Στο τέλος της περσινής σχολικής χρονιάς η στήλη ασχολήθηκε (στα «Άρρωστα αριστεία») με τον γονεϊκό παροξυσμό, τη βαθμοθηρική αντίληψη και την ξεφουσκωμένη άποψη για την αξιοκρατία που διατρέχει το σύνολο της κοινωνίας. Οι δάσκαλοι, οι καθηγητές και οι διευθυντές δεν είχαν θέση στο συγκεκριμένο άρθρο. Είναι πρωταγωνιστές όμως σε τούτο εδώ, τηρώντας τη δοθείσα υπόσχεση.
Σκέψου: Ανοίγεις τα μάτια στη ζωή και το πρώτο που βλέπεις κοιτώντας προς τα πάνω είναι ένα δάχτυλο, έναν δείκτη, να σε σημαδεύει στη μύτη! Ανήκει σε δάσκαλο. Γιατί και ο μπαμπάς και η μαμά οι πρώτοι σου δάσκαλοι είναι. Κι όπως κι αυτοί δεν εκπαιδεύτηκαν ποτέ στο να σε βοηθήσουν να πλοηγηθείς σε έναν ζοφερό ορίζοντα, έτσι δεν εκπαιδεύτηκαν (οι περισσότεροι καθόλου, οι υπόλοιποι καθόλου σωστά) και οι τοποθετημένοι δάσκαλοι στα σχολεία όλων των βαθμίδων.
Δείξε κατανόηση. Η λογική του «Σκάσε και κολύμπα» ή πιο κόσμια της «Μάθησης μέσω της εμπειρίας» είναι το εγχειρίδιο του αδαούς και η πολιτική της χώρας. Μόνο που τα αποτελέσματα είναι οδυνηρά. Όχι όμως γι’ αυτούς τους δασκάλους. Άτομα που κανένας αγρότης δε θα εμπιστευόταν να βάλει να μαζέψουν ούτε πατάτες από το χωράφι του, μαζεύουν τα παιδιά στα προαύλια και στις τάξεις στην καλύτερη για να τα αποκοιμίσουν και να τα απογοητέψουν, στη χειρότερη για να τα εκφοβίσουν και να τα προσβάλουν. Τα σχολεία από χώροι συνάθροισης, συναπάντησης, κοινωνικοποίησης καταλήγουν άχαροι τόποι αναγκαστικής συμβίωσης με αρκετούς βαρετούς ενήλικες απ’ τους οποίους, αν είσαι μαθητής, δε μπορείς να γλυτώσεις! Είσαι υποχρεωμένος να τους λουστείς μέχρι το τελευταίο κουδούνι. Σαν το ζευγάρι που ενώ έχει διαλυθεί ψυχικά συγκατοικεί αναγκαστικά για οικονομικούς λόγους κάνοντας έτσι τοξική τη συμβίωση.
Υπάρχουν δάσκαλοι, καθηγητές και διευθυντές, που ενώ δε θα έπρεπε να μιλάνε ούτε στον ταξιτζή που τους φέρνει στο σχολείο μιλάνε ακατάσχετα, διδάσκουν με τις ώρες σε μια γλώσσα ακαταλαβίστικη, ξύλινη, παρωχημένη, χωρίς ειρμό, με ύφος εκατό καρδιναλίων, εμφανίζοντας μια συμπεριφορά καθαρά διπολική. Τη μια «παιδιά μου», την άλλη «βλαμμένα» και «χαζά». Τη μια «αγόρι μου», την άλλη «ανώμαλο είσαι παιδί μου;». Κι όλα αυτά ίσως μόνο για ένα σκουφάκι, ένα πίρσιγκ, μια «κακιά» λέξη του συρμού. Λες και το δεκαπεντάχρονο πρέπει να φορέσει το δικό σου κροκοδειλάκι, το δικό σου Γκαντ, λες και δεν σε έχει ακούσει, όταν μιλάς σε συναδέλφους, πόσα γαλλικά κατεβάζεις. Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που ενώ δεν τους ανέχεται ούτε η μοναχική σκιά τους, βασανίζουν ταυτόχρονα εικοσιπέντε παιδιά στην τάξη, που αν δε λυπόντουσαν τους γονείς τους θα πέθαιναν από πλήξη στα θρανία ή θα πηδούσαν από το παράθυρο.
Υπάρχουν δάσκαλοι, καθηγητές και διευθυντές, σαν εμένα και σένα δηλαδή, με δυσανεξία στην αιρετική νιότη, με αλλεργία στην παιδική φωνή, με αποστροφή στην εφηβική κάψα. Στους διαδρόμους των σχολείων με σκοτωμένη την υπομονή τους παίρνουν το τιμόνι της ζωής των νέων με μόνο όπλο το ξύλινο σπαθί της εξουσίας που χαρίζει η μαγική λέξη «Κύριε» και «Κυρία». Με εργαλείο την ένταση της φωνής, τη δύναμη της απειλής και τον φόβο της αποβολής καταφέρνουν να ανεβάζουν από το στομάχι και να φέρνουν πίσω από τα κλειστά δόντια των μαθητών τους ένα βρισίδι αγανάκτησης, που τελικά πνιγμένο αναπαύεται κάτω από τη νεανική γλώσσα τους.
Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που κουβαλούν τις συμπληγάδες του μυαλού τους στην τάξη και στο γραφείο της διεύθυνσης συνθλίβοντας με δύναμη οποιαδήποτε παρέκκλιση από το «ορθό», το «σωστό», τον «μέσο όρο». Αυτοί ορίζουν τις ζωές ανηλίκων με τη βούλα της πολιτείας. Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που ενώ οι ξύπνιοι μαθητές τούς έχουν κρεμάσει κουδούνια αυτοί νομίζουν ότι είναι τα βραχιόλια της καραγκούνας που κάνουν ντρουμ-ντρουμ, τα περιφέρουν περήφανοι και συνεχίζουν να εκτίθενται παντοιοτρόπως. Κάνουν το αντίθετο όσων διδάσκουν και διδάσκουν κενά γράμματα, όσα, δηλαδή, δεν κάνουν. Μιλάνε για την οδική ασφάλεια ενώ τα παιδιά τούς βλέπουν να προσεγγίζουν το σχολείο χωρίς κράνος και ζώνη, απαιτούνε τον σεβασμό βρίζοντας, υποστηρίζουν τα ατομικά δικαιώματα κάνοντας παρατηρήσεις για κουκούλες, καπέλα, τατουάζ, πίρσιγκ, νοιάζονται για την καθαριότητα του χώρου περπατώντας στα σκουπίδια. Όλ’ αυτά επειδή ξεχνούν ότι πείθεις μόνο με το παράδειγμα και μάλιστα το διαρκές, το συνεχές και το συνεπέστατο παράδειγμα, όταν απέναντί σου έχεις παιδιά που περιμένουν το πρώτο σου στραβοπάτημα για να σε βγάλουν ψεύτη.
Η αξιολόγηση, όλων αυτών των δασκάλων, παρ’ όλα αυτά είναι περιττή. Αν γίνει από καρεκλοκένταυρους που κάνουν καριέρα στην παιδαγωγική ή στην ψυχολογία θα μυρίζει μούχλα. Αντί αυτής μια ερώτηση του τύπου «Ποια είναι η γνώμη σου;» σε όσους νέμονται το εκπαιδευτικό προϊόν, στους μαθητές πρωτίστως και στους γονείς τους δευτερευόντως, θα ήταν ίσως αποτελεσματικότερη και σίγουρα ηθικότερη. Γιατί κανένα ευχαριστημένο παιδί δε μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό του και κανένας σωστός γονιός δε μπορεί παρά να αποδεχτεί τον ενθουσιασμό του παιδιού του. Ζω γι’ αυτή τη μέρα.
Υ.Γ Υπάρχουν, φυσικά, κι οι άλλοι δάσκαλοι που είναι ερωτευμένοι με τη δουλειά τους και που ζουν τον έρωτά τους με ανταπόκριση! Ευτυχώς είναι, ακόμη, οι περισσότεροι. Αλλά αυτοί δεν έχουν την ανάγκη άρθρων, ο έρωτας τρέφεται μόνος του.
Από τον Δημήτρη Παπαχατζόπουλο
