στην αφάνεια ή χρησιμοποιούνται από λίγους, είναι και η Βαρσάμω. Το όνομα αυτό, στις μοναστηριακές προθέσεις εμφανίζεται με τις παρακάτω 15 μορφές: Βαρσαμή, Βαρσαμώ, Βαρσαμού, Βαρσάμη, Βαλσάμω, Βαρσάμω, Βαρσάμου, Βαρσαμίνα, Βαρσάνω, Βαρσάνου, Βαρσαβή, Μπαρσαφή, Μπαρσαβίνα, Παρσαβίνα, και Παρσαφίνω.
Στην αύξηση των μορφών, όχι μόνο αυτού του βαφτιστικκού, συμβάλει και η ιδιωματική εκφορά τους: Βαρσαμώ-Βαρσαμού, Βαρσάμω- Βαρσάμου και Βαρσάνω-Βαρσάνου.
Η αρχαιότερη καταγραμμένη μορφή είναι της Βαρσάμως τον 16ο αι. στο Πήλιο και ακολουθεί η Βαρσαμή τον 16ο/17ο αι. στη Δεσκάτη.
Τη μία Βαρσάμω του Πηλίου ακολουθούν 1 στη Δεσκάτη και 1 στην Καλαμπάκα (1613/1614), 4 στα Τρίκαλα (1502-1649), 33 στην Καρδίτσα και 2 στον Παλαμά (16ος/17ος αι.), 20 στον Αλμυρό (1774), 2 στη Λάρισα και 1 στον Όλυμπο (1798), 1 στην Καρδίτσα και 1 στην Καλαμπάκα (18ος αι.), 2 στον Αλμυρό (1801,1811), 3 στα Τρίκαλα (1826, 1850), 6 στην Καρδίτσα (18ος-19ος αι.) και 11 στη Λάρισα (19ος αι.).
Η Βαρσάμου αναφέρεται λίγες φορές: 2 στον Τύρναβο (1674), 1 στα Τρίκαλα (16ος/17ος αι.), 4 στη Λάρισα (1720, 1777), 1 στην Καλαμπάκα (1762), 2 στον Αλμυρό (1774), 3 στον Όλυμπο (17ος/18ος αι.) και 2 στα Τρίκαλα (1826).
Με το όνομα Βαρσαμή αναφέρονται λίγες γυναίκες. 3 στη Δεσκάτη (16ος/17ος αι.), 4 στη Λάρισα (18ος αι.), 1 στον Αλμυρό (1774), 3 στον Τύρναβο (18ος αι.) και μία στη Λάρισα (19ος αι.).
Στη Σκόπελο, το 1830, ζούσαν 3 Βαρσαμώ, στο Πήλιο (18ος αι.) και στη Σκόπελο (1830) ζούσαν από 1 Βαρσαμού, στη Λάρισα 1 Βαρσάμη (1716-1732) και 8 Βαλσάμω (18ος αι.).
Η Βαρσαμίνα είναι ένα από τα πολλά βαφτιστικά με κατάληξη -ινα (Αποστολίνα, Ασημίνα, Γερακίνα, Τζωρτζίνα, κ.ά.), που αναφέρεται μόνο στην Ελασσόνα, 2 γυναίκες (17ος και 18ος αι.) και στη Σκόπελο (1801 και 1818). Η Βαρσάνω αναφέρεται στα Τρίκαλα, 2 γυνάικες (1740), 1 Βαρσάνου στην Καλαμπάκα (18ος αι.), 1 Μπαρσαφή και 1 Μπαρσαβίνα στην Ελασσόνα (18ος αι.), 1 Παρσαφίνα και 1 Παρσαφίνω στη Λάρισα (18ος αι.).
Περισσότερες αναφορές συνάντησα της μορφής Βαρσαβή. Εκτός από 1 στον Παλαμιώτισσα (1613/1614) και 2 Καλαμπακιώτισσες (1762), όλες οι άλλες Βαρσαβές είναι Τυρναβίτισσες: 3 ζούσαν το 1614/1614, 6 το 1674, 3 τον 16ο/17ο αι., 13 τον 18ο αι. και 4 την περίοδο 1725-1803.
Ο Αθ. Μπούτουρας (Τα νεοελληνικά κύρια ονόματα, Αθήναι 1912, σ. 136-137) αναφέρει ότι το όνομα Βαλσάμω, κοινό βαφτιστικό σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, έχει σχέση με το βάλσαμο «διά το αρωματικόν και ιαματικόν». Στη βυζαντινή εποχή αναφέρεται μία Βαλσαμίνα το 1315 και πολλοί άνδρες με το όνομα Βαλσαμών (Ε. Trapp, Prosoprographisces Lexikon der Palaiologenzeit, τ. 2, αρ. 2096, 2098-2126).
Από τον Κώστα Σπανό, εκδότη του «Θεσσαλικού Ημερολογίου»
www.thessaliko.gr
