Σπούδασε στα Πανεπιστήμια του Χάρβαρντ, του Κορνέλ και της Γιούτα και ασχολήθηκε με την πολιτική κατά τη δεκαετία του 1960. Τα επόμενα χρόνια ήταν από τους κεντρικούς ομιλητές μελλοντικών αναλύσεων, ενώ το πρώτο του βιβλίο (Megatrends-1982) ήταν από τα πιο πολυδιαβασμένα για χρόνια. Ένα από τα πιο σημαντικά του αποφθέγματα είναι το εξής: Η πιο επαναστατική αλλαγή στον 21ο αιώνα δεν θα προέλθει από την τεχνολογία, αλλά από μια καινούργια αντίληψη για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.
Για πολλά χρόνια πιστευόταν ότι η λέξη άνθρωπος προερχόταν από το ρήμα αναθρώσκω. Η νεότερη έρευνα όμως δέχεται ότι: πρόκειται για «αρχαίο, αβέβαιου ετύμου, πιθανώς από το άνδρ-ωπος, από το ανήρ, ανδρός + -ωπός, με τη σημασία “ο έχων ανδρική όψη, αυτός που μοιάζει με άνδρα”, όπου άνδρας σημαίνει γενικότερα τον άνθρωπο. Ας σημειωθεί ότι αρχικώς η λέξη χρησιμοποιήθηκε κυρίως με μειωτική κάπως σημασία, για να δηλώσει την τάξη των θνητών ανθρώπων, εν αντιθέσει με εκείνη των θεών. Είναι προφανές ότι η σύνδεση με το αρχαίο αναθρώσκω “αναπηδώ” είναι παρετυμολογική και επιστημονικώς αβάσιμη» (Λεξικό Μπαμπινιώτης).
Εκείνο που μας διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα ζώα της Φύσης, είναι η ικανότητα που έχουμε να κάνουμε συνειδητές πράξεις. Αυτή η δυνατότητά μας να συσσωρεύουμε γνώση και να πράττουμε κατά συνείδηση. Διανύσαμε χιλιετίες κοινωνικής οργάνωσης, δημιουργήσαμε φιλοσοφικά ρεύματα που προσπάθησαν να δώσουν απαντήσεις στο ερώτημα του σκοπού της ζωής, δημιουργήσαμε θρησκείες για να ικανοποιήσουμε τις μεταφυσικές μας ανησυχίες, επενδύσαμε στην τεχνολογία να μας λυτρώσει από τα δεινά του μόχθου και των ανησυχιών μας και τελικά έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια Άνθρωπος.
Έχουμε δημιουργήσει μια παγκόσμια κοινωνία που κυριαρχείται από τα κατώτερα και χειρότερα ένστικτά μας. Μια κοινωνία θυμού, αλαζονείας, απομόνωσης, ψεύδους, φόβου και με κανέναν σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή. Σημασία έχει η δύναμη, η εξουσία, το κέρδος. Άνθρωποι που εισβάλλουν σε σπίτια για να αποκομίσουν χρήματα και δεν διστάζουν να βασανίσουν ηλικιωμένους, αθώους για ελάχιστα χρήματα. Αλλά και πολλά να είναι τα χρήματα, με ποιο δικαίωμα κάποιος τα τοποθετεί πάνω από την ανθρώπινη ζωή; Χρησιμοποιούμε τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης όχι για να επικοινωνήσουμε ορθά, αλλά για να βγάλουμε ό,τι πιο ανήθικο υπάρχει μέσα μας, καλυπτόμενοι πίσω από το προσωπείο της ανωνυμίας. Τα χρησιμοποιήσαμε για να φτιάξουμε μια εικονική πραγματικότητα μέσα στην οποία έχουμε χαθεί και εκτονώνουμε όλο τον σαδισμό μας και την ανηθικότητά μας.
Λιγότερο ή περισσότερο όλοι μας καταλαβαίνουμε σε τι κοινωνία ζούμε πλέον. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι είμαστε καταδικασμένοι. Εκείνο που επιβάλλεται να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε και να κατανοήσουμε τις αδυναμίες μας και ακολούθως να τις διορθώσουμε. Η κοινωνία είναι εικόνα του εαυτού μας. Συνεπώς αν αλλάξουμε εμείς, ως ανθρώπινα όντα, θα αλλάξει και η ποιότητα της κοινωνίας μας. Να αποκαταστήσουμε την ουσιαστική, πραγματική επικοινωνία μεταξύ μας και να μιλήσουμε για τα προβλήματά μας και όσα μας απασχολούν. Να κάνουμε την αυτοκριτική μας, τόσο ως μονάδες όσο και ως ομάδες και να αλλάξουμε το απαράδεκτο κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ζούμε. Να πάψουμε να κλείνουμε τα μάτια μας στις συμφορές του διπλανού μας και να μη θεωρούμε φυσιολογική την ανθρώπινη αδικία και τον πόνο.
Η τεχνολογία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται συνεχώς με αλματώδεις ρυθμούς. Όση ανάπτυξη και να γνωρίσει όμως ποτέ δεν θα καταφέρει να αποκαταστήσει με ένα χάπι ή μια θεραπεία τον σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, το ιδανικό της ελευθερίας, την ανθρωπιά, την αγάπη, τη φιλία και τόσα πολλά άλλα που μας προσδιορίζουν ως ανθρώπινες υπάρξεις. Να επενδύσουμε στο Σχολείο, στις ανθρωπιστικές επιστήμες και να διδάξουμε στα παιδιά μας την αλληλοκατανόηση, τον αλληλοσεβασμό, τον διάλογο και να προσπαθήσουμε να τα απαλλάξουμε από αυτό το αίσθημα της παντοδυναμίας που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο άνθρωπο.
Στα αρχαία χρόνια κάποιοι βασιλείς είχαν έναν δούλο που τους θύμιζε καθημερινά ότι είναι θνητοί (μέμνησο ότι θνητός ει). Σήμερα ίσως χρειάζεται να επαναλαμβάνουμε καθημερινά μέσα μας τη φράση: θυμήσου ότι είσαι άνθρωπος (μέμνησο ότι άνθρωπος ει). Ζούμε σε μια εποχή ορόσημο, που επιβάλλεται να επαναπροσδιορίσουμε την ανθρώπινη φύση μας... Από το πόσο θα το καταφέρουμε εξαρτάται η πορεία και η πρόοδός μας ως ανθρώπινο είδος. Εξάλλου όπως είπε και ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης: Πυραμίδα ο άνθρωπος. Στη βάση του το Κτήνος και στην κορυφή ο Θεός. Χρέος μας η ανηφόρα.
Από τον Νίκο Τάχατο, φιλόλογο
