Αναρίθμητα περιστατικά και διηγήσεις που αιφνιδιάζουν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το φαινόμενο τούτο μετεξελίσσεται σε κοινωνική επιδημία. Τα στατιστικά στοιχεία μαρτυρούν το εύρος της έντασης, ενώ η καθημερινότητα φανερώνει το βάθος του προβλήματος.
Είναι αναγκαιότητα, ως επακόλουθο να ανατρέξουμε στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο για να αναζητήσουμε το οχυρό προστασίας μας. Πρωταρχικώς, θα πρέπει να οριοθετηθεί η έννοια των συμπεριφορών που συνιστούν εκφοβισμό μεταξύ ανηλίκων. Ως «bullying» περιγράφεται η συστηματική επιθετική συμπεριφορά στον χώρο του σχολείου, αλλά και έξω από αυτό, κυρίως μεταξύ συμμαθητών, βασιζόμενη σε μια αντίληψη ανισότητας, η οποία μπορεί να εκφράζεται με σωματικές ή λεκτικές ή με προσβολές, που έχουν ψυχολογική ή κοινωνική διάσταση. Γίνεται αντιληπτό ευχερώς ότι το «bullying» δεν εκδηλώνεται με μια συγκεκριμένη συμπεριφορά αλλά με ένα σύνολο συμπεριφορών κοινωνικής και ενδεχομένως νομικής απαξίας.
Το πρώτον, το έτος 2015 ο νομοθέτης επιχείρησε να αποποινικοποιήσει συμπεριφορές «bullying» τροποποιώντας τη διάταξη του άρθρου 312 ΠΚ με τίτλο «πρόκληση βλάβης με συνεχή βάναυση συμπεριφορά». Η νέα διάταξη αφήνει ρητά ατιμώρητη την περίπτωση της πράξης που τελείται μεταξύ ανηλίκων, εκτός αν η μεταξύ τους διαφορά ηλικίας είναι μεγαλύτερη από τρία (3) έτη, οπότε στην περίπτωση αυτή επιβάλλονται μόνο αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα. Επιγραμματικά, ο νομοθέτης επέδειξε ιδιαίτερη ζέση στο να προβλέψει αξιόποινες συμπεριφορές εκφοβισμού, όμως η ποικιλομορφία των συμπεριφορών που μπορούν να ενταχθούν στην έννοια του «bullying» σε συνδυασμό με τον ηλικιακό αποκλεισμό και με την επικουρικότητα της διάταξης, δημιουργούν εύλογα, αμφιβολίες ως προς την εφαρμοσιμότητά της. Παρά ταύτα, το ποινικό δίκαιο είναι κι ορθώς, κατά τη γνώμη μου, ο απώτατος μηχανισμός αντιμετώπισης περιστατικών βίας.
Ορθή πολιτική αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας είναι πρωταρχικώς, η ήπια διαχείριση των φαινομένων στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος. Η σχολική βία καθίσταται μεγεθυντικός φακός του κοινωνικού γίγνεσθαι, αντανακλά τη νοσηρότητα και την έλλειψη αντιστάσεων της σημερινής κοινωνίας. Καθρέπτης του εαυτού μας είναι τα παιδιά μας, καθρέπτης της κοινωνίας είναι το σχολικό τους περιβάλλον, η μικρή κοινωνία των αγαθών μελών της. Η παιδεία έχει τη δύναμη να αλλάξει τον καθρέπτη μας!
Από τη Μαρία Γαλλιού, δικηγόρο
