Νόμος ανθρωπιάς και πολιτισμού

Από τον Στέλιο Πέτσα,
αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών

Είναι αλήθεια ότι στον δημόσιο λόγο η συζήτηση για τα ζώα συντροφιάς μπορεί να φαίνεται λιγότερο σημαντική μπροστά στις σημαντικές προκλήσεις που η κοινωνία μας μαζί με την Κυβέρνηση διαχειρίζονται και αντιμετωπίζουν με προσήλωση. Ο τρόπος, όμως, που επιλέγουμε να

σταθούμε απέναντι στα ζώα συντροφιάς αποτελεί βαθύ και πολυεπίπεδο κοινωνικό ζήτημα που αντανακλά τον πολιτισμό μας, αλλά και τελικά την ίδια μας την ανθρωπιά.
Όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης το 2018 ξετύλιγε τις θέσεις του για την ευζωία των ζώων, το εν λόγω θέμα θύμιζε αχαρτογράφητα και ίσως σε πολλά σημεία τρικυμιώδη νερά. Έλλειψη ενός σύγχρονου πλαισίου, ασυδοσία και μηδενικός έλεγχος, παράλληλα με πολλές μικρές ή μεγαλύτερες σημαντικές εθελοντικές προσπάθειες που αντιμετώπιζαν ένα χαοτικό περιβάλλον, είχαν δημιουργήσει μία κατάσταση που δεν τιμούσε τη χώρα μας.
Τα ζώα συντροφιάς δεν είναι απλά «πράγματα» που κατέχουμε. Είναι βοήθεια και ασφάλεια, διαπαιδαγωγούν τα παιδιά μας και συντροφεύουν τους μεγαλύτερους, είναι μέλη των οικογενειών μας και όσα δυστυχώς δεν έχουν βρει ακόμη οικογένεια αξίζουν τη μέριμνά μας.
Με αυτό το σκεπτικό η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνδύασε απόψεις ειδικών και επιστημόνων, ανέλυσε βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, άκουσε τις φιλοζωικές οργανώσεις που για χρόνια επιτελούσαν μόνες τεράστιο έργο, τους κτηνιάτρους, τους κυνηγούς, τους εκπαιδευτές, τους ερασιτέχνες εκτροφείς, αλλά και τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, ξεπέρασε παρωχημένες αντιλήψεις, δήθεν διαχωριστικές γραμμές, περιοριστικά συμφέροντα απ’ όπου και εάν προέρχονταν, αλλά και την αδιανόητη αγωνία κάποιων να μη χάσουν αρμοδιότητες.
Ο «Νόμος Πέτσα», όπως κάποιοι τον αποκαλούν, και που προσωπικά το θεωρώ τιμή μου, αποτέλεσε παράδειγμα σύνθεσης (με 28.000 σχόλια στη διαδικασία διαβούλευσης), αλλά και ταχύτητας ουσιαστικής υλοποίησης, εξασφαλίζοντας τόσο την ευζωία των αξιαγάπητων ζώων συντροφιάς όσο και τον περιορισμό του πληθυσμού των αδέσποτων, μέσω ενός νέου αποτελεσματικού συστήματος υιοθεσίας και ενός νέου πλαισίου αναπαραγωγής με κανόνες.
Σήμερα και σε διάστημα 9 μηνών από την ψήφιση του νόμου, μέσα από την αταλάντευτη προσπάθεια μίας μεγάλης ομάδας άξιων δημόσιων λειτουργών, έχουμε πετύχει:
- Τη συνολική χρηματοδότηση, ύψους 40 εκατ. ευρώ, προς τους Δήμους όλης της χώρας μέσω του Προγράμματος «Άργος», προκειμένου να αποκτήσουν τις απαραίτητες υποδομές και να ανταποκριθούν στις νέες σχετικές αρμοδιότητες που έχουν αναλάβει.
- Την εξαιρετικά μεγάλη χρηματοδοτική ενίσχυση, ύψους 5 εκατ. ευρώ, για την υλοποίηση ειδικού μαζικού προγράμματος στειρώσεων από τους Δήμους για τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, δεδομένου ότι οι στειρώσεις είναι βασικός πυλώνας της στρατηγικής μας για την άμεση μείωση του πληθυσμού τους.
- Την αυστηροποίηση των ποινών και των προστίμων για τις παραβάσεις, με παράλληλη διεύρυνση του ορισμού της κακοποίησης, καθώς και την πρόβλεψη ειδικής διάταξης τόσο για τη δημιουργία μητρώου παραβατών όσο και για την ανάπτυξη ψηφιακής εφαρμογής και ιστοσελίδας καταγγελιών για περιστατικά κακοποίησης ζώων.
- Την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς με παράλληλο ορισμό προδιαγραφών και τη δρομολόγηση της διαδικασίας επιλογής αναδόχου μέσω του διαγωνισμού που διενεργεί το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
- Τη στελέχωση του Τμήματος Ζώων Συντροφιάς στο Υπουργείο Εσωτερικών.
- Την έκδοση σχετικής εγκυκλίου με την οποία παρέχονται διευκρινίσεις αναφορικά με επιμέρους θέματα που προκύπτουν, προς τον σκοπό της αποτελεσματικότερης εφαρμογής του νέου νόμου από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και ενημέρωση επί διοικητικών ζητημάτων, όπως, μεταξύ άλλων, το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ) και τα υπομητρώα αυτού, τα Επιχειρησιακά Προγράμματα διαχείρισης, την Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος διαχείρισης, τα καταφύγια και την υιοθεσία αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
- Τη συγκρότηση Ειδικής Γραμματείας για την Προστασία των Ζώων Συντροφιάς, που θα διασφαλίσει την απαρέγκλιτη εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου, που δημιουργήθηκε και θα συμπληρωθεί στο άμεσο μέλλον.
- Την υιοθέτηση νομοθετικών παρεμβάσεων που εξασφαλίζουν την εφαρμογή του νόμου σε όλες τις διατάξεις του με απόλυτους όρους διαφάνειας και νομιμότητας και την υποχρεωτική τήρησή του, θωρακίζοντας το έργο των φιλοζωικών σωματείων που επιτελούν τιτάνιο έργο.
Και φυσικά δεν σταματάμε εδώ. Συνεχίζουμε ώστε σταδιακά να πετύχουμε το σύνολο των στόχων μας για τα ζώα συντροφιάς στη χώρα μας. Να γνωρίζουμε πόσα και πού είναι τα αδέσποτα ζώα, ποια είναι τα αδειοδοτημένα δημόσια και ιδιωτικά καταφύγια και πόσες στειρώσεις γίνονται ετησίως, ώστε να περιοριστεί, τελικά, ο αριθμός των αδέσποτων ζώων. Να εξασφαλίσουμε και να θωρακίσουμε τη λειτουργία του Εργαστηρίου Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών. Να παράσχουμε ενημέρωση και κίνητρα για τη στείρωση και των δεσποζόμενων σκύλων και γατών. Να αξιοποιήσουμε κάθε εργαλείο -ψηφιακό και μη- τόσο για την εκπαίδευση της κοινωνίας αναφορικά με την ευζωία των ζώων όσο και για τον έλεγχο ή την καταγγελία παραβάσεων αμέλειας ή κακοποίησης.
Αντιλαμβάνομαι την αδυναμία συγκεκριμένων κύκλων, και φυσικά της αντιπολίτευσης, να γνωρίζουν πώς χτίζεται και εφαρμόζεται ένας νόμος που να αντανακλά και να αναζητά σε κάθε βήμα της υλοποίησής του τις συνέργειες της κοινωνίας μέσα στο πλαίσιο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Κατανοώ την τιτάνια δυσκολία να αντιληφθούν ότι υπάρχουν θέματα που οφείλουμε να βλέπουμε πέρα από το «δέντρο» του προσωπικού, κλαδικού ή κομματικού συμφέροντος, το «δάσος» του συλλογικού καλού. Άλλωστε αυτά τα 3 χρόνια είχαμε περίσσευμα παραδειγμάτων αυτής της αδυναμίας μπροστά σε αδιαμφισβήτητα πιο κρίσιμα ζητήματα από την πανδημία και την εθνική ασφάλεια της χώρας μας μέχρι την εκπαίδευση και την οικονομική θωράκιση της κοινωνίας μας.
Αυτά, όμως, τα τελευταία 3 χρόνια μάς έδειξαν τόσο τις προοπτικές και τη δυναμική της χώρας μας για όλους τους Έλληνες, όταν δουλεύουμε με στόχο ουσιαστικά προοδευτικές λύσεις, όσο και ότι η δημόσια διοίκηση απαιτεί γνώσεις, πολλή δουλειά και αδιάλειπτη συνεργασία, κατάθεση τεκμηριωμένων προτάσεων και όχι απλά ανεύθυνους και ισοπεδωτικά καταγγελτικούς λόγους.
Ο «Νόμος Πέτσα» απέδειξε και αποδεικνύει ότι μπορούμε να πετύχουμε πολύ περισσότερα μέσα από την προσήλωση στο ουσιαστικό αποτέλεσμα κοιτώντας με τόλμη πιο μακριά. Απέδειξε επίσης ότι κανένα θέμα δεν είναι μικρό ή ασήμαντο όταν διακυβεύεται η ανθρωπιά, η παιδεία και ο πολιτισμός όλων μας.
Συνεχίζουμε… «Κανένα ζώο αδέσποτο, κανένα ζώο κακοποιημένο».