Βιώνουμε μια παγκόσμια οικονομική κρίση που όπως λένε οι ειδικοί είναι η μεγαλύτερη, μετά το κραχ του 1929. Υπάρχει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα ανησυχίας, οι φήμες οργιάζουν για χρεοκοπίες υπαρκτές ή φανταστικές, εγγενή προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας αποδίδονται στην «κρίση» (π.χ πολλοί απορούν τι σχέση έχει το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας με την «παγκόσμια οικονομική κρίση»;) και ο πολύς κόσμος προβληματίζεται για το τι πρόκειται να ακολουθήσει, υπάρχει γενικά ένα αίσθημα αβεβαιότητας και ανασφάλειας.
Δεν είμαι ειδικός αλλά αισθάνομαι την ανάγκη να διατυπώσω μερικούς απλούς προβληματισμούς που με οδηγούν αναπόφευκτα και σε κάποια πολιτικά συμπεράσματα.
Κατ' αρχάς πώς δημιουργήθηκε η οικονομική κρίση, ποια είναι τα γενεσιουργά της αίτια;
Έπεσε ξαφνικά η παγκόσμια παραγωγικότητα, δημιουργήθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο ανακατατάξεις στις εργασιακές σχέσεις, προέκυψαν νέοι συσχετισμοί στην παραγωγή πλούτου, άλλαξαν τα οικονομικά δεδομένα λόγω των εξελίξεων της τεχνολογίας; Ειδικοί και μη συμφωνούν ότι τίποτε απ' αυτά δεν συνέβη. Όλοι έχουμε αντιληφθεί ότι το πρόβλημα δεν αφορούσε (στην αρχή τουλάχιστον) την πραγματική οικονομία αλλά ήταν καθαρά πρόβλημα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και ιδιαίτερα του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ. Ξαφνικά διαπιστώθηκε ότι δημιουργήθηκαν τεράστιες επισφάλειες από αλόγιστες χρηματοδοτήσεις σε ύποπτες και αμφιλεγόμενες «επενδύσεις» τις οποίες το σύστημα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει. Οι εγγυήσεις αποδείχτηκαν ανεπαρκείς, αέρας κοπανιστός. Το σύστημα άρχισε να μην αισθάνεται καλά, άρχισαν οι πρώτες «καταρρεύσεις» χρηματοπιστωτικών κολοσσών, οι τράπεζες έκλεισαν τις πόρτες των χρηματοδοτήσεων, η έλλειψη ρευστότητας στραγγαλίζει την αγορά και η πραγματική οικονομία αντιμετωπίζει πλέον πρόβλημα. Ο απλός πολίτης διερωτάται: Τα υπερκέρδη των τραπεζών και ο πακτωλός χρηματοδότησης των αμφιλεγόμενων επενδύσεων τί έγιναν; Πού πήγαν τα χρήματα, χάθηκαν; ΟΧΙ βέβαια. Απλούστατα οι εστίες πλουτισμού ανά τον κόσμο αποφάσισαν και επέτυχαν την πιο βίαιη, την πιο κυνική, την πιο κερδοσκοπική μεταφορά πλούτου από τους πολλούς στους λίγους που έγινε ποτέ.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια αθέατη παγκόσμια πολιτική, κοινωνική και οικονομική επανάσταση του συστήματος με στόχο να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Και από εδώ αρχίζει η τραγωδία, η παγκόσμια τραγωδία. Οι ιδεολογικοί ταγοί του συστήματος ενεργοποιούνται για να αποκαταστήσουν την «ισορροπία» του χρηματοπιστωτικού συστήματος παίρνοντας μέτρα ενίσχυσης(!) του συστήματος από το υστέρημα των εργαζομένων χρησιμοποιώντας το πιο εκβιαστικό δίλημμα που έχει τεθεί ποτέ: ή ενισχύουμε το σύστημα για να επιβιώσει ή καταρρέουμε όλοι μας μαζί μ' αυτό.
Για την επιτυχία του εγχειρήματος χρησιμοποιείται το πιο δυνατό εργαλείο του συστήματος, το κράτος. Στις μέρες μας παρακολουθούμε έκπληκτοι να εφαρμόζεται ένας ιδιότυπος κρατικός σοσιαλισμός για τους πλούσιους και ένας βάρβαρος καπιταλισμός για τους φτωχούς. Το κράτος σπεύδει να ενισχύσει τις Τράπεζες, τους εφοπλιστές, τους βιομήχανους (βάζοντας στο παιχνίδι και την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων), τους εμπόρους αυτοκινήτων (εδώ συμβαίνει το προκλητικό να μειώνεται η τιμή του μικρού αυτοκινήτου που θα πάρει ο μικρομεσαίος κατά 600 ευρώ ενώ του μεγάλου αυτοκινήτου που θα πάρει ο πλούσιος κατά 12.000 ευρώ (!).
Παράλληλα το κράτος μηδενίζει τις αυξήσεις των εργαζομένων, συντάξεις και εφάπαξ δίνονται μετά από δύο χρόνια και οι απολύσεις είναι στην ημερήσια διάταξη.
Οι ιδεολογικοί ταγοί της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς μιλούν για την ανάγκη θέσπισης κανόνων αλλά ταυτόχρονα ανοίγουν τους ασκούς του Αιόλου για την υπονόμευση κοινωνικών κατακτήσεων όπως οι εργασιακές σχέσεις, ασφαλιστικά και κοινωνικά δικαιώματα κ.λπ. Αποπροσανατολίζουν τους πολίτες καταγγέλλοντας τα «golden boys» (οι δύσμοιροι αυτοί απλώς πήραν το μερίδιο που τους αναλογεί κατά τη διαδικασία μεταφοράς του πλούτου από τους πολλούς στους λίγους) αλλά ταυτόχρονα δεν κάνουν καμία κίνηση για μείωση των υπερβολικών αποδοχών, των bonus κ.λπ., ούτε φυσικά γίνεται λόγος για αναζήτηση ευθυνών.
Αντίθετα γίνεται μείωση των μισθών των εργαζομένων. Σήμερα επιβεβαιώνεται ότι το κράτος του οικονομικού φιλελευθερισμού που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να είναι μηχανισμός στην Υπηρεσία του πολίτη, εξασφαλίζοντας την ισορροπία ανάμεσα στους νόμους της αγοράς και τα κοινωνικά δικαιώματα, στην πραγματικότητα λειτουργεί με μια ιδιότυπη συμπεριφορά: Απλώνεται προστατευτικά όταν το σύστημα κινδυνεύει και συρρικνώνεται όταν το σύστημα ευημερεί.
Η πολιτική αυτή είναι κυνικά ταξική και πολιτικά ανήθικη. Όσοι δεν αρνούνται την οικονομία της αγοράς, αλλά με κανόνες που θέτει το κράτος για ένα ελάχιστο δίχτυ κοινωνικής προστασίας του Λαού, δεν είναι δυνατόν να αποδεχθούν μια τέτοια πολιτική.
Η μεγάλη κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία του Λαού θέλει το κράτος όχι υπηρέτη του πιο ακραίου καπιταλισμού που βιώνει ο τόπος αλλά ρυθμιστή των κανόνων της αγοράς και εγγυητή του κοινωνικού κράτους. Μια τέτοια πολιτική, στην παρούσα φάση δεν θα μπορούσε παρά να θέσει υπό δημόσιο έλεγχο, την πέτρα του σκανδάλου, δηλαδή ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Είναι προφανές ότι κάτι τέτοιο απαιτεί πολιτική αλλαγή, απαιτεί την ανάδειξη στην εξουσία εκείνων των πολιτικών δυνάμεων που έχουν ως κέντρο της πολιτικής τους τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και στοχεύουν στην σταδιακή και ομαλή ανακατανομή του πλούτου από τους λίγους στους πολλούς.
