Ξεκίνησα αυτή τη μικρή μου υμνητική γραφίδα, για τη μάνα, με τους στίχους δύο σπουδαίων ποιητών μας, του Δ. Σολωμού και του Γ. Μαρτινέλη, για να προϊδεάσω τους φιλομαθείς αναγνώστες της εφημερίδας μας, σχετικά με τη γεννήτρα της ζωής μας, με την γλυκύτατη και μοναδική αυτή ύπαρξη, με το θαύμα αυτό του κόσμου, που είναι για κάθε άνθρωπο η μάνα, που υμνήθηκε από κάθε άνθρωπο και δημόσιο καλαμαρά, άλλα πολύ, παρά πολύ, από τους ποιητές και λογοτέχνες της ανθρωπότητας.
Όλοι οι πολιτισμένοι λαοί της γης γνωρίζουν, πως, καθιερώθηκε και μία ημέρα του χρόνου να τιμούμε και να γιορτάζουμε τη μάνα (τόσο λίγο) γιατί στην πραγματικότητα ο ομφάλιος λώρος του παιδιού και της μάνας δεν κόβεται ποτέ – όσο ζούμε – πάντα η μάνα είναι στο μυαλό μας και στην κόγχη των ματιών μας, πάντα την κάθε σκέψη μας, αυτή την οδηγεί, γιατί τα πρώτα βήματα, τις πρώτες μας λεξούλες, η μάνα μας τις έχει μάθει. Η μάνα που μας βύζαξε το γάλα την αγάπης, και την καρδιά της μοίρασε σε όλα τα παιδιά της, αφού από τα σπλάχνα της μας έδωσε το σχήμα, μας γέννησε, μας φρόντισε με κάθε της θυσία. Αυτή που είναι ο φάρος της ζωής μας και φωτοδότρα δύναμη της κάθε υπάρχουσας ανθρώπινης ψυχής.
Η τυπική αυτή τιμητική αναγνώριση, για τη μάνα παγκοσμίως, που άρχισε το 1914 από την Αμερική και καθιερώθηκε σε όλες της ανθρώπινες κοινωνίες της υδρογείου σφαίρας, οφείλεται σε μία προοδευτική μεγάλη αγωνίστρια των γυναικείων κινημάτων, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, την Άννα Τσάρβις (1864 – 1948), που με την εισήγησή της, στον τότε πρόεδρο των Η.Π.Α. Ουίλσον και στο κογκρέσο, με την πρόταση: «Οι χώρες που δίνουν στην μητέρα την εξέχουσα θέση που της αξίζει, εργάζονται για το ίδιο τους το μεγαλείο»! όντως έτσι είναι. Και έγινε από τότε αποδεκτή, να γιορτάζεται κάθε χρόνο, το Μάη μήνα, η γιορτή της μητέρας. Για την τρέχουσα χρονιά, 2018,η τιμητική γιορτή για την μητέρα είναι στις 13 του Μάη.
Μάνα! Δεν υπάρχει λέξη καμία που να έχει στον ήχο της τόση αρμονία, μας λέει ο ποιητής Μαρκοράς, σε μια αποστροφή των στίχων του. Περίτρανη και ζωντανή αλήθεια, να τη λέμε χωρίς αμφιβολία, σε κάθε τόπο και χρόνο της ζωής μας, αφού, συνειδητά ή ασυνείδητα στη σκέψη μας, στα έργα μας, στο λόγο μας κρατούμε και νοερά ή φωναχτά τη μάνα μας υμνούμε, γιατί η ανυπέρβλητη αγάπη της μητέρας μας δίνει δύναμη τρανή (είναι πνοή κι αγέρας) το οξυγόνο που καθείς χρειάζεται να ζήσει, κι ολοζωής σαν άνθρωπος στον κόσμο αυτό να περπατήσει…
«Που να σε κρύψω γιόκα μου, να μη σε φτάνουν οι κακοί; Σε ποιο νησί του Ωκεανού, σε ποια ψηλή βουνοκορφή; Θεριά οι άνθρωποι δε μπορούν το φως να το σηκώσουν. Χίλιες φορές να γεννηθείς τόσες θα σε σταυρώσουν», μας λέει ο Κώστας Βάρναλης μέσα από το ποιητικό του έργο « Οι πόνοι της Παναγίας» για να μας δώσει μια άλλη ψυχική διάσταση της μάνας, για την αγάπη της προς το γιο της – εν προκειμένου του Χριστού.
«Ω! Φως των οφθαλμών μου, γλυκύτατο μου τέκνο, που έδυ σου το κάλλος», αναφέρει στο έργο «Η ζωή εν τάφω» ο Στρατής Μυριβήλης, σε κάποιους στίχους του, για να εκφράσει μιαν άλλη, εκ βαθέων ψυχόρμητη προσέγγιση, από την καρδιά της μάνας (της Παναγίας) στο εκκλησιαστικό τροπάριο της Μ. Παρασκευής, και να καταδείξει την ανυπέρβλητη αγάπη της μάνας προς το παιδί της.
Θέλω να πιστεύω πως δεν υπάρχει άνθρωπος νοήμων, στα καλά του, στον πλανήτη μας, που να μην αγαπάει τη μάνα που τον γέννησε – αν όχι ίσως όσο αυτή – όμως, κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, αγαπάει αναμφίβολα ειλικρινά, τη γεννήτρα της ζωής, τη μάνα. Βέβαια, η αγάπη της μάνας, για τα παιδιά της, δεν είναι συγκρίσιμη με καμιά άλλη συναισθηματική εγκάρδια μορφή αγάπης, γιατί όπως προείπαμε, η αγάπη της μάνας είναι μοναδική, είναι ανεπανάληπτη και ανυπέρβλητη, αφού η μάνα φτάνει μέχρι τη ζωή της να δώσει – αν χρειαστεί – για το παιδί της. Θυσιάζεται – όπως γνωρίζουμε μέσα από την ιστορία – η μάνα, για το παιδί της. Έτσι λοιπόν, με μεγάλη ευλάβεια και ανυπόκριτο σεβασμό πρέπει όλοι εμείς οι άνθρωποι να το αναγνωρίζουμε αυτό, και να της αποδίδουμε την ύψιστη ηθική τιμή που της πρέπει, με κάθε αξιοπρέπεια. Στην αγκαλιά της μάνας βρίσκουμε την πιο μεγάλη σιγουριά, την πιο ζεστή φωλιά, άλλα και τον κρυψώνα μας για όλα μας τα μυστικά.
Η μητέρα είναι ο στυλοβάτης του θεσμού της οικογένειας. Είναι η βασίλισσα της οικογενειακής κυψέλης. Στον τόπο μας, στη χώρα μας, την μητέρα την συσχετίζουμε και την εξισώνουμε με την έννοια πατρίδα, πολλές φορές, γιατί μάνα και πατρίδα είναι δυο ονόματα, δυο έννοιες στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η ελληνίδα μάνα εκφράζει αυτές τις έννοιες, παίζει και τους δύο ρόλους στη φυλή μας, στο διάβα της μακραίωνης ιστορίας μας. Μπροστάρισα η μάνα και σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες, της αιώνιας Ελλάδας, κι άλλες φορές δίπλα στον άντρα της, στα αδέρφια της και στα παιδιά της, σε όλους τους αγώνες του γένους μας.
Μάνα, πατρίδα και ελευθερία, το τρίπτυχο της μητρικής αγάπης. Και πρέπει να της το αναγνωρίζουμε. Ότι είμαστε και ονειρευόμαστε να γίνουμε στον κόσμο, το οφείλουμε στη μάνα.
Από τον Δημήτρη Τσικούρα
* Ο Δημήτρης Τσικούρας είναι λογοτέχνης, ποιητής και ιστορικός μελετητής.
