Οι ρώσικος επεκτατισμός και η αναβίωση του παρελθόντος

Οι παλιές συνήθειες δεν ξεχνιούνται και οι φιλίες από το μακρινό παρελθόν αναβιώνουν κάθε φορά που οι συνθήκες το απαιτούν. Μιλώ για την παλιννόστηση της πρώην σοβιετικής αυτοκρατορίας, την ανασύσταση του πάλαι ποτέ ισχυρού ανατολικού μπλοκ (όσο και να σας φαίνεται περίεργο) αλλά και την ενδυνάμωση των σχέσεων της Ρωσίας με ολοκληρωτικά καθεστώτα όπως αυτό της Βόρειας Κορέας, αλλά και με άλλα, υποτίθεται «δημοκρατικά», στον ενεργειακό τομέα, με εμπροσθοφυλακή την περίφημη Gazprom αλλά και την τεχνογνωσία στο πυρηνικό πρόγραμμα που ανέκαθεν αποτελούσε το δέλεαρ για τη διεύρυνση της Ρωσίας προς Δυσμάς και Ανατολάς. Στο πλαίσιο αυτό, και σπάζοντας το επιβαλλόμενο εμπάργκο, ο Ρώσος πρόεδρος Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, συναντήθηκε προσφάτως με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ-ιλ σε στρατιωτική βάση της Σιβηρίας. Η συνάντηση αυτή που σπάει την απομόνωση του κράτους με τα ισχυρά σταλινικά κατάλοιπα, αποδεικνύει ότι μπροστά στο οικονομικό συμφέρον δεν μετρούν ούτε οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ούτε η λογοκρισία και οι βιαιοπραγίες κατά αθώων πολιτών. Γιατί όλα αυτά συμβαίνουν στη Βόρειο Κορέα εδώ και δεκαετίες, μια χώρα που στηρίζεται ανελλιπώς από Κίνα και Ρωσία. Ο Βορειοκορεάτης πρόεδρος ευχαρίστησε τον Μεντβέντεφ για τη συνάντηση, που έφτασε στη βάση αυτή κοντά στην πόλη Ουλάν-Ουντέ, 5.500 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας. Προσέξτε την απάντηση του Ρώσου προέδρου: «Όταν μιλάμε με εταίρους και γείτονες, οι αποστάσεις δεν παίζουν ρόλο». Ασφαλώς. Όταν πρόκειται για διαπραγματεύσεις γύρω από την ενέργεια και τα όπλα, οι Ρώσοι ποτέ δεν δίστασαν. Αυτό άλλωστε κάνουν από χρόνια και οι Δυτικοί, το αντίπαλο δέος. Στις περιπτώσεις αυτές, εκείνο που προέχει είναι η παροχή τεχνογνωσίας και η επιρροή των Ρώσων σε ένα ακόμη κράτος απομονωμένο από τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά φιλικά προσκείμενο από παλιά στη ρώσικη επικράτεια. Οι Βορειοκορεάτες, όπως είναι γνωστό, δεν έχουν σταματήσει να κατασκευάζουν πυρηνικά όπλα, ικανά να πλήξουν στόχους εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. Δεν έχουν πάψει επίσης να πουλάνε όπλα, από πυραύλους μέχρι αυτόματα, σε χώρες όπως το Ιράν, ένα κράτος που πριν από ένα χρόνο πραγματοποίησε πυρηνική δοκιμή στο έδαφος της Βόρειας Κορέας, ή και αλλού όπου υπάρχει ανάγκη για πολεμοφόδια, σε εμφύλιες ή μη συρράξεις. Οι Ρώσοι, λοιπόν, ως γνήσιοι υποστηρικτές των καθεστώτων τύπου Βόρειας Κορέας, προβαίνουν σε κάθε είδους συνεργασίες ή συνέργιες, προκειμένου να αποδείξουν στην παγκόσμια κοινότητα πως ούτε την επιρροή τους έχουν χάσει, ούτε τα κράτη - δορυφόρους της πάλαι ποτέ σοβιετικής επικράτειας έχουν λησμονήσει. Αυτό φαίνεται εξάλλου από την προθυμία τους να συμβάλλουν αποτελεσματικά στα όποια βορειοκορεάτικα πυρηνικά προγράμματα αλλά και στις προσπάθειές που κάνουν για να ενδυναμώσουν τις σχέσεις τους με ένα καθεστώς που περιφρονεί συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι Ρώσοι λοιπόν δεν φαίνεται να πτοούνται από τέτοιου τύπου καθεστώτα, τουναντίον θέλγονται από τον ολοκληρωτισμό αλλά πάνω απ΄όλα αρέσκονται να εμπλέκονται σε κάθε είδους δοσοληψίες που σχετίζονται με την ενέργεια ή τις πωλήσεις όπλων. Ως ενεργειακός γίγαντας η Ρωσία δεν διστάζει να πουλά το προϊόν της οπουδήποτε θεωρεί πως μπορεί να αποκομίσει κέρδος, αδιαφορώντας αν οι όποιοι εταίροι δεν έχουν και το καλύτερο όνομα στην παγκόσμια κοινότητα. Σήμερα η Βόρειος Κορέα, αύριο η Κίνα, το Ιράν ή οι ευρωπαϊκές χώρες από ενεργειακή άποψη, και οι αφρικανικές εις ό,τι αφορά το εμπόριο όπλων. Το βασικό παραμένει, η Ρωσία δεν πτοείται από δικτατορίες και δεσποτικά καθεστώτα όταν στη μέση μπαίνει το κέρδος. Έτσι, η τωρινή ενδυνάμωση των σχέσεων με τη Βόρειο Κορέα δεν αποτελεί έκπληξη. Εντάσσεται και αυτή στα σχέδια για επέκταση της ρώσικης επιρροής, οικονομικής ή στρατιωτικής. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να μην ξεχνιούνται οι παλιές συνήθειες και πρακτικές. Και από καιρό σε καιρό να ξαναζωντανέψει η αυτοκρατορία που όταν βρυχάται, τρομάζει την Ευρώπη και τον κόσμο όλο. Αλλά πάνω απ’ όλα θυμίζει με τις στρατιωτικές συμφωνίες, τα πυρηνικά προγράμματα και τις πωλήσεις όπλων – νόμιμες ή μη – πως ο σταλινισμός δεν έχει πεθάνει αλλά απλά έχει αλλάξει πρόσωπο. Και αυτό σε πείσμα όλων όσοι πίστεψαν στην κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ τέλη της δεκαετίας του ΄80 και όσων διακήρυξαν πανηγυρικά την αλλαγή νοοτροπίας στο ρώσικο καθεστώς, που όσο και να θέλει να παρουσιάσει άλλη εικόνα, δεν έχει απαλλαχθεί κατ’ ουσίαν από τα όποια σταλινικά κατάλοιπα.