Μυαλό δε βάλαμε

Από τον Κώστα Μεζάρη

Στο ενδιαφέρον άρθρο του Τάσου Μπαρμπούτη «Σχέδιο αντιμετώπισης πλημμυρών», που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 5ης Αυγούστου, τη φράση του τίτλου φέρεται να είπε ο γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αναφερόμενος στις αυθαίρετες κατασκευές φραγμάτων ή αναχωμάτων συγκράτησης νερού στις κοίτες ποταμών, τα οποία καθίστανται επικίνδυνα την ώρα της πλημμύρας.

Προφανώς εννοούσε τα πρόχειρα φράγματα στις κοίτες του Πηνειού και του Ενιπέα, για την κατασκευή και εν συνεχεία την καθαίρεση των οποίων επί σειρά ετών η Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας διέθετε το ποσό των 300.000 ευρώ σε προϋπολογισμό μελέτης (και κατ’ εκτίμηση 150.000 ευρώ σε δαπάνη κατασκευής).
Για το χρονικό διάστημα ετών, κατά τα οποία εφαρμόζεται αυτή η πρακτική συγκράτησης νερού στις κοίτες των δύο ποταμών, είναι δυνατόν να έχουμε μια εικόνα από το ρεπορτάζ στην «Ε» (φύλλο 1ης-5-2015), με τίτλο «Μάχη εργολάβων για πρόχειρα φράγματα σε Πηνειό-Ενιπέα». Σ’ αυτό αναγράφεται επί λέξει: «Τελικά και φέτος, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, ανάδοχος του έργου αναδείχτηκε ο Κώστας Αργυρακούλης, ο οποίος ουσιαστικά έχει αναλάβει εργολαβικά το έργο την τελευταία 30ετία». Ο κ. Αργυρακούλης στο ρεπορτάζ δηλώνει ότι: «Το 2013 ανέλαβα τα χωμάτινα φράγματα στον Πηνειό και στον Ενιπέα...», με εκπτώσεις περίπου 65%. Στο ίδιο ρεπορτάζ αναφέρεται και ένα παράλογο χαρακτηριστικό της πρακτικής των «πρόχειρων φραγμάτων» στον Πηνειό: «Η άρδευση των εκτάσεων γίνεται με άντληση... και με χρησιμοποίηση του στραγγιστικού δικτύου της περιοχής». Μη υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου με συγκεκριμένες κατά μήκος κλίσεις των ανοιχτών αγωγών, χρησιμοποιείται για την άρδευση το στραγγιστικό δίκτυο με τις αντίθετες κλίσεις! Όσον αφορά την επικινδυνότητα των «πρόχειρων φραγμάτων» στις κοίτες των ποταμών, χαρακτηριστική είναι η «Ανακοίνωση» του ΓΟΕΒΣΕ Θεσσαλίας που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της «Ε» στις 28-9-2017, με την οποία γίνεται έκκληση «…για την καταστροφή κάθε μορφής φραγμάτων, μόνιμων, πρόχειρων ή ημιμόνιμων, από τους κατασκευαστές τους...». Διακρίνονται, λοιπόν, και άλλοι τύποι φραγμάτων στις πεδινές κοίτες των ποταμών, τα μόνιμα και τα ημιμόνιμα (!).
Το 2018 (φύλλο της 26ης-6-2018), λόγω προβλέψεων για ισχυρές βροχοπτώσεις, με πρωτοβουλία του ΤΟΕΒ Πηνειού καθαιρέθηκαν τα πρόχειρα φράγματα που είχαν πρόσφατα κατασκευαστεί στον Πηνειό, για να αποφευχθούν πλημμύρες γεωργικών εκτάσεων. Άγνωστο εάν επανακατασκευάστηκαν την ίδια περίοδο.
Δημοσιεύσεις των προκηρύξεων των σχετικών δημοπρασιών για τα «πρόχειρα φράγματα» (πλέον ορθή η έκφραση «προσωρινά φράγματα», γιατί ο όρος «πρόχειρα» παραπέμπει και σε πρόχειρη κατασκευή) υπάρχουν μέχρι και για το έτος 2023. Συνολικά την τελευταία δεκαετία φαίνεται να έχει δαπανηθεί ποσό μεγαλύτερο του 1.500.000 ευρώ για το «ράβε-ξήλωνε» των προσωρινών φραγμάτων, ποσό το οποίο θα μπορούσε να διατεθεί για την ορθολογική και μόνιμη αντιμετώπιση των αναγκών άρδευσης, χωρίς τον κίνδυνο που επιφέρουν αυτά σε περίπτωση πλημμύρας. Αυτό, όμως, απαιτεί χρόνο και σοβαρό σχεδιασμό, ενώ οι ανάγκες της ψηφοθηρίας περιμένουν στη γωνία σε συντομότερο χρόνο. Έτσι, η κατασκευή των προσωρινών φραγμάτων αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας προβολής κορυφαίου αιρετού όπως προκύπτει από πλήθος σχετικών δημοσιευμάτων, στα οποία εγκωμιαζόταν η κατασκευή τους και ο κυρίαρχος ρόλος του ιδίου σε αυτήν.
Όσον αφορά τα προσωρινά φράγματα του 2023, μπορεί κάποιος να βεβαιώσει ότι δε δημιούργησαν προβλήματα στις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου («Daniel»), εφόσον δεν είχαν προφτάσει να τα καθαιρέσουν;
Μυαλό δε βάλαμε, ούτε θα βάλουμε, αφού δεν το χρησιμοποιούμε!