Δεν ξέρω τι τους έπιασε ξαφνικά και άρχισαν να βγάζουν σαν «κατιναριά», τα άπλυτά τους στη φόρα, αλλά αυτό που συμβαίνει τελευταίως στα κανάλια είναι άκρως αποκαλυπτικό. Μιλάω για τους τηλεοπτικούς αστέρες της δημοσιογραφίας, που μετά τις σαρωτικές αλλαγές, που γίνονται σε αθηναϊκό κανάλι, άρχισαν να τρώγονται σαν τα σκυλιά προσπαθώντας ο καθένας ν’ αρπάξει όποιο κομμάτι μπορεί από τα εκτιθέμενα «πόστα» στην τηλεοπτική «αγορά».
Είναι αλήθεια ότι η δημοσιογραφία στον τόπο μας δεν διάγει την καλύτερη περίοδό της. Τα τελευταία χρόνια διαπλεκόμενοι δημοσιογράφοι και διεφθαρμένα στελέχη καναλιών και ραδιοφωνικών σταθμών συμφύρονται με έντιμους επαγγελματίες του χώρου, με πολιτικούς κα κεφαλαιούχους φέρνοντας το υψηλό αυτό λειτούργημα σε έσχατη παρακμή. Οι δημοσιογράφοι χάνουν ραγδαία την εκτίμηση των πολιτών, η δραστηριότητά τους υποπίπτει στην αναξιοπιστία και στην ανυποληψία, ενώ το επίπεδο της δημοσιογραφίας υποβαθμίζεται συνεχώς. Από λειτούργημα μεταβάλλεται σταδιακά σ΄ένα στυγνό επάγγελμα όπου τα συμφέροντα και οι σκοπιμότητες καθορίζουν την ενημέρωση, που δεν μπορεί παρά να είναι στοχευμένη και αναξιόπιστη.
Ορισμένα κανάλια κάνουν τις διαμάχες των δημοσιογράφων και τους καβγάδες τους τηλεοπτικά «σόου», όπου αποκαλύπτεται ότι πίσω απ΄ όλα αυτά κρύβεται μια απύθμενη προσπάθεια κάποιων να κερδίσουν θέσεις και χρήματα με κάθε τρόπο θεμιτό ή αθέμιτο. Μεγάλος ζημιωμένος από όλη αυτή την ιστορία βγαίνει η ενημέρωση του κοινού. Ταυτόχρονα ο κλάδος των δημοσιογράφων πλήττεται ανεπανόρθωτα, ενώ θα χρειαστούν πλέον μεγάλες προσπάθειες για να ξαναβρεί η δημοσιογραφία τη χαμένη τιμή της.
Η έντυπη δημοσιογραφία φέρει κι αυτή – κατά μεγάλο ποσοστό – στις πλάτες της την παρακμή του Τύπου. Διαπιστώνοντας συνεχώς την πτώση της κυκλοφορίας τους οι περισσότερες εφημερίδες καταφεύγουν σ’ ένα ατελείωτο «χορό» προσφορών με DVD, CD, φανταχτερά περιοδικά και διάφορα μπιχλιμπίδια, αλλά ακόμα και λαχειοφόρους με αυτοκίνητα ή σπίτια (!) προκειμένου να προσελκύσουν αναγνώστες και να αυξήσουν την κυκλοφορία τους. Από την άλλη πλευρά για να ανταγωνιστούν την τηλεόραση καταφεύγουν όλο και πιο συχνά σε τηλεοπτικά κόλπα μιμούμενες την τακτική των καναλιών σε θέματα, ρεπορτάζ και εντυπωσιακές έρευνες κίτρινου Τύπου.
Τα φαινόμενα αυτά έχουν φυσικά τις αιτίες τους. Όλοι οι πολιτικοί και όλοι οι δημοσιογράφοι γνωρίζουν τα απλά: Από το χώρο της πολιτικής εξουσίας σταθερά καλλιεργούνται επιμελώς και με ποικίλων ειδών και μεγεθών, «δολώματα» ιδιαίτερες σχέσεις με πρόσωπα από τον κόσμο των Μ.Μ.Ε. Από την πλευρά της δημοσιογραφίας, καθένας αντιδρά στα καλέσματα της εξουσίας ανάλογα με τις αρχές του και κατά πώς ακριβώς εννοεί το επάγγελμά του. Η δημοσιογραφία είναι σίγουρα ένα άθλημα αυστηρώς ατομικό.
Αν ένας δημοσιογράφος εισέρχεται στο επάγγελμα αποφασισμένος να πλουτίσει ταχέως, να αποκτήσει κοινωνικό «προφίλ», να τακτοποιήσει τις προσωπικές του φιλοδοξίες και τα συμπλέγματά του, αν δηλαδή χρησιμοποιεί τη δημοσιογραφική του ιδιότητα ως εργαλείο «επιτυχιών», άσχετων με το αντικείμενο του λειτουργήματός του, τότε πολύ γρήγορα και εύκολα διαπλέκεται με κέντρα εξουσίας.
Το «παιχνίδι» της διαπλοκής δημοσιογράφων με την πολιτική και οικονομική εξουσία παίζεται σε διάφορα επίπεδα. Και τα πλέον ενδιαφέροντα από αυτά τα επίπεδα είναι εκείνα που δεν φαίνονται. Δεν υπάρχει πιο απεχθές είδος ανθρώπων απ’ αυτό που υμνεί την εξουσία, που την επιζητεί παντί τρόπω και σθένει. Από τους ασπάλακες, τους κόλακες, τους δήθεν. Όπου κι αν στρέψει κανείς τη ματιά του τους βλέπει, είναι τόσο αναγνωρίσιμοι, τόσο φανεροί και είναι λυπηρό που πάρα πολλοί απ΄ αυτούς κινούνται στο χώρο της δημοσιογραφίας.
Εντυπωσιάζονται από τους επιτυχημένους, τους κροίσους, από τις «φιλανθρωπικές» δωρεές τους, από τις «ανθρωπιστικές» πράξεις τους, από τα κότερά τους, από τις βίλες τους και από την άνεσή τους να ταξιδεύουν και να κάνουν πάρτι. Οι αρχαίοι θεωρούσαν την επιτυχία ύποπτη επειδή σ’ αυτή ελλοχεύει ο κίνδυνος της ανισορροπίας. Είχαν άδικο;
Γνωρίζουν όμως και οι άνθρωποι της εξουσίας και οι δημοσιογράφοι, πως αν δηλητηριάζεται η δημόσια ζωή από ιδιότυπα πολιτικο–δημοσιογραφικά διαπλεκόμενα, προκαλώντας και προβλήματα δυσάρεστα σε χώρους μέσων ενημέρωσης και εκπτώσεις στα δημοσιογραφικά ήθη, αυτό δεν οφείλεται μόνο στο ότι απασχολείται ένας αριθμός δημοσιογράφων σε δημόσιες θέσεις και διάφορα «πόστα» κομματικού τύπου. Οι χρηματισμοί, οι «δουλειές», και οι «ζημιές» γίνονται σε άλλα επίπεδα μη ορατά δια γυμνού οφθαλμού. Εκεί που κάποιοι εξόχως «δραστήριοι» δημοσιογράφοι, μπορούν να συνάπτουν ορισμένες «ειδικές» σχέσεις με πολιτικά πρόσωπα, πολιτικές «παρέες» και οικονομικούς παράγοντες της δημόσιας ζωής, μακριά από τη μεγάλη πλειοψηφία των συναδέλφων τους. Εκεί είναι που κάποιοι δημοσιογράφοι προσφέρουν διάφορες «εξυπηρετήσεις», εκεί κλείνουν συγκεκριμένες επιχειρηματικές «δουλειές» σε συνεργασία με τρίτους, εκεί αναπτύσσουν και στενούς προσωπικούς δεσμούς με διάφορα δημόσια πρόσωπα, εκεί απολαμβάνουν, ανοήτως κολακευμένοι, τις περιποιήσεις που τους προσφέρονται σε κοινωνικό επίπεδο από επιδέξιους πολιτικούς και οικονομικούς αστέρες της δημόσιας ζωής. Εκεί, μακριά από το πλήθος των απλών ανθρώπων που τους εμπιστεύονται την ενημέρωσή τους, εξευτελίζουν με οικονομικά και κοινωνικά ανταλλάγματα την ιδιότητα και το λειτούργημα του δημοσιογράφου.
Αυτή, λοιπόν, η κατηγορία των δημοσιογράφων που πρώτοι μολύνουν τον δημόσιο βίο με τις δραστηριότητές τους και τις συμπεριφορές τους στα μέσα ενημέρωσης, μονοπωλεί τη δημοσιότητα και τις κουτσομπολίστικες στήλες των εφημερίδων και των τηλεοπτικών εκπομπών. Παρέα με πρόσωπα της εξουσίας και φιλικούς προς αυτά κύκλους, αυτή η κατηγορία επαγγελματιών του χώρου μας απολαύει φυσικά και «άνωθεν» καλύψεων, ώστε κανένας προβεβλημένος παράγων της δημόσιας ζωής δεν την ενοχλεί, όταν «ρητορεύει» ενθουσιωδώς επί παντός επιστητού.
Λένε ότι η δημοσιογραφία οδηγεί παντού, αρκεί να την εγκαταλείψει κανείς εγκαίρως. Μόνο που στην εποχή μας μπορεί να οδηγήσει παντού και χωρίς να χρειαστεί να την εγκαταλείψει κανείς.