«Το δέντρο και το δάσος»

* Του Φίλιππου Ζάχαρη ([e-mail])

Σε σημαντικές δηλώσεις εις ό,τι αφορά στην ελληνική γεωργία προέβη πριν από λίγες ημέρες ο πρωθυπουργός. Συγκεκριμένα, μιλώντας σε ημερίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι υπήρξε επανάπαυση στην ευκολία των επιδοτήσεων, των δανεικών χρημάτων, τα οποία, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν επενδύθηκαν εκεί όπου θα έπρεπε, παραγωγικά, αλλά σπαταλήθηκαν, σίγουρα στο δημόσιο, πολλές φορές, όμως, και στον ιδιωτικό τομέα. «Αδιαφάνεια και διαφθορά – αυτά πληρώνει σήμερα ο Έλληνας και η Ελληνίδα», τόνισε ο πρωθυπουργός. Σε άλλο μάλιστα σημείο της ομιλίας του έκανε λόγο για τη «νέα ταυτότητα, που ανοίγει νέους ορίζοντες δημιουργικότητας, που επενδύει στην ποιότητα, σ’ έναν παραδοσιακό κλάδο, συνδεδεμένο με την ιστορία και την παράδοσή μας, τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα». «Και αυτό γίνεται», είπε, «με Συνεταιρισμούς και εταιρίες, που μπορούν και καινοτομούν και που πολλές φορές πέτυχαν και πετυχαίνουν, όχι πάντα με τη βοήθεια του κράτους». Και γεννιέται αυτόματα το ερώτημα: Από πότε υπάρχει αυτή η νέα καινοτομία; Από πότε οι αγρότες με αυτόματο πιλότο τους συνεταιρισμούς και πλέρια εμπιστοσύνη στην κρατική υποστήριξη, έλυσαν τα προβλήματά τους και πορεύονται με αισιοδοξία για το αύριο; Πότε αλήθεια, γύρισε ο τροχός για τον αγροτικό κόσμο και με το μαγικό ραβδάκι χρονίζοντα προβλήματα επιλύθηκαν εν ριπή οφθαλμού, υπό την εποπτεία μιας κυβέρνησης που τα παρέχει όλα, από επιδοτήσεις μέχρι ορθές αποζημιώσεις από τους αρμόδιους οργανισμούς; Φαίνεται πως ο πρωθυπουργός ή υπερβολικά αισιόδοξος είναι ή απλά δεν έχει την κατάλληλη ενημέρωση από τους συνεργάτες του. Οι προθέσεις του μπορεί όντως να είναι σε ατομικό επίπεδο καλές, όμως η πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή για τους αγρότες και την ελληνική γεωργία. Ο Γιώργος Παπανδρέου σε παλαιότερο βιβλίο του με τίτλο «Το δέντρο και το δάσος», παραδέχεται σημαντικά πράγματα που υποθήκευσαν το μέλλον και της ελληνικής γεωργίας: Έλεγε τότε ο πρωθυπουργός: «Από το 1985 και μετά εγκλωβίσαμε τον λαό στα στενά κομματικά όρια με πολώσεις και συνθήματα, παγιώνοντας την ακινησία, τις ισορροπίες της αδράνειας, τους συσχετισμούς εξουσίας. Ωφελημένο ήταν το ανομοιογενές κομματικό κατεστημένο που στόχο είχε τη διαιώνιση της καρέκλας. Έτσι, χάσαμε τον στόχο και γίναμε αυτοσκοπός!» Αλήθεια, μήπως θυμάστε πόσοι και ποιοι όρμησαν να πιάσουν καρέκλες στους αγροτικούς συνεταιρισμούς τη δεκαετία του ΄80; Μήπως είναι μακριά ο καιρός όταν μεγαλοαγρότες με καλές σχέσεις με τα κομματικά επιτελεία καρπώνονταν τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που έκαναν τον ξένο Τύπο να οργιάζει κατά της Ελλάδας και ειδικότερα κατά των Ελλήνων αγροτών; Γιατί από τις πονηριές κάποιων, τη νύφη πλήρωνε στο σύνολό του ο αγροτικός κόσμος. Στην ομιλία του λοιπόν στην προαναφερόμενη ημερίδα αναφερόμενος ο πρωθυπουργός στους συνεταιρισμούς, τόνισε ότι δυστυχώς, και αυτοί «μολύνθηκαν» με το μικρόβιο ενός πολιτικού συστήματος, «το οποίο, αυτή τη στιγμή, κάνουμε προσπάθεια να αλλάξουμε». «Έγινε ένας φορέας πελατειακός, αντί να είναι ένας συλλογικός φορέας εταίρων που συνεργάζονται μεταξύ τους». Γίνεται όμως προσπάθεια να αλλάξει αυτή η νοσηρή κατάσταση που έχει συρρικνώσει τον αγροτικό τομέα; Ο Γιώργος Παπανδρέου θα μας πει πως γίνεται. Τι λένε όμως οι Ενώσεις αγροτών; Πριν από λίγες ημέρες, έγινε αναλυτική συζήτηση στην ΠΑΣΕΓΕΣ αναφορικά με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, με το οποίο, όπως λένε, επιχειρείται η άρση της αυτονομίας τους, η κομματικοποίηση και η κρατικοποίησή τους. Η ΠΑΣΕΓΕΣ τονίζει ότι το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, πέραν της ανιστόρητης ιδεολογικής και πολιτικής του φυσιογνωμίας και πέραν των αντισυνταγματικών και αντισυνεταιριστικών διατάξεων που περιέχει, θέτει σε αναγκαστική εκκαθάριση τις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, τις Κοινοπραξίες και τις Συνεταιριστικές Εταιρίες. Ο υπουργός αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Σκανδαλίδης, από την άλλη, ανακοίνωσε πριν από λίγους μήνες τη χορήγηση 4,5 δισ. ευρώ για τη γεωργία μέχρι το τέλος του 2011, εκ των οποίων 2,5 δισ. είναι κοινοτικές επιδοτήσεις και 2 δισ. αφορούν την εκτέλεση έργων στην ελληνική ύπαιθρο. Την ίδια στιγμή όμως εδώ και ένα χρόνο, παρουσιάζεται με μελανά χρώματα το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα, καθώς μειώθηκε κατά 4,3% το 2010, την ίδια στιγμή που στην υπόλοιπη Ευρώπη αυξήθηκε κατά 12,3% την ίδια περίοδο. Η μεγαλύτερη πτώση του αγροτικού εισοδήματος εντοπίσθηκε στη Ρουμανία και τη Βρετανία (από 8,2%), στην Ελλάδα (-4,3%) αλλά και στην Ιταλία (-3,3%). Πέφτουν λοιπόν χρήματα στην ελληνική γεωργία μέχρι τέλη του 2011. Οι αγρότες όμως εμφανίζονται ανήσυχοι, μετά την οικονομική κρίση που έχει πλήξει τη χώρα. Λέτε τελικά να υπερισχύσει η άποψη του πρωθυπουργού για το άνοιγμα «καινούργιας σελίδας στο αγροτικό»; Το ότι δεν έχουμε τον τελευταίο καιρό αγροτικές κινητοποιήσεις δεν σημαίνει ότι όλα βαίνουν καλώς. Ούτε ότι τα προβλήματα λύθηκαν με το μαγικό ραβδάκι. Πόση υπομονή πρέπει να επιδείξουν, λέτε, οι Έλληνες αγρότες; Μέχρι πότε θα περιμένουν τις όποιες «καινοτομίες» να τους προσφέρουν μια νέα αναπτυξιακή προοπτική εν μέσω αυτής της καταστροφικής οικονομικής κρίσης; Οι αγρότες θέλουν κίνητρα που δεν μεταφράζονται μόνο σε χρήμα. Θέλουν κάποιον να τους εμφυσήσει την εμπιστοσύνη να παράγουν και να ανταμειφθούν. Και φυσικά κάποιον που να τους εγγυηθεί ότι η παραγωγή τους δεν θα πεταχτεί στις χωματερές. Το βιβλίο του πρωθυπουργού λοιπόν «το δέντρο και το δάσος» παραείναι επίκαιρο στις σημερινές αδιέξοδες εποχές. Είτε αφορά τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, είτε τις επιδοτήσεις. «Οι καρέκλες» θα πρέπει να απομακρυνθούν μια για πάντα από τους νέους διψασμένους για εξουσία στον αγροτικό κόσμο. Για να μην ενθαρρύνουν τους επίδοξους οραματιστές του εύκολου πλουτισμού να σπεύσουν για μια ακόμη φορά να υλοποιήσουν τους στόχους τους, με μόνο όπλο τις γνωριμίες και προσβάσεις στο εκάστοτε υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Έτσι ώστε να πάψουν κάποια στιγμή και στην Ευρώπη να μιλούν για καταχρήσεις και αρπαγές των επιδοτήσεων. Και στην Ελλάδα να κλείσουν μια για πάντα οι πόρτες του βολέματος στις αγροτικές ενώσεις και συνεταιρισμούς ή να τερματισθεί η εκπόρθησή τους «από τα δικά μας παιδιά». Για να μην ξαναχρειαστεί να γράψει ποτέ κανείς πρωθυπουργός σε κρίση μεταμέλειας πως χάσαμε τον σκοπό και γίναμε αυτοσκοπός.