Η αναγγελία συγκρότησης της ΕΘΕΚΕ και η παρουσίασή της έγινε με κάθε επισημότητα στις 17-6-2021 με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καταπολέμησης της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας παρουσία πολιτικών εκπροσώπων τόσο της συμπολίτευσης όσο και της αντιπολίτευσης. Στην εκδήλωση εκείνη ο (τότε) υπουργός αναφέρθηκε στους μεγάλους κινδύνους της Χώρας από το φαινόμενο της ερημοποίησης τονίζοντας ότι «το 50% του ελλαδικού χώρου κινδυνεύει με ερημοποίηση στην επόμενη 20ετία…» και δηλώνοντας την αποφασιστικότητα το από 2001 Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά της Ερημοποίησης να επικαιροποιηθεί και να εφαρμοσθεί για να «κρατήσουμε τη γη μας ζωντανή…».
Από άλλο δελτίο τύπου στις 4-6-2021, στο οποίο, αφού πλέχθηκε το εγκώμιο από τον ΥΠΑΑΤ του Πρωτογενή Τομέα της Γεωργίας (ΠΤΓ) για την αξία και σημασία του στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή, πιστοποίησε το ενδιαφέρον του Υπουργείου με την υπενθύμιση ότι ανασύστησε την ΕΘΕΚΕ, ενέργεια που αποδείκνυε κατά την εκτίμησή του ότι επί τέλους κάτι αρχίζει να γίνεται στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στον ΠΤΓ.
Άλλο δελτίο τύπου του ΥΠΑΑΤ (29-7-2022) μας ενημέρωσε ότι η ΕΘΕΚΕ παρέδωσε την ενδιάμεση έκθεσή της, στην οποία διατυπώθηκαν και «προτάσεις μέτρων για την καταπολέμηση της ερημοποίησης», προκειμένου να συμπεριληφθούν στη διαμόρφωση του Στρατηγικού Σχεδίου της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που αναφέρονται στην προστασία μη υποβαθμισμένων γαιών, στην αποκατάσταση και ανάκτηση ερημοποιημένων γαιών. Σημειώνεται επίσης ότι το κοινό της πόλης μας και της Θεσσαλίας είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί για τη σύσταση και τους στόχους της ΕΘΕΚΕ από την Πρόεδρό της με συνέντευξη που παρέθεσε σε αγροτική εκπομπή από την τηλεόραση της TRT σε εκπομπή που παρουσίαζε ο πρώην Δήμαρχος της Λάρισας.
Στο μεταξύ ο χρόνος λειτουργίας της ΕΘΕΚΕ έληξε εδώ και μήνες τώρα (χωρίς να έχει ανανεωθεί), αλλά ακόμα δεν έχει παραδοθεί η τελική έκθεση, η οποία, όπως πρόβλεπε η υπουργική απόφαση, θα αποτελούσε τον οδηγό της Πολιτείας για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης στη Χώρα μας. Έτσι οι σοβαρές προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί ότι επί τέλους η Πολιτεία κατανόησε τη σημασία ενός εθνικής σημασίας προβλήματος και θα ξεκινούσε μετά από δεκαετίες τις σχετικές δράσεις, αποδείχθηκαν φρούδες. Δυστυχώς άλλη μια φορά ένα τόσο σοβαρό ζήτημα χρησιμοποιήθηκε μόνο για επικοινωνιακούς σκοπούς, αφήνοντας μία τεράστια απειλή για τη χώρα μας, δηλαδή τον κίνδυνο ερημοποίησης του μεγαλύτερου μέρους της να συνεχίζει ανεμπόδιστα το έργο της.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στο πρόβλημα της ξηρασίας που έπληξε εντονότατα την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη δεν φαίνεται να ανησύχησαν τους δικούς μας αρμόδιους, ίσως επειδή φέτος η Χώρα μας εξαιρέθηκε από την επιδρομή αυτού του εφιάλτη. Όμως οι προβλέψεις δυστυχώς δεν εξαιρούν τη Χώρα μας από τον κίνδυνο της ξηρασίας και της επερχόμενης ερημοποίησης για πάντα, αντίθετα την τοποθετούν σε κεντρική περίοπτη θέση. Γιατί όμως δεν ευαισθητοποιείται κανένας από τους αρμόδιους; Δεν γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει; Και η ΕΘΕΚΕ που δημιουργήθηκε όχι να κάνει κάτι από την αρχή, αλλά απλώς να επικαιροποιήσει ένα εξαιρετικό Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης που είχε ήδη συνταχθεί από τους πλέον ειδικούς 20 χρόνια πριν, γιατί δεν το έκανε;
Ας μιλήσουμε όμως επί τέλους με ειλικρίνεια. Δεν υπάρχει θέληση να ασχοληθεί η Πολιτεία με το θέμα. Οι προτάσεις έχουν διατυπωθεί με κάθε λεπτομέρεια εδώ και 20 χρόνια και το μόνο που μένει είναι να κατανοήσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης οι αρμόδιοι και να αποφασίσουν να τις εφαρμόσουν. Δεδομένου όμως η ΕΘΕΚΕ δεν παρέδωσε (τουλάχιστο μέχρι σήμερα) την τελική έκθεσή της, σε επόμενο άρθρο θα δώσουμε τα βασικά σημεία του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης στη Χώρα μας, που εδώ και 20 χρόνια περιμένει την υλοποίησή του.
Ο Χρίστος Τσαντήλας είναι γεωπόνος, δρ. Εδαφολογίας, ερευνητής, πρ. διευθυντής Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (e-mail: christotsadilas@gmail.com).
