«Το σύστημα είναι πραξικοπηματικό (…). Εχω το ίδιο συναίσθημα που είχα επί Χούντας», είπε ο εθνικός μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, του οποίου οι κατά καιρούς δημόσιες παρεμβάσεις στα τεκταινόμενα, αν μη τι άλλο, προκαλούν αίσθηση. Και λέω «αν μη τι άλλο», γιατί μπορεί άλλοι να συμφωνούν και άλλοι να διαφωνούν ή να στέκονται αδιάφορα απέναντι στις απόψεις του, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κανείς να τον αγνοήσει. Όχι λόγω μόνο της μουσικής αλλά και της πολιτικής του διαδρομής που αν το καλοσκεφτεί κανείς, είναι συνυφασμένες, που τον έχουν καταστήσει ως ένα από τα «κεφάλαια» της χώρας, έτσι ώστε η προσωπικότητα του να άρεται κομμάτων και λοιπόν προσώπων. Συνεπώς κάθε φορά που έχει κάτι να πει, ακούγεται.
Και αυτή τη φορά, σχολιάζοντας τη γενική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι έκανε ένα βήμα παραπέρα, παρομοιάζοντας τη σημερινή κατάσταση με εκείνη που επικρατούσε επί δικτατορίας.
«Μέσα στη δικτατορία αισθανόμουν τον φόβο της τυραννίας… ο κόσμος είχε το θάρρος με τον α΄ ή β΄ τρόπο να εκδηλώνει τη συμπάθειά του προς εμάς τους αντιστασιακούς.
Σήμερα ο φόβος είναι τόσο μεγάλος και η αλλοτρίωση των ανθρώπων τόσο μεγάλη που νιώθουμε τελείως μόνοι. Εγώ προσωπικά είμαι μόνος».
Στην ουσία το σχόλιο που έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης δεν είναι πολιτικό. Είναι βαθιά κοινωνικό, αντικατοπτρίζοντας την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η ελληνική κοινωνία. Μπορεί η αναφορά να έχει πολιτική αφετηρία αλλά η παρατήρηση είναι κοινωνιολογικού περιεχομένου.
Βέβαια η αλλοτρίωση και η μοναξιά της ελληνικής κοινωνίας, δεν είναι κάτι που παρουσιάστηκε τώρα λόγω οικονομικής κρίσης. Στα χρόνια που μεσολάβησαν από την μεταπολίτευση και μετά, σταδιακά η σύγχρονη Ελλάδα δεν άρχισε μόνο να εξευρωπαΐζεται αλλά και να αποκτά «συνήθειες» αρνητικές της Ευρώπης, που έχουν να κάνουν με τον απομονωτισμό, το άγχος, την αλλοτρίωση αρχών και αξιών, την ενίσχυση του ατομικισμού και άλλα πολλά, καθόλου κολακευτικά που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες και που εν τέλει «παράγουν» μοναξιά, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι.
Ο «φόβος» βέβαια, είναι μία άλλη ιστορία. Και επειδή ο «φόβος» σε μια κοινωνία γεννιέται από την πέριξ ανασφάλεια, την πίεση και τον εκφοβισμό ενίοτε, είναι ένα συναίσθημα που προκαλείται και εκτρέφεται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.
Σίγουρα λοιπόν, λόγω της οικονομικής κρίσης και τα δεινά που μας βρήκαν λόγω τρόικας και μνημονίου, οι σημερινοί Ελληνες είναι - στην πλειοψηφία τους τουλάχιστον - και ανασφαλείς, και φοβισμένοι και αντιμετωπίζουν το παρόν και το μέλλον με αβεβαιότητα και απαισιοδοξία. Αλλωστε όταν κάποιος βρίσκεται σε μία διαδικασία συνεχούς περιδίνησης, και αισθάνεται να τον «καταπίνει» το γύρω του χωρίς να έχει τρόπο ν΄ αντιδράσει, το λιγότερο που μπορεί να αισθάνεται, είναι φόβος. Και ο φόβος, συνακόλουθα εκτείνει τη μοναξιά και επιτείνει την αλλοτρίωση λόγω του ενστίκτου επιβίωσης.
Ακόμη ο Μίκης Θεοδωράκης είπε ότι: «Το σύστημα είναι πραξικοπηματικό. Όλα αυτά που γίνονται είναι παράνομα και ο καθηγητής Κασσιμάτης (είναι συνταγματολόγος) είπε μάλιστα ότι ο εισαγγελέας ο κύριος Τέντες, είχε την υποχρέωση να συλλάβει αυτούς της Τρόικας, να τους στείλει έξω. Διότι δεν είναι δυνατόν μία κολοσσιαίας σημασίας σύμβαση να υπογράφεται μόνο από έναν υπουργό, να μην περνάει από τα 3/5 της Βουλής και να μην υπογράφεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας».
Ε και βεβαίως τα πραξικοπήματα «γεννάνε» χούντες. Γιατί αυτά τα δύο συνήθως πάνε μαζί. Μόνο που υπάρχουν πολλοί τρόποι, εκτός από τους προφανείς, για να επιβάλλεται κανείς διά της βίας, του πρακτικού ή ψυχολογικού εκβιασμού στους άλλους και να επιτυχαίνει το επιθυμητό.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική κοινωνία τελεί σε αναβρασμό. Είναι σαν μια βραδυφλεγής βόμβα που αναμένει την κατάλληλη ευκαιρία πυροδότησης για να εκραγεί εκκωφαντικά και να προκαλέσει απώλειες που δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να γνωρίζουμε. Και όταν υπάρχουν φωνές, όπως αυτή του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και άλλων που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, κάποιοι θα έπρεπε να τις ακούνε και να προβληματίζονται και όχι να σφυρίζουν αδιάφορα.