Από τον Γιάννη Μήτσιου
Στο τεύχους του Μαΐου 2014, στο Νομικό Βήμα, ο καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ιωάννης Σπυριδάκης, έχει δημοσιεύσει μια εμπεριστατωμένη μελέτη με θέμα την Αστική και Ποινική Ευθύνη των υπουργών. Το συμπέρασμα που βγάζει αβίαστα ο αναγνώστης αυτής της μελέτης είναι ότι τα μέλη της κυβέρνησης απολαμβάνουν μια ευνοϊκή μεταχείριση για όποιες παραβάσεις τους, είτε με πράξεις, είτε με παραλείψεις τους, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Φοβάμαι ότι το πνεύμα αυτό, της ευνοϊκής μεταχείρισης και επιείκειας συμπεριλαμβάνει και άλλα πρόσωπα εκτός από τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου όπως βουλευτές, γενικούς γραμματείς, προέδρους επιτροπών, παράγοντες Συνδικαλιστικών Οργανώσεων κ.λπ. Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι στην Ελλάδα ισχύει μια ασυλία επωνύμων.
Το κακό είναι ότι πολλοί από τους προαναφερθέντες συμπεριφέρονται ως εντελώς ανεύθυνοι. Πρόσφατο παράδειγμα επιβεβαιώνει του λόγου το ασφαλές: Μια ομάδα βουλευτών της κυβερνητικής παράταξης έκανε ερώτηση στον υπουργό Οικονομικών αν παραμένει στη θέση του ο Ν. Καραβίτης, ο οποίος, ας σημειωθεί, έχει εγκαταλείψει το Υπουργείο Οικονομικών από τον Ιούνιο μήνα, επειδή τον θεωρούν ως αρχιτέκτονα του ΕΝΦΙΑ. Το ότι οι ίδιοι ψήφισαν τον νόμο για την εφαρμογή του ΕΝΦΙΑ θεωρούν, προφανώς, ότι δεν τους αφορά και επομένως ουδεμία ευθύνη φέρουν. Το γεγονός αυτό, όπως και το γεγονός ότι πολλοί από τους ψηφίσαντες βουλευτές, σε συγκεντρώσεις και δημοσιεύματά τους καταγγέλλουν τον νόμο αυτό δεν υποτιμά μόνον τους ακροατές και τους αναγνώστες τους αλλά και τους εαυτούς τους, φαίνεται ότι δεν τους αγγίζει καθόλου.
Δυστυχώς, η ποιότητα αυτή της ελληνικής πολιτικής σκηνής δεν είναι καινοφανής. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε δει επανειλημμένα ανάλογα φαινόμενα: Κάποτε, σοβαροί δημοσιογράφοι από τις στήλες των εφημερίδων τους εύχονταν να βρεθεί κάποιος λοχίας να βάλει κάποια τάξη στην ακαταστασία που επικρατούσε τότε. Και βρέθηκαν. Όχι κάποιος λοχίας αλλά μερικοί συνταγματάρχες που επέβαλαν πράγματι «ησυχία, τανκς και ασφάλεια», για εφτά και πλέον χρόνια. Αργότερα, άρχισαν να ακούγονται τα συνθήματα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», «έξω για πάντα από το ΝΑΤΟ», «έξω οι βάσεις του θανάτου», κ.λπ. Και όταν οι εκφωνούντες τα συνθήματα αυτά ανέλαβαν την εξουσία υπέγραψαν τη συμφωνία παραμονής στην Ελλάδα των «βάσεων του θανάτου»
Επί πολλές δεκαετίες η τακτική της πλειονότητας των πολιτικών που διεκδικούν τη διακυβέρνηση της χώρας εφαρμόζουν, με κάποιες παραλλαγές, τον λεγόμενο πελατειακό κομματισμό: Όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση υπόσχονται στους πάντες τα πάντα. Διορισμούς και προαγωγές στο Δημόσιο, στις ΔΕΚΟ κ.λπ. από τα παράθυρα της αναξιοκρατίας και της πλαστογραφίας πτυχίων και πιστοποιητικών, συντάξεις και άλλες παροχές σε μη δικαιούμενους, γεφύρια εκεί όπου δεν υπάρχουν ποτάμια, σχολεία σε χωριά όπου δεν υπάρχουν παιδιά, λαγούς με πετραχήλια και άλλα πολλά και διάφορα. Όταν βρεθούν στην εξουσία και διαπιστώσουν ότι «λεφτά δεν υπάρχουν» η δικαιολογία τους είναι γνωστή και κοινή σε όλους: Τι να κάνουμε, παραλάβαμε καμένη γη. Και η ιστορία επαναλαμβάνεται…
Υστερα από όλα τα προηγούμενα ανακύπτει ένα εύλογο ερώτημα: Για όλη αυτή την κατάσταση που χαρακτηρίζει τη μεταπολεμική και όχι μόνον πολιτική ιστορία της Ελλάδας ποιος ευθύνεται, τις πταίει, όπως έχει λεχθεί κάποτε; Είναι φυσικό να απαντήσει κάποιος ότι την κύρια ευθύνη φέρει η πολιτική ηγεσία. Ας μην λησμονείται ότι η γοητεία της εξουσίας, η ανάδειξη των ανθρώπων στα ύπατα αξιώματα είναι πολύ ελκυστική, γίνονται διασημότητες, γίνονται celebrities, όπως λένε και οι αγγλομαθείς. Εκτός δε από το γόητρο και την κοινωνική αναγνώριση υπάρχουν και άλλες απολαβές, οικονομικές και άλλες.
Ας μην περιμενουμε, λοιπόν, ότι θα βρεθεί κάποιος υποψήφιος εθνοσωτήρας, που θα υποσχεθεί στους ψηφοφόρους «ιδρώτα, δάκρυα και αίμα» όπως είχε κάνει ο Τσόρτσιλ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Άλλωστε είναι γνωστή η αποτελεσματικότητα που έχει το «χάιδεμα» των αυτιών στον επηρεασμό των ψηφοφόρων. Ακόμη και ένα εξαγριωμένο σκυλί αν του χαϊδέψει κάποιος τα αυτιά όχι μόνο ηρεμεί αλλά γίνεται αρνάκι. Ας θυμόμαστε και τον Όργουελ ο οποίος στο μυθιστόρημα «Φάρμα των Ζώων» γράφει ότι κάποτε επαναστάτησαν τα γουρούνια εναντίον των ανθρώπων επειδή τα εκμεταλλεύονταν και τα στερούσαν τα δικαιώματά τους. Όταν, όμως, ανέλαβαν την εξουσία έγιναν χειρότερα από τους καταπιεστές τους.
Αλλά και οι πολίτες οφείλουμε να χρησιμοποιούμε την ψήφο μας με υπευθυνότητα και σοβαρότητα, προτάσσοντας τον ορθολογισμό απέναντι στον λαϊκισμό και προστατεύοντας την αξιοπρέπεια και την αυτοεκτίμησή μας. Αλλιώς ας μην παρεξηγούμαστε όταν ακούμε τα γνωστά «κατά τον Λαό και οι άρχοντες», «τοιούτος αρμόζει υμίν αρχιερεύς» και άλλα διάφορα. Και ας θυμόμαστε τους στίχους του ποιητή: Ελληνικέ λαέ, φτωχέ, βασανισμένε, πάντα ευκολόπιστε και πάντα γελασμένε.