ότι επίκειται κατεδάφιση των κτιρίων απέναντι από το Αρχαίο Θέατρο. Μια νέα μικρή πλατεία θα δημιουργηθεί. Καλά είναι όλα αυτά τα σχέδια, αλλά τώρα ενδιαφέρει να δούμε πώς τα βλέπει η κοινή γνώμη, οι φορολογούμενοι. Μήνες τώρα ερεύνησα το θέμα με συνεντεύξεις σε απλούς πολίτες και σε πιο ειδικούς.
1. Άπαντες συμφωνούν ότι η κατεδάφιση όλων ανεξαιρέτως των κτιρίων, στην ουσία εργάζεται υπέρ των καταστημάτων και των τραπεζοκαθισμάτων. Κανείς δεν θέλει να χαθεί το γραφικό «σοκάκι» της Απόλλωνος που προσφέρει ειδική θαλπωρή στους θαμώνες ανέκαθεν. Δεν έμειναν πλέον τέτοια στέκια στη Λάρισα, να συνδυάζουν κάτι από παλιό (μόνον η οδός Φιλελλήνων και η οδός Παπαφλέσσα). Ακόμη και στη Δυτική Ευρώπη που κατάργησαν π.χ. οικίες γύρω από καθεδρικούς ναούς, το μετάνιωσαν. Αλλοίωσαν τον φυσικό χαρακτήρα μιας παραδοσιακής πόλης, εκβίασαν τον χώρο. Θα είναι παγερό να συνυπάρχει το αρχαίο μνημείο μόνο με σύγχρονες ψηλές πολυκατοικίες, που τώρα γίνονται ακόμη ψηλότερες με την αύξηση του αριθμού των ορόφων στη γύρω περιοχή (!) Σε συνδυασμό με το φυσικό βαθούλωμα στο έδαφος στο Αρχαίο Θέατρο, θα βιώνεται ακόμη πιο αντιαισθητικό αποτέλεσμα: Θεατές κρεμασμένοι στα μπαλκόνια από τις κοντινές πολυκατοικίες όταν γίνονται εκδηλώσεις στο Θέατρο. Έτσι το ατομικό συμφέρον καταπιέζει το Δημόσιο.
2. Δύο κτίρια τουλάχιστον στην οδό Απόλλωνος έχουν έντονη γραφικότητα. Πρώτο αυτό που συνδυάζει είσοδο με κυκλικό τόξο (βυζαντινή, ελληνορωμαϊκή καμάρα). Η μορφή αυτή είναι συνηθισμένη σε χάνια (Πασχ. Ανδρούδης, Χάνια και Καραβάν σεράγια στον ελλαδικό χώρο, 2004). Μία πρώτη εκτίμηση είναι ότι χρονολογείται στο Ύστερο Οθωμανικό κράτος. Οπότε η βυζαντινή καμάρα είναι μια εκδήλωση ελληνικής ταυτότητας. Ο εμπορικός κόσμος της Λάρισας ήταν ελληνόφωνος.
Αλλά και η διατήρηση του παρακείμενου παραλληλόγραμμου κτιρίου, τόσο χρήσιμου, είναι μια ευκαιρία. Θα εξυπηρετήσει τα μέγιστα ως χώρος εκθέσεων ή άλλης χρήσεως δημοσίου ενδιαφέροντος. Π.χ. μιας και το αρχαίο θέατρο ήταν και βουλευτήριο του Κοινού των Θεσσαλών (196 π.Χ. έως Ύστερη ρωμαϊκή εποχή!) θα μπορούσε να το αξιοποιεί π.χ. η Περιφέρεια της Θεσσαλίας για δικές της εκδηλώσεις, εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος. Θα «τρελένονταν» ειδικά οι ξένοι σύνεδροι.... Θα εξυπηρετούντο ακόμη οι ανάγκες των ηθοποιών και άλλων καλλιτεχνών του Αρχαίου Θεάτρου (δείτε ανάλογο οίκημα στο μικρό θέατρο της πόλεως Επιδαύρου).
3. Με την κατεδάφιση μόνον νεότερων καταστημάτων θα πρέπει να μην γίνουν αμέσως μεγάλα και δαπανηρά έργα αναπλάσεως. Η Δημοτική Αρχή θα πρέπει να συνεργαστεί με το Υπουργείο Πολιτισμού, να οργανωθεί κάποια πρόσφορη περίοδο ταχύ πρόγραμμα ανασκαφών, για να μην υπάρξει μακροχρόνιο ανοιχτό σκάμμα. Θα πρέπει πρώτα να προηγηθούν δοκιμαστικές τομές για να φανεί τι περίπου υπάρχει θαμμένο επί πολλές εκατοντάδες χρόνια.
Εδώ ήταν το κέντρο της Δημόσιας ζωής της Λάρισας: το τέμενος του θεού Διονύσου σε συνδυασμό με κάποια θριαμβική οδό, το δημόσιο πνευματικό και πολιτικό κέντρο της Λάρισας, το Κοινό των Θεσσαλών. Θα βρεθούν τεκμήρια φορητά και μη που ίσως ανανεώσουν την εικόνα που έχουμε για τον παρελθόν μας. Όπως άλλαξε η εικόνα στον χώρο του Οθωμανικού Μπεζεστενίου με την ανεύρεση των θεμελίων του αρχαίου ναού της Αθηνάς Πολιάδος.
Ενδεχομένως αποδειχθεί αυτό που είχαν ήδη προτείνει πιο παλαιοί αρχαιολόγοι ότι στο Θέατρο υπήρχε χριστιανικός ναός λόγω του ότι έγιναν εκτελέσεις Χριστιανών Μαρτύρων, όπως των πέντε Μαρτύρων της τράπεζας προσφορών που βρέθηκε στο Συκούριο. Στη ρωμαϊκή εποχή που το Θέατρο ήταν αρένα με μονομαχίες (Απουλήιος) γίνονταν εκτελέσεις. Το περίφημο Κολοσσαίο στη Ρώμη τι θα ήταν αν οι επισκέπτες δεν είχαν κάποια επιπλέον συναίσθηση ότι εκεί υπήρξε ο τόπος Μαρτυρίου χιλιάδων Χριστιανών και άλλων καταδίκων. Υπάρχουν λοιπόν στοιχεία για να διατυπωθεί νέο αφήγημα για το αρχαίο θέατρο, για την αρχαία Λάρισα. Κι αυτή θα φέρει νέο κόσμο, τουρίστες, ειδικούς...
Ευελπιστώ ότι το παρόν άρθρο μπορεί να συμβάλει στην ενημέρωση, να υπάρξει προσεκτική αντιμετώπιση του συνολικού χώρου.
