Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης
Ο Κωστής Μαραβέγιας είναι ένας από τους νεότερους τραγουδιστές. Δεν συγκαταλέγεται στους «σκοταδόψυχους» (όπως μου αρέσει να τους αποκαλώ), δεν μηρυκάζει ασαφή δήθεν ποιητικά χωρία, το ύφος του θα μπορούσε κανείς να πει ότι συγγενεύει περισσότερο με το ύφος των αρχοντορεμπέτικων ή τον Μουζάκη - δεν τραγουδά νταλγκάδες και κλαψούρα, υπερτονίζει την ψευδαίσθηση μιας πραγματικότητας χαρούμενης, στην οποία ο έρωτας είναι χαρά, η ζωή εμπειρία κι οι σχέσεις δημιουργικές και σε συμπληρώνουν.
Αυτός ο τραγουδιστής, λοιπόν, έγραψε χθες ένα σημείωμα στον λογαριασμό του στο facebook, με φόντο την απόπειρα παράδοσης της Αθήνας (και άλλων πόλεων) στο χάος της καταστροφής από ιδεολόγους της αναρχίας (ή υποτίθεται της αναρχίας), συνεπικουρούμενους από ριζοσπάστες πολιτικούς της Αριστεράς, εξωκοινοβουλευτικής και κοινοβουλευτικής. Μεταξύ άλλων, παρατηρούσε:
«Αγαπημένε μου συνάνθρωπε, πόση βία ν' αντέξεις πια σ' αυτό τον τόπο; Βία "κρατική", βία "αντιεξουσιαστική", βία "χρυσαυγίτικη", όλες βίες φασίζουσες και εν τέλει βαθιά εξουσιαστικές. Καταπονημένη και καταπατημένη από δαύτους της καρδιάς μας η μη βία. [...] Καμία αλληλεγγύη στον κανιβαλισμό της απόγνωσης [...] Καμία συμμετοχή στον πιθηκισμό της ιδιοτελούς συμπαράστασης σε άδικα "δίκαιους αγώνες" που φέρουν όπλα, φωτιές και δακρυγόνα.
Τέλος, η ομορφιά θα μας σώσει αγαπημένοι. Κι αν η φωτιά σού φαίνεται όμορφη, βούτα στα μέσα σου να πιεις λίγο νερό αγάπης. Κάπου θα 'χεις κι εσύ συνάνθρωπε. Θα ξεδιψάσεις».
Και ο τραγουδιστής έκλεινε με το εξής υστερόγραφο:
«Θερμή παράκληση να καθαριστούν τα παγκάκια της Αθήνας από τα χημικά και τις μολότοφ. Θέλω να βγω με το κορίτσι μου [...], να τη φιλήσω σε παγκάκι».
***
Η πολιτική βία, από ομάδες και άτομα, τα χρόνια της μεταπολίτευσης, ασκήθηκε είτε ως έκφραση τιμωρίας κατά προσώπων που θεωρήθηκε ότι ευθύνονταν, πραγματικά ή συμβολικά, για τη δικτατορία (π.χ., ο Γουέλς, ο πρώτος που δολοφονήθηκε από τη 17 Νοέμβρη) είτε ως απάντηση στις αυταρχικές πρακτικές της αστυνομίας των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης - κορυφαία έκφραση των οποίων ήταν η δολοφονία Κουμή και Κανελλοπούλου από υπερβολική επίδειξη αστυνομικής βίας, στο περιθώριο των γιορτασμών της επετείου του Πολυτεχνείου.
Έκτοτε, σιγά σιγά, και παρότι κατέλαβε την εξουσία το ΠΑΣΟΚ, που έκανε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις προς τον εκδημοκρατισμό της αστυνομίας (και την αποστρατιωτικοποίηση της κρατικής κουλτούρας), και η τρομοκρατία άνθισε, και ένα νέο κύμα πολιτικής βίας, «ανένταχτης» και «ακηδεμόνευτης» ανέτειλε στο περιθώριο των παραδοσιακών κινημάτων.
Η τρομοκρατία υποτίθεται ότι απένεμε δικαιοσύνη στο όνομα μιας κομμουνιστικής ουτοπίας, την οποία δεν εκπροσωπούσαν τα «συμβιβασμένα» κόμματα της Αριστεράς. Και οι κινήσεις που, την πρώτη περίοδο, συγκρούονταν με την κυρίαρχη δύναμη του φοιτητικού κινήματος, την Πανσπουδαστική και τους μηχανισμούς της, τα «ΚΝΑΤ», σύμφωνα με την έκφραση της εποχής, έγιναν η μαγιά των δυνάμεων που, σιγά σιγά, μετέτρεψαν τη φασαρία και τα επεισόδια σε κυρίαρχο στόχο αγώνα.
Συχνά, όταν τα επεισόδια εκτραχύνονταν, πολλοί μιλούσαν για προβοκάτορες και για τους «γνωστούς αγνώστους», υπονοώντας ότι τα πρόσωπα που κρύβονταν πίσω από τις κουκούλες ήταν εγκάθετοι της αστυνομίας για να υπονομεύσουν τα κινήματα ή και αυτόκλητοι «φασίστες» που δρούσαν στοχεύοντας το μαλακό υπογάστριο της δημοκρατίας.
Όποιοι γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα ωστόσο, και δεν βολεύονταν με θεωρίες συνωμοσίας, ήξεραν καλά ότι επρόκειτο για νέους γοητευμένους από τη δυναμική της καταστροφής, διαποτισμένους από τη μηδενιστική χρήση της βίας.
Ώσπου, στις αρχές του καινούργιου αιώνα, τουλάχιστον μια δεκαετία μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, όλη αυτή η αντίδραση μετατράπηκε σε αριστερή - αντικαπιταλιστική κίνηση με παγκόσμια εμβέλεια, στόχος της οποίας ήταν να άρει την αδικία της παγκοσμιοποίησης. Το καθοριστικό ραντεβού εκείνης της εν εξελίξει ριζοσπαστικής εμπροσθοφυλακής, με όπλο την κοινωνική βία και αναταραχή στις μητροπόλεις του δυτικού κόσμου, ήταν εκείνο της Γένοβα, το 2001. Η δολοφονία του νεαρού διαδηλωτή Κάρλο Τζουλιάνι από αστυνομικές σφαίρες ήταν καθοριστική για τη συνέχιση αυτής της νέας εποχής κοινωνικής διαμαρτυρίας: το νεοπαγές κίνημα είχε έναν νεκρό. Μπορούσε δηλαδή να επικαλεσθεί έναν μάρτυρα.
***
Όλα τα ριζοσπαστικά κινήματα της ιστορίας έχουν ανάγκη από μάρτυρες. Ο χριστιανισμός, για παράδειγμα, χρειάστηκε εκατόμβες αγίων ως μαγιά επέκτασης και κυριαρχίας. Τα κομμουνιστικά κινήματα δεν θα υπήρχαν χωρίς την επίκληση θυσιασμένων για τον υψηλό σκοπό - τον υποτιθέμενο παράδεισο επί Γης. Το φανατικό Ισλάμ προσφέρει υψηλής ποιότητας μεταθανάτιες υπηρεσίες στους φανατικούς που σκοτώνονται για την επικράτηση του ισλαμοφασισμού - ακόμα μιας αντιδυτικής, αντιδιαφωτιστικής σκοταδιστικής ιδεολογίας. Ο άδικα φονευμένος, από τον αστυνομικό Κορκονέα, Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, μετατράπηκε σε μάρτυρα μιας φαντασιακής σύγκρουσης εχθρών του κράτους με τους αυταρχικούς μηχανισμούς του.
Ο θάνατος είναι τέχνη. Και όπως κάθε τέχνη, δημιουργεί συγκίνηση, μετατρέπει σε οργή την αδικία του και δημιουργεί ηθικό πανικό εκείνους που μπορεί να θεωρηθεί ότι τον επέτρεψαν. Γι' αυτό το λόγο ο Νίκος Ρωμανός τραβάει την κατάσταση της υγείας του, της ύπαρξής του, στα άκρα. Οραματίζεται το κοινωνικό χάος που δεν κατάφερε να προκαλέσει ενόσω ήταν ελεύθερος, να το αναλάβουν στο όνομά του οι φίλοι του, οι ομοϊδεάτες του.
Ο νεαρός που παίζει το κεφάλι του για μια μηδενιστική ιδέα μπορεί ό,τι πράττει να το κάνει από μια ηθική συνέπεια απέναντι στον εαυτό του. Σεβαστό, η ζωή είναι υπέρτατο αγαθό, δεν την παίζεις κορόνα-γράμματα για πλάκα. Παραβλέπει όμως κάτι ουσιαστικό - κι αν συνεχίσει να το παραβλέπει μπορεί να πάει τσάμπα: ότι όσοι διεκδικούν τη ζωή και την ευτυχία τους, δεν γοητεύονται ούτε με τις φωτιές ούτε με τον θάνατο.
Ή, για να το πω με τα λόγια του Κωστή Μαραβέγια, οι κανονικοί άνθρωποι δεν έχουν διάθεση να ενδώσουν στον κανιβαλισμό της απόγνωσης.
