Οι ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο κρατούν πάνω από 35 χρόνια και άρχισαν την 1η Νοεμβρίου 1973 όταν, δημοσιεύθηκε στην Τουρκική Εφημερίδα της Κυβέρνησης η εκχώρηση στην Κρατική Τουρκική Εταιρία Πετρελαίου (Turkiye Petrolleri Anonin Ortakligi - TRAO) 27 συνεχόμενων τμημάτων της θάλασσας του Αιγαίου και επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, για έρευνα και εντοπισμό πετρελαίου. Η περιοχή τους αρχίζει ανατολικά της Σαμοθράκης και φτάνει έως τα Βόρεια της Χίου, με όριο τα ελληνικά χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων (Ν.Μ.), που περιβάλλουν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (το μισό Βόρειο Αιγαίο). Τέλος δύο ημέρες πριν την εισβολή στην Κύπρο (20 Ιουλίου 1974) χαρακτηρίζει ως δικές της και τις υπόλοιπες περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, του Ανατολικού Αιγαίου μέχρι της Δωδεκανήσου.
Τα γεγονότα έκτοτε είναι γνωστά. Η ένταση μεταξύ των δύο χωρών κλιμακώνεται και οι κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη, φθάνοντας μάλιστα στα πρόθυρα της ένοπλης σύρραξης όπως το Μάρτιο του 1987 και στα Ιμια τον Ιανουάριο του 1996. Εν τω μεταξύ στις 10 Αυγούστου του 1976 η χώρα μας, προσέφυγε μονομερώς, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, χωρίς να υπάρξει για τυπικούς λόγους καμία θετική εξέλιξη και τούτο γιατί έπρεπε, να συναινέσει επ' αυτού και η Τουρκία και να είχε υπογραφεί μεταξύ Ελλάδας και της Τουρκίας του απαραίτητου συνυποσχετικού.
Τέτοιες και παρόμοιες διαφορές υπάρχουν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, με τη διαφορά όμως ότι αυτές επιλύονται, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τη διεθνή νομιμότητα, ειρηνικά και πολιτισμένα και όχι με τραμπουκισμό, προκλητικότητα και ιταμή συμπεριφορά, όπως επιδεικνύει όλα αυτά τα χρόνια καθημερινά απέναντί μας και στην Κύπρο η Τουρκία.
Η Τουρκία μέχρι τώρα δεν απορρίπτει καταρχήν την από κοινού προσφυγή στη Χάγη, αλλά επειδή δεν έχει ισχυρά νομικά ερείσματα και γι' αυτό εξάλλου δεν έχει επικυρώσει ακόμα τη σύμβαση του Διεθνούς Δικαίου των θαλασσών του Μοντέγο Μπέι του 1982, θέλει να συμπεριλάβει μέσα στην προσφυγή και άλλα άσχετα θέματα όπως ο εναέριος χώρος των 10 Ν.Μ., αναγνωρίζει τα 6 Ν.Μ. όσα είναι και τα χωρικά μας ύδατα, την έρευνα και διάσωση, το FIR Αθηνών, τις γκρίζες ζώνες και την αποστρατικοποίηση των νησιών και άλλα πολλά ενώ, συγχρόνως μας απειλεί με casus belli (αιτία πολέμου) σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών μας υδάτων από τα 6 Ν.Μ., που είναι σήμερα, στα 12 Ν.Μ.
Παρότι η απόφαση στις 3 Φεβρουαρίου του 2009, που εξέδωσε η Χάγη, για την ταυτόχρονη οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρουμανία στη Μαύρη Θάλασσα, ευνοεί κάπως την Τουρκία, γιατί δέχεται ότι το ένα και μοναδικό νησάκι (Φιδονήσι), που υπάρχει ανάμεσά τους, δεν έχει δική του υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, εντούτοις όμως περιέχει πολλά θετικά σημεία για εμάς: Όπως: Η Μαύρη Θάλασσα δεν είναι ούτε κλειστή, ούτε ημίκλειστη, όπως υποστηρίζει για το Αιγαίο η Τουρκία. Το Δικαστήριο οριοθέτησε τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών με τη μέθοδο της μέσης γραμμής, πράγμα που υποστηρίζει η Ελλάδα. Αντίθετα η Τουρκία υποστηρίζει ότι ο διακανονισμός αυτός πρέπει να γίνει μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών των δύο χωρών, σαν να μην υπάρχουν ενδιάμεσα καθόλου ελληνικά νησιά. Δεν αμφισβήτησε όμως τα κυριαρχικά του δικαιώματα του νησιού αυτού, που πηγάζουν από τα χωρικά τους ύδατα των 12 Ν.Μ.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα νησιά μας δεν έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα, όπως ρητά τούτο προβλέπεται, από το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας. Σίγουρα άλλο πράγμα είναι το ένα και μοναδικό νησάκι της Ουκρανίας, μόλις 170 στρεμμάτων, που κατοικήθηκε πρόσφατα για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας (ουσιαστικά ακατοίκητο) και εντελώς άλλο πράγμα και τελείως διαφορετικά τα 3.000 διάσπαρτα νησιά και βραχονησίδες και συμπλέγματα νησιών, πολλά από τα οποία είναι πολύ μεγάλα και κατοικούνται μάλιστα από χιλιετίες. Συνεπώς εάν η Χάγη επιδικάσει στη χώρα μας χωρικά ύδατα στα νησιά μας 12 Ν.Μ., τότε το 90% του Αιγαίου, θα ανήκει στην πατρίδα μας. Συνεπώς τι άλλο μπορούμε να θέλουμε;
Απ' ό,τι φαίνεται και στις δύο χώρες και ιδιαίτερα στη γειτονική δεν έχει ακόμα ωριμάσει η έννοια ενός έντιμου ιστορικού συμβιβασμού ανάμεσά τους. Και αυτό θα πάρει ακόμα πολύ χρόνο, μέχρι να λογικευθεί η Τουρκία και να πάψουν οι στρατηγοί, οι λεγόμενοι πασάδες, να έχουν τον πρώτο κύριο λόγο στα Ελληνοτουρκικά. Πάντως το καλύτερο θα είναι και για τις δύο χώρες, να βάλουν πάνω απ' όλα το κοινό τους συμφέρον και μόνο, και να λύσουν τις διαφορές τους, χωρίς νικητές και ηττημένους, ειρηνικά και πολιτισμένα επ' ωφελεία των λαών τους.
Μέχρι τώρα έχει οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα με την Ιταλία και ήδη μονογραφήθηκε πρόσφατα σχετική συμφωνία με την Αλβανία, που έγινε σύμφωνα με το ισχύον Διεθνές Δίκαιο. Γίνονται ήδη συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη και την Αίγυπτο και εφόσον υπάρξει και με αυτές όπως ελπίζεται σχετική συμφωνία τότε και η Τουρκία αναγκαστικά θα λογικευθεί και θα συναινέσει σε λύση, που θα γίνει με βάση το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας. Σύμφωνα με πληροφορίες τις διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο μπλοκάρει η Τουρκία (ζητά να εξαιρεθεί το Καστελόριζο), γιατί μια οριοθέτηση της Ελλάδας με την Αίγυπτο θα μπορούσε να βάλει φρένο σε κάποιες από τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο.
Το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας ευνοεί τη χώρα μας στα περισσότερα σημεία των θέσεών της και μπορούμε άνετα και με σιγουριά, να επιλέξουμε είτε τη Χάγη, είτε τις απ' ευθείες διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Μακριά όμως από οποιανδήποτε διαμεσολάβηση και μεσολαβητή τύπου Μάθιου Νίμιτς.
Η λύση των απ' ευθείας διαπραγματεύσεων φέρει πιο κοντά τις γειτονικές χώρες, απ' ό,τι η προσφυγή στο Δικαστήριο, που τις απομακρύνει και τις αποξενώνει και επομένως είναι και η καλύτερη.
