Της Ευαγγελίας Ούντρια, Μέλος του Δ.Σ. του ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας
Τη δεκαετία του ’80 η Λάρισα γνώρισε μια πραγματική άνοιξη στο χώρο της Τέχνης και του Πολιτισμού, με κύριο πρωταγωνιστή την τότε Δημοτική Αρχή του Αρ. Λαμπρουλη, με αποτελέσματα πρωτοφανέρωτα όχι μόνο για την πόλη μας, αλλά και για όλη την Ελλάδα. Πολιτιστική επανάσταση τη χαρακτηρίσανε πολλοί στην Αθήνα. Οι θετικές επιπτώσεις διατηρούνται ακόμη και σήμερα, αν και για συγκεκριμένους λόγους, που δεν είναι του παρόντος να αναφερθώ, έχει υποχωρήσει η πολιτιστική δραστηριότητα στην πόλη μας, σε όλους τους τομείς. Η ίδρυση του ΔΗΠΕΘΕ συνέπεσε με την απόφαση της τότε Υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη. Είχε αποφασιστεί τότε η διάλυση του Άρματος Θέσπηδος, ενός γραφειοκρατικού, αναποτελεσματικού οργανισμού του Υπουργείου Πολιτισμού, και η δημιουργία των πρώτων Δημοτικών Θεάτρων. Η αυτοτελής δράση των ΔΗΠΕΘΕ με ευθύνη των Δήμων είναι απαραίτητη για την πετυχημένη πορεία του θεσμού. Αυτό έδειξε η πορεία του δικού μας Θεάτρου μέχρι σήμερα. Το Υπουργείο έχει την υποχρέωση να επιχορηγεί την πολιτιστική δραστηριότητα των δήμων και να συμβάλλει θετικά στην ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να είναι αποτελεσματική η δράση της ,σε αυτό τον σημαντικό για τους πολίτες τομέα. Σήμερα φαίνεται ότι το Υπουργείο Πολιτισμού έχει εντελώς διαφορετική άποψη και την προωθεί με την ίδρυση του Εθνικού Κέντρου Θεάτρου και Χορού (ΕΚΕΘΕΧ) στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγονται όλα τα Δημοτικά Θέατρα.
Έτσι πριν λίγες μέρες στάλθηκε για υπογραφή σε όλα τα ΔΗΠΕΘΕ η νέα προγραμματική σύμβαση και επικράτησε πανικός. Με λίγα λόγια το μέλλον των Δημοτικών Θεάτρων προβλέπεται ζοφερό. Η μεγάλη μείωση της χρηματοδότησης και οι άλλοι απαράδεκτοι όροι της σύμβασης θα οδηγήσουν τα περισσότερα από τα δεκαέξι ΔΗΠΕΘΕ στο κλείσιμο.
Σύμφωνα με τη νέα σύμβαση το ΕΚΕΔΕΧ γίνεται πια το αφεντικό των Δημοτικών Θεάτρων, που θα δίνει κατευθύνσεις, θα υπαγορεύει όρους, θα προγραμματίζει και θα ελέγχει άμεσα τη δραστηριότητα του Θεάτρου. Συγκεκριμένα στη σύμβαση προβλέπεται η μείωση της τακτικής επιχορήγησης, που έτσι και αλλιώς ήταν ανεπαρκής-τη χρονιά που πέρασε το θέατρο μας πήρε τα μισά χρήματα-και για το 2009 προτείνεται μείωση της επιχορήγησης από τις 265 χιλ. ευρώ σε 200 χιλ. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΚΕΔΕΧ, κ.Δραγώνας –επιχειρηματίας και εκδότης περιοδικών-οι επιχορηγήσεις πια θα γίνονται καθαρά με χρηματοοικονομικούς όρους, θα υπάρχει μας λέει ένα σύστημα «ποινής» όπως και ένα σύστημα «μπόνους» και «πέναλτι». Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα λειτουργικά έξοδα του θεάτρου, φθάνουν ή ξεπερνούν το 50% της χρηματοδότησης και μένουν τα υπόλοιπα για τρεις παραγωγές ετησίως, εκτός από τις γενικότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα πέσει η ποιότητα παραγωγής των έργων, κάτι που ήδη άρχισε να διαφαίνεται. Επίσης, προβλέπεται η μείωση του αριθμού των μελών του ΔΣ του Θεάτρου από εννιά σε επτά. Μάλιστα ένα μέλος από τους επτά θα υποδεικνύεται από το ΕΚΕΔΕΧ. Ορίζεται επιτροπή παρακολούθησης εφαρμογής της προγραμματικής σύμβασης από το ΕΚΕΔΕΧ, μέσω της οποίας θα ελέγχονται οι όροι της σύμβασης. Η επιλογή πλέον του καλλιτεχνικού διευθυντή θα γίνεται από το ΕΚΕΔΕΧ.
Δίνει αρμοδιότητες στον καλλιτεχνικό διευθυντή ακόμη και για βασικά θέματα, που είναι στη δικαιοδοσία του ΔΣ, το οποίο καλείται απλώς να επικυρώνει τις αποφάσεις του ΕΚΕΘΕΧ. Ο δε καλλιτεχνικός διευθυντής, που οι ίδιοι έχουν ορίσει, βρίσκεται μονίμως κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχο του ΕΚΕΔΕΧ. Βάζει ανώτατο όριο απασχόλησης μόνιμου προσωπικού στο Θέατρο μέχρι δέκα άτομα. Σήμερα απασχολούνται στο δικό μας θέατρο δώδεκα. Και το χειρότερο εισάγει τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου για το προσωπικό που θα χρειαστεί. Προτείνουν ακόμη και τον τρόπο αμοιβής των ηθοποιών.
Με λίγα λόγια θέλουν ένα πλήρως εξαρτημένο και χειραγωγούμενο «Δημοτικό Θέατρο» με ελάχιστα χρήματα και οποίο αντέξει. Άλλωστε καιρό τώρα γίνονται συζητήσεις για το εάν χρειάζονται τόσα ΔΗΠΕΘΕ, λες και δεν έχει κάθε νομός το δικαίωμα να έχει το δικό του θέατρο. Αλλά από ό,τι φαίνεται ο Πολιτισμός είναι στις μέρες μας υπό δίωξη και τα ΔΗΠΕΘΕ στο στόχαστρο. Θα το επιτρέψουμε; Νομίζω ότι ο Δήμος το ΔΣ του Θεάτρου, οι εργαζόμενοι σε αυτό, οι φορείς της πόλης και σύσσωμο το θεατρόφιλο κοινό της Λάρισας πρέπει να αντιδράσουμε. Το ΔΗΠΕΘΕ-ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ έχει μια ιστορία. Χτίστηκε με πολύ μεράκι εδώ και πολλά χρόνια. Οι Λαρισαίοι το καμαρώνουν και το προσέχουν σαν κάτι ιδιαίτερα δικό τους. Ανήκει στην ταυτότητα της πόλης μας. Εμείς το σεβόμαστε, δεν πρέπει να επιτρέψουμε την υποβάθμιση και τον μαρασμό του θεάτρου μας.
