμέσως μετά την παράλογη επίθεση στη Νέα Οσετία. Χιλιάδες νεκροί κι εκεί. Ήταν η «11η Σεπτεμβρίου» της άλλης πλευράς. Μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη Ρωσία να προβάλει την ισχύ της και την εικόνα τής «αρκούδας» που ξυπνά από τον λήθαργό της. Ήθελε να δείξει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ποιος είναι το αφεντικό στην περιοχή. Όχι τυχαία βέβαια. Γιατί σύμφωνα με δημοσιοποιημένα στοιχεία του Υπουργείου Αμύνης ΕΣΣΔ (1959), οι ιθύνοντες κύκλοι των ΗΠΑ και της Αγγλίας ακόμη και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – παρότι μαζί με τη Σοβιετική Ένωση λειτουργούσαν «συμμαχικά» κατά της ναζιστικής Γερμανίας – συναγωνίζονταν ποιος θα προλάβει τον άλλο στην εισβολή στον Καύκασο για να καταλάβει τα σοβιετικά πετρέλαια! Τότε είχε συνταχθεί γι’ αυτό το «σχέδιο Βελβέτ», σήμερα απλά στήθηκε ο Σαακασβίλι. Ερωτηθείς σχετικά για την κατάσταση στον Καύκασο ο πρ. υπουργός των Εξωτερικών της ΕΣΣΔ και μετέπειτα πρόεδρος της Γεωργίας κ. Εντβαρντ Σεβαρντνάντζε απάντησε: «Λάθος η επέμβαση της Γεωργίας, λάθος η επέμβαση της Ρωσίας, λάθος η ανάμιξη των ΗΠΑ». Προφανώς αποδίδει στη λέξη «λάθος» το νόημα που της απέδιδε ο Ταλεϋράνδος λέγοντας: «Αυτό δεν ήταν απλώς έγκλημα, ήταν κάτι χειρότερο, ήταν λάθος».
Βέβαια, στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, οι δύο τότε υπερδυνάμεις αγωνίζονταν για την επικράτηση του πολιτικού και οικονομικού μοντέλου που η κάθε μία υποστήριζε. Σήμερα όμως που η Ρωσία έχει κάνει τη μετάβασή της και τα ατελή έστω ανοίγματα στην αγορά, γιατί άραγε είμαστε και πάλι στο ίδιο έργο θεατές; Μάλλον γιατί πάντα ο ανταγωνισμός αφορούσε στις σφαίρες επιρροής και στον έλεγχο των αγορών, αλλά και στο γόητρο. Όσο η λογική ή η πολιτική αρνούνται να δώσουν λύσεις, τόσο θα καιροφυλαχτεί μία όποια «11η Σεπτεμβρίου» ως αφορμή για συρράξεις.
Δυστυχώς η φράση του Ι. Στάλιν πως «ένας θάνατος αποτελεί τραγωδία, χιλιάδες θάνατοι απλώς στατιστική» έχει διαχρονική αξία προκειμένου να υπηρετηθούν συμφέροντα και πολιτικές.
