Ο «παρίας», οι διαρθρωτικές αλλαγές και η κοινωνική επιταγή

 Νέα μέτρα και σαρωτικές αλλαγές προ των πυλών. Επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, με στόχο έσοδα 5 δισ. ευρώ εντός του 2011, εργασιακή εφεδρεία, προώθηση του θεσμού του «κρατικού υπαλλήλου» για τον δημόσιο τομέα, αλλαγές στην αγορά εργασίας με επιχειρησιακές συμβάσεις και άνοιγμα όλων των κλειστών επαγγελμάτων, θεσμοθέτηση ενιαίου μισθολογίου με κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σε όλο το εύρος του Δημοσίου τομέα και προσχέδιο για το νέο φορολογικό σύστημα, στοχεύουν στο να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα και τις συνήθειες στον κοινωνικο-οικονομικό ιστό. Τα νέα αυτά μέτρα δεν τα υποδέχονται όμως με ευχαρίστηση οι κοινωνικοί φορείς. Για τις επιχειρησιακές συμβάσεις, η ΓΣΕΕ έχει επανειλημμένως τονίσει, ότι την εποχή της κρίσης, την εποχή της σώρευσης μεγάλων απειλών για τους εργαζόμενους, οι εργοδότες χρησιμοποιούν την κρίση ως πρόσχημα για νέες αυθαιρεσίες και αδυνατεί να αποδεχθεί ένα ακόμη δεινό που αναφέρεται σε περιοχές με χαμηλότερους μισθούς χωρίς συμβάσεις, χωρίς ασφάλιση, περιοχές στη χώρα με άγρια και ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Η ΑΔΕΔΥ, από την πλευρά της, θεωρεί ότι τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, πλήττουν ολοένα και περισσότερο τα λαϊκά, φτωχά, αδύναμα και μικρομεσαία κοινωνικά στρώματα της χώρας. Αλλά και οι εμπορικοί σύλλογοι της χώρας υποδεικνύουν πως θα πρέπει να είναι το νέο φορολογικό νομοσχέδιο υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι το φορολογικό σύστημα πρέπει και επιβάλλεται να γίνει απλό, έτσι ώστε να είναι εύκολα κατανοητό, χωρίς «γρίφους» και «παγίδες» στην ερμηνεία του. Οι αντιφατικές διοικητικές ερμηνείες, επισημαίνουν, είναι σήμερα ο «Δούρειος Ίππος» στην αλλοίωση και ερμηνεία κατά το δοκούν της αληθούς βούλησης του νομοθέτη. Συνεπώς, μόνο με τη σαφήνεια θα περιορισθεί στο ελάχιστο το μεγάλο γραφειοκρατικό κόστος εξυπηρέτησης και αποτελεσματικής διαχείρισης του φορολογικού συστήματος. Όπως βλέπουμε, πολλοί επαγγελματικοί κλάδοι είτε αποδοκιμάζουν είτε προειδοποιούν για τα αποτελέσματα των μέτρων που έχουν ως τώρα ληφθεί. Τώρα, με τα νέα μέτρα αναμένεται νέο μπέρδεμα και εις ό,τι αφορά στον ρόλο του δημοσίου υπάλλήλου, το νέο μισθολόγιο ή το νέο φορολογικό σύστημα. Η κυβέρνηση βέβαια από τη μεριά της ισχυρίζεται ότι τα μέτρα αυτά είναι μονόδρομος και πως δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Τα δεδομένα όμως δεν συνηγορούν σε ένα θετικό μέλλον μετά τη λήψη τους. Η ανεργία έχει ήδη εκτοξευθεί στα ύψη, οι περικοπές έχουν δημιουργήσει ένα άνευ προηγουμένου αλαλούμ στην αγορά καθώς για τα βγάλει πέρα ο καθένας, κόβει απ’ όπου μπορεί, με αποτέλεσμα την πολύ μεγάλη πτώση στον τζίρο των εμπορικών επιχειρήσεων και καταστημάτων. Η αναδουλειά είναι το κύριο χαρακτηριστικό πολλών επαγγελματικών κλάδων και οι νέες επιεικώς καταστροφικές συμβάσεις εργασίας ευνοούν μόνο τους εργοδότες που και αυτοί όμως με τη σειρά τους δεν βρίσκονται σε καλύτερη θέση. Ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Δημήτρης Δασκαλόπουλος, σε πρόσφατες δηλώσεις του τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι η μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση, για το πολιτικό σύστημα, για την ίδια την κοινωνία, παραμένει η υλοποίηση των θεσμικών αλλαγών που θα διαμορφώσουν ένα σύγχρονο και ανταγωνιστικό οικονομικό περιβάλλον. «Προτεραιότητα», είπε, «είναι ο περιορισμός του όγκου της σπατάλης στο κράτος και η απελευθέρωση της επιχειρηματικότητας. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για μία ανάπτυξη που θα δημιουργήσει εισόδημα και θα δώσει δουλειές». Αλήθεια, λέω, ο περιορισμός στις κρατικές σπατάλες θα επιφέρει κοσμογονικές αλλαγές στα εργασιακά; Και ποιες είναι, άραγε, αυτές οι περίφημες θεσμικές αλλαγές που θα διαμορφώσουν το σύγχρονο και ανταγωνιστικό περιβάλλον; Μήπως οι επιχειρηματικές συμβάσεις, η ημιαπασχόληση και η εκ περιτροπής εργασία; Μήπως αυτές είναι οι αλλαγές που θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην οικονομική ανάπτυξη; Αστεία πράγματα. Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν δεν θα πρέπει να στοχεύουν στη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού, παρά στην ανακούφιση του εργαζόμενου που δέχεται εδώ και καιρό αλλεπάλληλα πλήγματα από τα μέτρα και τις περικοπές, μέτρα που έχουν βυθίσει σε απελπισία ακόμη και την ίδια την κυβέρνηση. Τα μέτρα που αποφασίζει εκ νέου η κυβέρνηση, με τις αποκρατικοποιήσεις και την αλλαγή των εργασιακών συνθηκών, θα πρέπει να λάβουν υπόψη και τις κοινωνικές αντιδράσεις που θα προκληθούν. Γιατί καμία αντίρρηση δεν υπάρχει για τους όποιους κρατικοδίαιτους και μη προσφέροντες υπαλλήλους που πλήττονται άμεσα από τα μέτρα, όμως όλοι οι υπάλληλοι δεν είναι έτσι. Ούτε βέβαια με τις ιδιωτικοποιήσεις θα γίνει η νύχτα μέρα. Αντίθετα, ενδέχεται να σκοτεινιάσει περισσότερο. Οι αλλαγές βέβαια αναμένεται να είναι σαρωτικές. Το θέμα είναι όμως κατά πόσο αυτές οι αλλαγές έχουν και την έγκριση του κοινωνικού σώματος. Γιατί αν αυτό δεν συμβεί, μόνο για αλλαγές δεν θα πρόκειται. Τουναντίον, θα προκαλέσουν σοβαρές κοινωνικές αντιδράσεις και περαιτέρω αναστάτωση στο πολιτειακό σύστημα. Ο υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα δεν είναι ούτε ο «παρίας», ούτε η «πληγή», ούτε ένα «διαρκές πρόβλημα» της Ε.Ε., προσθέτοντας ότι όλα θα λυθούν με τις διαρθρωτικές αλλαγές. Καλά όλα αυτά, αρκεί να μην ξύνουμε όμως και τις δικές μας πληγές ή να πληγωνόμαστε περισσότερο από νέα οικονομικά χτυπήματα, τραύματα ή πλήγματα. Η Ελλάδα ασφαλώς και δεν είναι ούτε «παρίας», ούτε το «κακό παιδί» της Ε.Ε. Αρκεί να εκτιμήσει όμως τις δυνάμεις της και όχι να διολισθαίνει από τις κάθε είδους οδηγίες της τρόικας ή των δανειστών που τη θεωρούν εδώ και χρόνια «παρία» ή απλά «ατίθασο» εταίρο. Κοινώς να σταθμίσει τα κέρδη και τις ζημίες από τις όποιες σαρωτικές αλλαγές που δεν αφήνουν σε καμία περίπτωση αδιάφορο το κοινωνικό σώμα.