Είναι μια μορφή οπισθοχώρησης, αν και είναι νωρίς ακόμη να μιλήσουμε για εγκατάλειψη. Ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν ανακοίνωσε ότι θα θέσει σε δημοψήφισμα την πρότασή του να ανοίξει στη Βουδαπέστη παράρτημα του κινεζικού πανεπιστημίου του Φουντάν. Τους τελευταίους μήνες, το σχέδιο αυτό είχε γίνει σύμβολο της προσέγγισης της Ουγγαρίας με το Πεκίνο, μαζί με την απόφαση να χρησιμοποιηθούν τα εμβόλια Sinopharm, παρά την απουσία έγκρισης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, και να κατασκευαστεί με κινεζική χρηματοδότηση μια σιδηροδρομική γραμμή προς τη Σερβία.
Με αφορμή την κρίση που προκάλεσε η Covid-19, ο μαγυάρος ηγέτης έχει πολλαπλασιάσει τις επιθέσεις του εναντίον της Δύσης, στην οποία η Ουγγαρία αρνείται να συμμετάσχει, προτιμώντας την «Ανατολή», η οποία αποτελείται από όλα τα αυταρχικά καθεστώτα, και κυρίως το ρωσικό, το κινεζικό και το τουρκικό. Ο Όρμπαν έστρωσε επίσης το κόκκινο χαλί στο Πεκίνο αρνούμενος επανειλημμένα να συνταχθεί στις Βρυξέλλες με τις ευρωπαϊκές θέσεις για την κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ ή στη Σιντζιάνγκ. «Χρειαζόμαστε συνεργασία, όχι μποϊκοτάζ, κυρώσεις, κηρύγματα και μαθήματα», δήλωσε σε μια από τις τελευταίες ανακοινώσεις του με τις οποίες υπερασπίζεται το δικαίωμά του στο βέτο.
Αυτή η «αδέσμευτη» τοποθέτηση ικανοποιεί ένα μέρος της ουγγρικής κοινής γνώμης, που είναι πεισμένη για τη μοναδικότητα της χώρας στην Ευρώπη, όπως φαίνεται και από την τόσο πρωτότυπη γλώσσα που μιλάει. Μια δημοσκόπηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων δείχνει ότι οι μισοί Ούγγροι διάκεινται πολύ θετικά απέναντι στο Πεκίνο, αδιαφορώντας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στα φιλοκυβερνητικά μέσα, οι σχολιαστές δεν διστάζουν, με αφορμή την υπόθεση του πανεπιστημίου του Φουντάν, να χαρακτηρίσουν το αγγλόφωνο πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης, που αναγκάστηκε να κλείσει τις πόρτες του ύστερα από πίεση του Πεκίνου, «δίκτυο κατασκόπων του Σόρος».
Το Fudan Hungary University έχει προγραμματιστεί να ανοίξει το 2024 στα νότια της ουγγρικής πρωτεύουσας και να φιλοξενεί έως 6.000 φοιτητές και 500 καθηγητές. Εάν το σχέδιο αυτό ευοδωθεί, θα πρόκειται για το μεγαλύτερο κινεζικό πανεπιστήμιο που θα εγκατασταθεί στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τον ερευνητικό ιστότοπο Direkt36, το κόστος θα φτάσει το 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ, από τα οποία το 1,3 δισεκατομμύριο θα καλυφθεί με ένα δάνειο από την Κίνα. Σε αντάλλαγμα, το Πεκίνο δέχεται να εργαστούν για το σχέδιο μόνο κινεζικές εταιρείες και αποκλειστικά εργάτες που θα έρθουν από την Κίνα.
Οι όροι αυτοί προκάλεσαν τις επικρίσεις της αντιπολίτευσης, με πρώτο τον δήμαρχο της Βουδαπέστης Γκεργκέλι Καρακσόνι, ο οποίος κατήγγειλε τη «χρησιμοποίηση των χρημάτων των Ούγγρων φορολογουμένων για μια επένδυση που δεν θα αποφέρει κανένα όφελος στην Ουγγαρία». Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ο δήμαρχος έδωσε σε όλους τους δρόμους γύρω από το μελλοντικό εργοτάξιο ονόματα που ξέρει ότι εκνευρίζουν το Πεκίνο, όπως «Δαλάι Λάμα» ή «ελεύθερο Χονγκ Κονγκ». Το Πεκίνο κατήγγειλε την προσπάθεια «ορισμένων Ούγγρων πολιτικών να υπονομεύσουν τη σινο-ουγγρική συνεργασία», αλλά ο Καρακσόνι στηρίζεται στις δημοσκοπήσεις, που δείχνουν ότι οι περισσότεροι κάτοικοι της Βουδαπέστης αντιτίθενται στο σχέδιο.
Ο Όρμπαν αποφάσισε έτσι να μην πάρει το ρίσκο και ανακοίνωσε την οργάνωση τοπικού δημοψηφίσματος στη Βουδαπέστη, το οποίο δεν θα πραγματοποιηθεί όμως πριν από το 2023. Και φυσικά δεν καταθέτει τα όπλα. «Δεν φοβόμαστε τους κομμουνιστές, τους έχουμε ήδη νικήσει μια φορά», είπε, αναφερόμενος στην αντιπολίτευση. «Η Κίνα ξεκινά όλες τις διεθνείς συνόδους διαβεβαιώνοντάς μας ότι δεν θέλει να μας αναγκάσει να ακολουθήσουμε την ιδεολογία της». Η Δύση, αντιθέτως, «δίνει συνεχώς μαθήματα».
Για τον Εμανουέλ Μακρόν, η ορμπανική λογική θα μπορούσε να αποτελεί ένα επιχείρημα για την προσφιλή του «ευρωπαϊκή κυριαρχία» που θα είναι ανεξάρτητη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σχέδιο του πανεπιστημίου του Φουντάν, όμως, δείχνει ότι η Ουγγαρία δεν έχει την πρόθεση να χτίσει μια ισχυρή και δημοκρατική ευρωπαϊκή εναλλακτική λύση, παρά μόνο να υποταχθεί σε αυταρχικά καθεστώτα που θέλουν να υπονομεύσουν την Ε.Ε.
* Ο Ζαν-Μπατίστ Σαστάν είναι ανταποκριτής της Monde στη Βιέννη
(Πηγή: Le Monde)
