* Του Κώστα Ελ. Δεληγιάννη
Το να επικαλείται κάποιος την ανάπτυξη σαν βασική προϋπόθεση εξόδου από την κρίση, δεν αποτελεί και τόσο πρωτοποριακή πολιτική πρόταση. Είναι δεδομένο ότι η ανάπτυξη είναι συνυφασμένη με την πρόοδο κάθε οργανωμένης κοινωνίας. Ωστόσο τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι δύο: Το πρώτο αφορά τη μέχρι τώρα σχέση του με την ανάπτυξη που εφαρμόστηκε μέχρι τώρα στη χώρα μας και μας έφερε στον πάτο της παγκόσμιας παραγωγής. Το δεύτερο αφορά την κατεύθυνση της νέας αναπτυξιακής προσπάθειας. Ανάπτυξη ΠΩΣ και για ΠΟΙΟΝ;
Το πολιτικό κατεστημένο με τα φερέφωνά του, προπαγανδίζει σε κάθε κατεύθυνση ότι για τα αδιέξοδα της χώρας φταίνε κυρίως οι μισθωτοί εργαζόμενοι και οι επιδοτούμενοι της αγροτιάς. Βέβαια, οι ανεπάρκειες και η γενικότερη δυστοκία ενός πελατειακού κράτους που εγκαθιδρύθηκε για να εξυπηρετήσει τις μεταπρατικές κατά βάση δομές μιας ολοκληρωτικά εξαρτημένης χώρας σε συνδυασμό με τις ψηφοθηρικές ανάγκες ενός δικομματικού συστήματος, τους παρέχουν τη δικαιολογία να προωθούν αποκλειστικά πολιτικές δημοσιονομικής προσαρμογής, αφήνοντας κυριολεκτικά «τις αγορές» στο απυρόβλητο. Η συλλήβδην απαξίωση της προσφοράς ανθρώπων της εργασίας, αποτελεί μελετημένη μέθοδό τους. Αλλά να ανάγεται το ολοκληρωτικό αδιέξοδο της αναπτυξιακής διαδικασίας στους εργαζόμενους, όταν όλοι αυτοί που μιλάνε για ανάπτυξη, έδωσαν «γη και ύδωρ» επί δεκαετίες σε κάθε είδους κερδοσκόπους και μεταπράτες που επιπλέον μετέφεραν και τα κέρδη τους στις τράπεζες του εξωτερικού, αποτελεί πρόκληση και της κοινής λογικής. Πολιτικός καιροσκοπισμός και οικονομική κερδοσκοπία σε απόλυτη συνεργασία. Με την κοινωνία στο μηδέν.
Παρόλα αυτά, πρέπει να αναγνωρίσουμε «τη μαγκιά» του πολιτικού κατεστημένου να πείθει εύπιστους πολίτες ότι αυτό το μοντέλο ανάπτυξης είναι αναγκαίο και αναπόφευκτο, αρκεί οι εργαζόμενοι να δουλεύουν από το πρωί μέχρι το βράδυ και να αμείβονται με μισθούς οριακής επιβίωσης. Τα προβλήματα, δηλαδή, παρουσιάζονται όταν οι εργαζόμενοι δεν ξεπατώνονται στη δουλειά! Και με ένα διογκωμένο «δοχείο διαστολής» δίπλα σε αυτό το μοντέλο ανάπτυξης, γεμάτο άνεργους νέους ανθρώπους που αναλώνουν τη ζωή τους απελπισμένοι, εκλιπαρώντας απλώς για μια θέση στον ήλιο.
Στη λογική αυτή κινούνται όλα τα σενάρια της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας για έξοδο από την κρίση. Σε εποχές συσσώρευσης αμέτρητης γνώσης και τεχνολογίας που μπορούν να δώσουν λύσεις σε βασικές και σύνθετες ανθρώπινες ανάγκες, η κοινωνία πρέπει να συνεχίσει να σέρνεται πίσω από αδιέξοδες πολιτικές που γκρεμίζουν τις κατακτήσεις των εργαζομένων, στραγγαλίζουν την ποιότητα ζωής, ρημάζουν τους φυσικούς πόρους, καταστρέφουν το περιβάλλον, επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή.
Πίσω από τι φωτισμένες βιτρίνες ενός καταναλωτικού προτύπου που νοθεύει τις επιλογές μας υποβαθμίζοντας τις ουσιαστικές ανάγκες των ανθρώπων, ανασυντάσσονται όλες εκείνες οι πολιτικές που ευθύνονται για την έκταση και το βάθος της γενικευμένης κρίσης. Η πολυλογία για «ανάπτυξη»- «ανάπτυξη» «ανάπτυξη», από ξεπερασμένες πολιτικές δομές που επιδιώκουν με εναλλαγές προσώπων να γεφυρώσουν στα ίδια αναπτυξιακά χνάρια το αδιέξοδο «χθες» με το απροσδιόριστο «αύριο», επιχειρεί να καλύψει τις βασικές αιτίες όλων των προβλημάτων αλλά και τις ευθύνες τους για το μέγεθος της κρίσης. Στους πολίτες απομένει να αποδείξουν με την ενεργό συμμετοχή τους σε όλα τα επίπεδα κοινωνικής αντίστασης και δράσης ότι η ανάπτυξη είναι κυρίως δικό τους πρόβλημα, ενάντια στις «αγορές» και το πολιτικό κατεστημένο.
