Είναι κοινά αποδεκτό ότι μια συμφωνία περιέχει συμβιβασμούς, πάντα δίνεις και παίρνεις και στη συγκεκριμένη διεθνή συμφωνία παίρνουμε πολλά περισσότερα από όσα δίνουμε. Ας ξεκινήσω με το πιο σημαντικό, το γεγονός ότι η Ελλάδα παίρνει πίσω την ιστορία της, την ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας, την οποία είχαν καπηλευθεί παλαιότερες κυβερνήσεις της γείτονος αλλά και σε συνδυασμό με την απραγία του ελληνικού κράτους που αρκούνταν σε εθνικές κραυγές εσωτερικής κατανάλωσης, είχε παγιωθεί διεθνώς. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τίτλοι των δημοσιευμάτων διεθνώς αναγνωρισμένων ΜΜΕ ήταν: «Macedonia agrees to change name…». Παράλληλα, η συμφωνία προωθεί τη σταθερότητα και τη συνεργασία σε μία εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο για την περιοχή, αναδεικνύοντας τον ρόλο της ως ευρωπαϊκό πυλώνα ειρήνης, ασφάλειας και ανάπτυξης στα Βαλκάνια.
Ας έρθουμε τώρα στα βασικά επιχειρήματα της λασπολογίας που αφορούν στη γλώσσα και την ιθαγένεια. Τίποτα περί εθνότητας ή «μακεδονικού έθνους» δεν υπάρχει στη συμφωνία. Η συμφωνία προβλέπει πως η ιθαγένεια/υπηκοότητα στη Βόρεια Μακεδονία θα είναι Macedonian/citizen of the Republic of North Macedonia. Ο ανωτέρω ενιαίος όρος αντικαθιστά το σκέτο «Macedonian» που αναγράφεται σήμερα στα ταξιδιωτικά έγγραφα αναγνωρισμένα παγκόσμια, άρα αποτελεί σαφή βελτίωση. Η Ελλάδα θα αναγνωρίζει την ιθαγένεια/υπηκοότητα ως «πολίτες της Severna Makedonja». Σημειώνεται ότι είναι διαφορετικός ο όρος «ιθαγένεια/υπηκοότητα» (nationality) από τον όρο εθνότητα (ethnicity). Συνεπώς, η συμφωνία δεν αναγνωρίζει εθνότητα/έθνος, αλλά το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού των πολιτών της γείτονας. Mε το άρθρο 7 της συμφωνίας κατοχυρώνεται ότι οι πολίτες μας έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να προσδιορίζουν τους γείτονές μας με όποιον όρο χρησιμοποιούν.
Ως προς τη γλώσσα, αξίζει να θυμηθούμε στελέχη της ΝΔ όπως Ε. Αφέρωφ-Τοσίτσας, που αναγνώριζαν, επί λέξει: « μακεδονική γλώσσα, η οποία ομιλείται εις τα Σκόπια και έχει και γραμματικήν και συντακτικόν». Παρά το γεγονός ότι η γλώσσα «Macedonian language» είχε αναγνωριστεί από την Ελλάδα στο πλαίσιο του ΟΗΕ ήδη από το 1977, στη συμφωνία εμπεριέχεται η πρόσθετη σαφής διατύπωση ότι ανήκει στην οικογένεια των Νότιων Σλαβικών γλωσσών, καθώς και η ρητή καταγραφή ότι η γλώσσα αυτή διαχωρίζεται από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική-μακεδονική γλωσσική κληρονομιά. Με αυτό τον τρόπο δόθηκε τέλος μια για πάντα στην καπήλευση της ιστορίας και στον σχετικό αλυτρωτισμό.
Αναφορικά με τη χρήση erga omnes, η συμφωνία ανταποκρίνεται απόλυτα στην εθνική γραμμή για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για χρήση erga omnes, που διατηρεί η χώρα εδώ και 20 χρόνια. Η αποδοχή της χρήσης erga omnes αποτελεί μεγάλη διπλωματική επιτυχία για την Ελλάδα, δεδομένου ότι στο παρελθόν αυτό δεν είχε γίνει αποδεκτό ούτε ως βάση συζήτησης. Αυτό σημαίνει ότι οι γείτονές μας όχι μόνο θα χρησιμοποιούν το συμφωνηθέν όνομα στις διεθνείς τους σχέσεις, στους διεθνείς οργανισμούς, στα διεθνή fora και στα διεθνή έγγραφα, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας. Η κυβέρνηση λοιπόν πέτυχε όχι μόνο την αποδοχή του erga omnes αλλά και την υποχρέωση της γείτονος να προχωρήσει άμεσα σε συνταγματική αναθεώρηση.
Επιπλέον, το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», που θα αναγνωρίζεται ως «Severna Makedonja» βάζει τέλος στον αλυτρωτισμό που ενείχε η ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», το οποίο αποτελούσε τη συνταγματική ονομασία της γείτονος και με το οποίο είχε ήδη αναγνωριστεί από περισσότερα από 140 κράτη σε διμερές επίπεδο, μεταξύ των οποίων τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα.
Με τη συμφωνία αυτή παίρνουμε πίσω την ιστορία μας, τα σύμβολα και την παράδοσή μας αφού η γειτονική χώρα αποδέχεται ρητά τον διαχωρισμό μεταξύ των Ελλήνων Μακεδόνων, του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού τους, τη γλώσσα τους και την περιοχή στην οποία διαβιούν από τη μία, και του λαού της εν λόγω χώρας με τη δική του ιστορία, γλωσσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά από την άλλη. Υποχρεώνοντας ταυτόχρονα και την ονομασία των πολιτιστικών στοιχείων και αγαλμάτων της χώρας με επίσημη αναγνώριση Ελληνικής πολιτιστικής κληρονομίας –π.χ. άγαλμα του Μ. Αλεξάνδρου του Έλληνα- αλλά και την αποκαθήλωση του ‘’Αστεριού της Βεργίνας’’ από όλους τους δημόσιους χώρους.
Αν σκεφτούμε λοιπόν με νηφαλιότητα, θα δούμε κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει περισσότερο. Η πολιτική ανηθικότητα και η συμπόρευση της ΝΔ μαζί με τη ναζιστική ΧΑ, που βασίστηκε σε fake news αλλά και λασπολογία, εκμεταλλεύτηκε το πατριωτικό αίσθημα των Ελλήνων για να καιροσκοπήσει πολιτικά. Η ίδια ΝΔ η οποία είχε συμφωνήσει στο ίδιο όνομα στο παρελθόν, τώρα το αρνείται. Όπως αρνείται άλλοτε ότι χρεοκόπησε αυτήν τη χώρα. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν ζημιώνει τη χώρα αυτή και ο λαός διαμαρτύρεται τότε αυτομάτως σημαίνει ότι η γείτονα χώρα κερδίζει. Αν κερδίζουν λοιπόν γιατί διαμαρτύρονται; Είναι πολιτική απάτη να δηλώνει στο Βερολίνο ο κ. Μητσοτάκης πως θα υπέγραφε τη συμφωνία αλλά δεν το λέει για να μην διασπάσει τη δεξιά, ακροδεξιά θα λέγαμε εμείς, πτέρυγα της παράταξής του. Είναι πολιτικός ερμαφροδιτισμός να έχεις υπογράψει πως δέχεσαι το ίδιο όνομα, να έχεις υπογράψει το σκέτο «Μακεδονία» σε επίσημα έγγραφα και να το διαψεύδεις. Ας μην στρουθοκαμηλίζουν λοιπόν και ας μην παραπλανούν διότι κινδυνεύουν να μείνουν στην ιστορία ως πολιτικοί ποντικοί, έχοντας ήδη χαρακτηριστεί από τον διεθνή Τύπο και την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή ως αναξιόπιστοι και καιροσκόποι. Ο πολιτικός τους καιροσκοπισμός αποδεικνύεται περίτρανα καθώς στο διαδίκτυο υπάρχει πληθώρα συνεντεύξεων και επίσημων δηλώσεων (όπως της κας Ντόρας Μπακογιάννη ως ΥΠΕΞ, συνέντευξη στις 5-12-2011 στον Αλέξη Παπαχελά και αναρτημένες δημοσιεύσεις στον προσωπικό μου λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης).
Ας εκμεταλλευτούμε λοιπόν, αυτό το νέο κεφάλαιο που ανοίγει. Ας στήσουμε στέρεες βάσεις πολιτικής και οικονομικής συνεργασίας, αλληλεγγύης και φιλίας στα Βαλκάνια.
Από τον Νίκο Παπαδόπουλο
βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Λάρισας
