Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
ΤΟ 1988, ο Ελληνογάλλος φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης έδωσε μια διάλεξη στον Βόλο... Μετά τη διάλεξη, χάρη στην πρόσκληση ενός καλού μου φίλου, είχα την τύχη να «ξενυχτήσω» μαζί του, τρώγοντας, πίνοντας και συζητώντας ως τις τρεις – τέσσερις τα ξημερώματα, στη σουίτα ενός ξενοδοχείου, όπου «στήθηκε» το δείπνο μιας συντροφιάς επτά μόλις ατόμων...Από εκείνη τη βραδιά, θυμάμαι πολλά... Σχεδόν όλα όσα μας έλεγε ο Καστοριάδης για την πολιτική, την κοινωνία, την Ελλάδα, την Ευρώπη και κυρίως τη δεύτερη πατρίδα του, τη Γαλλία... Μα πάνω απ’ όλα, έναν διάλογο, που έφερα ξανά στη μνήμη μου χθες, ακούγοντας τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών στη συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή...
- Απορώ, είπε κάποια στιγμή, ο Καστοριάδης... Απορώ με τους Έλληνες που ψηφίζουν τον Ανδρέα Παπανδρέου...
ΤΟΝ αντιπαθούσε υπερβολικά... Και εξέφρασε την απορία του για τη λατρεία στον Παπανδρέου, όταν η κουβέντα ήρθε στον «Αυριανισμό» και τις δοξαστικές για τον Ανδρέα επιστολές, που φιλοξενούσε τότε η «Αυριανή» στη στήλη των αναγνωστών, στο περίφημο «Βήμα του λαού»...
- Ποιοι ψηφίζουν Παπανδρέου σήμερα; Αναρωτήθηκε... Και γιατί; Δεν κατάλαβαν τον δημαγωγικό του χαρακτήρα, ούτε τώρα που συμπληρώνει δυο τετραετίες ως πρωθυπουργός;
- Από τη συστηματική ανάγνωση των προς την «Αυριανή» επιστολών – του είπα – διαπιστώνει κανείς, ότι ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, ακόμη κι αν δεν τον εκτιμά όσο το 1981, θα τον ψηφίσει γιατί δεν θέλει τον Μητσοτάκη... Όλη η ρητορική του ΠΑΣΟΚ άλλωστε, δεν στοχεύει στη διαφήμιση του έργου του, αλλά στη δυσφήμιση του Μητσοτάκη...
Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ αυτός – που συνεχίστηκε με ανταλλαγή επιχειρημάτων επί του θέματος – έγινε στην αρχή της πολύωρης συζήτησης... Η οποία, διέτρεξε στη συνέχεια όλη την γκάμα της επικαιρότητος, «πέρασε» στην ομορφιά του Πηλίου, στη γοητεία της Σαντορίνης και αργά πια (δυο – τρεις ώρες αργότερα), κατέληξε στη Γαλλία, που ετοιμαζόταν για εκλογές... Έχοντας γαλλική υπηκοότητα ο Καστοριάδης δεν ήταν δυνατόν να μην ερωτηθεί από μέλος της συντροφιάς μας για τη στάση του έναντι των μονομάχων της προεδρικής εκλογής της χώρας του:
- Έχετε αποφασίσει τι θα ψηφίσετε; τον ρωτήσαμε...
- Μιτεράν φυσικά! Απάντησε...
- Μιτεράν γιατί; τόλμησα να ρωτήσω...
- Μα, τι να ψηφίσω Σιράκ; η απάντηση!...
ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ήταν ότι, όπως ο λαϊκός οπαδός του ΠΑΣΟΚ ψήφιζε Ανδρέα για να μην ψηφίσει Μητσοτάκη (κι ο λαϊκός οπαδός της Ν.Δ. Μητσοτάκη για να μην ψηφίσει Ανδρέα), με την ίδια λογική κι ένας σπουδαίος φιλόσοφος επέλεγε να ψηφίσει Μιτεράν!.. Μόνο και μόνο για να μην ψηφίσει Σιράκ!... Αυτό τουλάχιστον, έδειχνε η αυθόρμητη απάντησή του στο ερώτημα της «πρόθεσης ψήφου» που θα 'λεγε κι ένας δημοσκόπος... Σίγουρα, θα είχε κι άλλα επιχειρήματα να μας εκθέσει, αν αποφάσιζε να αναλύσει την επιλογή του...Αλλά ο αυθορμητισμός εν προκειμένω λειτουργεί καταλυτικά για τον προσανατολισμό της ψήφου...
ΘΥΜΗΘΗΚΑ λοιπόν, αυτόν τον διάλογο, παρακολουθώντας την επιχειρηματολογία των πολιτικών αρχηγών (και όχι μόνο) χθες, αλλά και τις προηγούμενες ημέρες στη Βουλή...Το μεγαλύτερο μέρος της αναλώθηκε για να πεισθούμε πόσο κακό κάνει (ή θα έκανε) η επιλογή των αντιπάλων... Ο κ. Τσίπρας και οι συν αυτώ (του κ. Δραγασάκη δυστυχώς, προεξάρχοντος) συνέχισαν να επενδύουν στην ανάδειξη των στοιχείων κακής διαχείρισης της κατάστασης εκ μέρους της συγκυβέρνησης και στους εναντίον της αφορισμούς... Κι οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος συνέχισαν να κινδυνολογούν επί του τι μας περιμένει αν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ... Αμφότεροι το έκαναν γιατί γνωρίζουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών (από τους λαϊκούς ανθρώπους της Β’ Αθηνών ως τους διανοούμενους του Κέντρου) δεν υπερψηφίζει, αλλά καταψηφίζει!... Δεν δίνει θετική ψήφο δηλαδή σ’ αυτόν που επιλέγει, αλλά αρνητική σ’ αυτόν που θέλει να αποφύγει, να τιμωρήσει ή να εκδικηθεί!...
ΚΑΠΩΣ έτσι, προκύπτουν τα παράδοξα: την εποχή π.χ. που η Ελλάδα δηλώνει αγανακτισμένη με τη διαφθορά, ένα τμήμα της, στο όνομα αυτής της αγανάκτησης, εκλέγει δήμαρχο τον ...αδιάφθορο Αχιλλέα Μπέο! Ή, στο όνομα της καταδίκης του πολιτικού συστήματος επενδύει στη «Χρυσή Αυγή»... Κάπως έτσι επίσης, προκύπτει το παράδοξο, ενώ υπάρχει ένα αξιοσέβαστο ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας που αντιμετωπίζει με ορθολογισμό τη σημερινή κατάσταση, κόμματα με τον ορθολογισμό του Στεφ. Μάνου να μην μπορούν να συγκεντρώσουν ούτε το ένα πέμπτο του ποσοστού του ψεκασμένου σουρεαλιστή Πάνου Καμμένου!...
Η ΕΠΟΜΕΝΗ στάση της αρνητικής μας ψήφου θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ απ’ ότι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις... Πλειοψηφικό ρεύμα διαμορφώνουν όσοι πηγαίνουν σ’ αυτόν για να τιμωρήσουν τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ... Όπως κάποτε πήγαν στο ΠΑΣΟΚ για να τιμωρήσουν τη Ν.Δ. και στη Ν.Δ. για να τιμωρήσουν το ΠΑΣΟΚ... Κι αύριο, που θα τους απογοητεύσει ο ΣΥΡΙΖΑ κάπου αλλού θα καταφύγουν για να τιμωρήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ!... «Πώς ξέρεις ότι θα τους απογοητεύσει;» θα ρωτήσετε... Μα, όταν οι ίδιοι αδιαφορούν ήδη για τις προθέσεις του και τον επιλέγουν μόνο και μόνο για να τιμωρηθούν οι άλλοι, δεν είναι «υποψήφιοι απογοητευμένοι» όπως κι αν εξελιχθούν τα πράγματα; Αφού με το που θα «τελειώσουν» τους άλλους, θ’ αρχίσουν να ανακαλύπτουν και να κρίνουν τον ΣΥΡΙΖΑ, κάτι και πάλι θα τους «στραβώνει»...
