ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ

Ταξιδιώτες ξανά!

Οι γλυκές κορυφογραμμές της Αίγινας με περίμεναν υπομονετικά. Μια απόλυτη ακινησία στον ορίζοντα. Θάλασσα, ουρανός, τα βουνά του Μοριά αντίκρυ, όλα έμοιαζαν πιο πολύ με πίνακα ζωγραφικής παρά με ζώσα πραγματικότητα.
Ταξιδεύω και πάλι! Μοιάζει μακρινό, μοιάζει ξεχασμένο, αλλά να που συμβαίνει. Κοιτάζω ξανά το αφρισμένο αυλάκι που αφήνει πίσω του ένα πλοίο όταν σχίζει με ορμή τη θάλασσα και ένα αεράκι με χτυπάει... Ο Σαρωνικός, η ήπια και χαμογελαστή αυτή θάλασσα, μας χάριζε πάντα όμορφες στιγμές και εξαίσιες εικόνες. Φως, φως, παντού φως, μπλε της θάλασσας και ξανά φως.
Η αλήθεια είναι πως όταν κάτι παλιοί φίλοι μάς προσκάλεσαν στο νησί, ούτε καν το συζητήσαμε. Να πας πού; Και πώς; Μα το κυριότερο είναι πως συνηθίσαμε να είμαστε κλεισμένοι. Μέσα. Δουλειά, σούπερ μάρκετ για τα απολύτως απαραίτητα και ξανά μέσα. Σταδιακά αυτό, επαναλαμβανόμενο για μήνες, δημιούργησε νέες συνήθειες. Ιδρυματισμός. Σχεδόν... αγαπήσαμε τα κελιά της «φυλακής» μας μόνο και μόνο γιατί μας παρέχουν ασφάλεια. Κι έτσι όλα έγιναν ακίνητα. Η ζωή σα να σταμάτησε. Η διάθεση για σχέδια και αλλαγές μπήκε στο ράφι. Και σχεδόν πάψαμε να έχουμε προσμονές. Και τώρα ξανά σε κίνηση. Να καταλάβεις, μου φάνηκε περίεργη ακόμη και η εθνική οδός.
Στο μεταξύ εμβολιασμένος πια, έφερα πάνω μου «όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά». Εξάλλου, το Υπουργείο Υγείας προειδοποιεί, εις ουδένα θα επιτρέπεται η επιβίβαση σε πλοίο άνευ πιστοποιητικών, άνευ σελφ τεστ και λοιπών εγγυητικών εγγράφων. Όπως τα έβαλα στον σάκο μου, έτσι τα έφερα πίσω. Δεν μου τα ζήτησε ποτέ κανείς... Το Υπουργείο Υγείας προειδοποιεί, οι από κάτω το έχουν γραμμένο. Κανονικότατα.
Λίγο πολύ αυτό συμβαίνει παντού. Κανονικά το δωμάτιο του ξενοδοχείου, λόγω κορονοϊού παραδίδεται από τις 3 το απόγευμα, ώστε να γίνουν κάποιες εργασίες απολύμανσης. Ούτε αυτό τηρήθηκε φυσικά. Στην Ελλάδα τελικά τίποτε δεν σε στενοχωρεί, τίποτε δεν σε περιορίζει. Όσοι το κάνουν, το κάνουν από μόνοι τους. Από ευθύνη. Δηλαδή, για να ’μαστε ειλικρινείς, από... φόβο.
Οπότε, τι να πρωτομαζέψει ο Καποδίστριας όταν το 1828 κλήθηκε από την Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων να πάει στην Αίγινα και να ξεκινήσει το νέο Κράτος από το μηδέν; Πώς να επιβληθεί σε ανθρώπους που πάντοτε, σ’ όλες τις φάσεις της ιστορίας τους, κρίσιμες και μη, λειτουργούσαν ατομικά, αγνοώντας επιδεικτικά την κρατική εξουσία και δεν έμπαιναν ποτέ σε καλούπια; Μολαταύτα, η προτομή του, που στέκεται σε μια πλατεία και μας κοιτάει, θα είναι μάλλον ευχαριστημένη βλέποντας πως, 200 χρόνια μετά, όλο και κάτι πετύχαμε. Έστω κι αν «σβαρνιέμαστε», κατά πώς το ’λεγε ο Μακρυγιάννης, όλο και κάνουμε βήματα μπροστά. Κι ο ίδιος δικαιωμένος βέβαια. Δεν υπάρχει ίσως πολιτικός εν Ελλάδι που να τυχαίνει σήμερα τέτοιας αναγνώρισης και σεβασμού όσο ο Καποδίστριας. Όχι βέβαια γιατί ξέρουν το έργο του, απλά έγινε κι αυτός ένας εθνικός μύθος. Ο Καποδίστριας. Ο μορφωμένος, ο ευγενής, ο οραματιστής που τον έφαγαν οι κακομαθημένες μοραΐτικες φάρες των Μαυρομιχαλαίων και τα κουμπούρια τους...
Στο λιμάνι η κίνηση είναι αραιή. Παρκάρεις σχετικά άνετα στην προκυμαία, βρίσκεις σχεδόν αμέσως τραπέζι στα μαγαζιά για ένα ούζο. Η Αθήνα δεν έχει αποφασίσει ακόμη να μετακινηθεί στην Αίγινα, σα να λέμε στον δικό της «Πλαταμώνα». Εδώ που τα λέμε, μήνα Μάη οι δουλειές και οι υποχρεώσεις τρέχουν κι έπειτα, μη νομίζεις, ο φόβος για τον κορονοϊό δεν έχει φύγει ακόμη.
Η απουσία του πλήθους κάνει πολυσύχναστα μέρη σαν την Αίγινα, ακόμα πιο όμορφα και ειδυλλιακά. Μα για λίγο μονάχα. Μετά, σαν κάθε διάσημο ελληνικό προορισμό, θα παραδοθεί στη μοίρα της που είναι να δέχεται διαρκώς πλήθη. Τέτοιους ουρανούς, τέτοιον ήλιο, τέτοιες θάλασσες, δεν γίνεται να τις αφήσεις ανεκμετάλλευτες, τις πουλάς σ’ όσους τις στερούνται και κατοικούν σε σκοτεινές πατρίδες. Πρέπει κάπως το χρήμα να κινηθεί. Τουρίστες να έρθουν παντού, να πέσει ξανά χρήμα στο συρτάρι, η χώρα να πάρει μιαν ανάσα. Α, ναι, βέβαια... Η Ελλάδα δεν πρέπει να επενδύει αποκλειστικά στον τουρισμό, πρέπει να αναπτύξει βιομηχανία και να φτιάξει τον πρωτογενή τομέα της... Καλά, εντάξει... άστο γι’ αργότερα. «Παρακαλώ, θα μας φέρετε ακόμα ένα ούζο;».
Δίπλα μου παρέες νέων παιδιών, πολλές παρέες όμως, αγόρια, κορίτσια, μοιάζουν φοιτητές, πίνουν ούζα κα παραγγέλνουν διαρκώς... Καμιά φορά πιάνω τον εαυτό μου να μεμψιμοιρεί, να γίνεται γκρινιάρης... Νιώθω πως τα παιδιά μας επενδύουν πάρα πολύ και από πολύ νωρίς σε ευζωία και διασκέδαση. Μου φαίνεται υπερβολικό παντού στην Ελλάδα όλα τα μαγαζιά να είναι γεμάτα από νέους ανθρώπους, σε ώρες που οι κανονικοί άνθρωποι δουλεύουν. Τρώνε, πίνουν, φωνασκούν και διηγούνται ανόητες ιστορίες για... μηχανές και για νέα μοντέλα κινητών. Ποιος πληρώνει όλη αυτήν την συσσωρευμένη ευδαιμονία των νεότερων, μη με ρωτάς, δεν έχω απάντηση. Κι αν τους έλεγες πως η Αίγινα έχει ιστορία έχει Μουσεία και σημαντικές αρχαιότητες για να δουν, μάλλον θα σε κοιτούσαν απορημένοι... Τι μας λέει τώρα ο μπάρμπας...
Έχουμε πάρει λάθος δρόμο... Θεωρούμε πως τουρισμός είναι μονάχα ήλιος, θάλασσα, ούζα και πόσα φράγκα θα μπουν στο συρτάρι. Η παλιά επένδυση στην ελληνική αρχαιότητα δεν υπάρχει πια. Στον υπέροχο, τον υπέρλαμπρο ναό της Αφαίας, το Μουσείο είναι κλειστό. «Δεν προσλάβανε ακόμη προσωπικό» μας λέει ο μοναδικός φύλακας του χώρου. Απογοήτευση. Στην Παλιά Χώρα της Αίγινας, το μεσαιωνικό χωριό με τις άπειρες εκκλησίες, η εγκατάλειψη είναι πλήρης. Περπατάμε ανάμεσα σε χορταριασμένα ερείπια με φόβο για τυχόν φίδια... «Μα τι κάνει το Κράτος;» - κλασική αφελής ερώτηση από έναν επισκέπτη δίπλα μας. Λες και το Κράτος είναι μια πανίσχυρη «μηχανή» που έχει λύσεις για όλα... Σκέφτηκα πως αν σε κάθε τόπο, σε όλη την Ελλάδα, ο νεανικός πληθυσμός των... καφετεριών μεταφραζόταν σε εθελοντισμό, αν το πρότυπο των νεότερων δεν ήταν η καφετέρια και το ουζερί, αλλά το πώς να διατηρήσει κανείς την παράδοση και την ιστορία, ίσως και να υπήρχε μιαν ελπίδα. Μα δεν υπάρχει πρότυπο. Το Σχολείο καλλιεργεί τον ανταγωνισμό, πού να πας, τι να σπουδάσεις για να βρεις δουλειά, συνταγές «φαστ τρακ» για σίγουρη επιτυχία. Να ’χεις φράγκα και να περνάς καλά. Στις ...καφετέριες.
Μας ευλόγησε και ο Άγιος Νεκτάριος. Πάντα αναρωτιόμουνα αν αυτός ο απλός και κατατρεγμένος κληρικός που αγιοποιήθηκε μετά από τόσες ίντριγκες και τόσες περιπέτειες ήθελε να του φτιάξουν μια τόσο μεγαλοπρεπή Εκκλησία... Εννιά χιλιάδες κόσμο χωράει, κομπάζουν οι Οδηγοί. Σίγουρα είναι μία από αυτές τις θρησκευτικές «βιομηχανίες» που... συνεισφέρουν στον τουρισμό και το εγχώριο εισόδημα. Τα άλλα, τα θαύματα του Άγιου, την πνευματική του λάμψη και τη χάρη, βρες τα μόνος σου. Κάτσε σε μια γωνιά, προσευχήσου, στοχάσου. Με ατομική ευθύνη.
Αντίο Αίγινα... Καλώς να ’ρθει το καλοκαίρι και να βρεθούν ξανά οι ανθρώποι αναμεταξύ τους. Να γεμίσουν οι προκυμαίες από τουρίστες, από γκαρσόνια και μικροπωλητές που βγάζουν εκεί το μεροκάματο. Δεκτοί όλοι... Και οικογένειες με τα παιδάκια τους, και ηλικιωμένοι προσκυνητές που ταξιδεύουν με τα τουριστικά λεωφορεία των ΚΤΕΛ. Όλες αυτές οι κουρασμένες ψυχές που δικαιούνται να πάρουν μιαν ανάσα, δικαιούνται να πάνε να συναντήσουν το φως...
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
[e-mail]