επιχειρησιακή αποστολή, ως κυβερνήτης του μονοθέσιου αεροσκάφους Mirage 2000-5, λίγο πριν προσγειωθεί στο Αεροδρόμιο της 135 Σμηναρχίας Μάχης της Νήσου Σκύρου.
Στο FIR Αθηνών περιοχή πληροφοριών πτήσεων (Flight Information Region) περιλαμβάνονται όλος ο Εθνικός Εναέριος Χώρος (ΕΕΧ) και διάσπαρτα τμήματα του Διεθνούς Εναερίου Χώρου του Αιγαίου (ΔΕΧ). Στα τμήματα αυτά ΔΕΧ η Ελλάδα δεν έχει και δεν ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά μια διεθνή λειτουργία για τον ασφαλή έλεγχο των πάσης φύσεως πτήσεων όλων των αεροσκαφών (πολιτικών και Στρατιωτικών) που, έχει ανατεθεί σε αυτή (Ελλάδα) από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας, ο γνωστός ICAO (International Civil Aviation Organization).
Η Τουρκία αρνείται πεισματικά και συστηματικά να υποβάλει Σχέδια Πτήσεων, για τα στρατιωτικά της αεροσκάφη που, εισέρχονται στο FIR Αθηνών και χρησιμοποιούν το ΔΕΧ του Αιγαίου με την αιτιολογία ότι, η υποχρέωση υποβολής τούτων ισχύει, μόνον για αεροσκάφη της πολιτικής αεροπορίας. Η Χώρα μας είναι απόλυτα αρνητική στην Τουρκική αυτή θέση, καθόσον με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ICAO και τα στρατιωτικά αεροσκάφη που, πρόκειται να πετάξουν μέσα στα FIR’S πρέπει να συμμορφώνονται και αυτά με τους κανόνες της αεροναυσιπλοΐας και υπεύθυνου προς τούτο Χώρας. Δηλαδή της Ελλάδας. Και επομένως πρέπει και αυτά (στρατιωτικά αεροσκάφη) να υποβάλλουν κανονικά Σχέδια Πτήσεων. Για τα πολιτικά της αεροσκάφη ακολουθεί πιστά τους κανόνες του FIR Αθηνών.
Η Ελλάδα ουδέποτε έχει αρνηθεί στην Τουρκία να κάνει η Πολεμική της αεροπορία χρήση σε όλα τα διάσπαρτα αυτά τμήματα του ΔΕΧ χώρου του Αιγαίου, αρκεί να υποβάλλει προς τούτο τα αναγκαία και απαραίτητα Σχέδια πτήσεων των στρατιωτικών της αεροσκαφών στο αρμόδιο όργανο. Δηλαδή στο FIR Αθηνών. Η Τουρκία αρνείται πεισματικά να συμμορφωθεί προς τούτο και έτσι από το 1974 και μετά έχει ξεσπάσει πάνω από το Αιγαίο ένας ιδιότυπος ακήρυκτος αεροπορικός πόλεμος με όλες τις φάσεις μιας κανονικής εμπλοκής πλην της πυροδότησης των όπλων που, φέρουν τα αεροσκάφη. Δηλαδή το τελευταίο κλικ άφεσης των όπλων τους. Συνεπεία αυτών των αερομαχιών έχουν υπάρξει εκατέρωθεν ανθρώπινες απώλειες όχι, από εχθρικά πυρά, αλλά από ανθρώπινα σφάλματα που, είναι στην συγκεκριμένη περίπτωση αναπόφευκτα. Συγκεκριμένα η Τουρκία έχει απολέσει 6 αεροσκάφη και 4 πιλότους. Από δικής μας πλευράς έχουμε χάσει 4 αεροσκάφη και 3 πιλότους (Σμηναγοί Γιαννικάκης, Ηλιάκης Υποσμηναγός Τσιαλμάς) και έχουν διασωθεί λόγω εγκατάλειψης των αεροσκαφών τους, εκατέρωθεν, ανά 2 πιλότοι. Από το 1974 μέχρι σήμερα η Πολεμική μας Αεροπορία, σε αυτό βέβαια σίγουρα έχει συμβάλει και η σκληρή εκπαίδευση των πληρωμάτων αεροσκαφών και η καθημερινή ένταση που, επικρατεί καθημερινά πάνω από το Αιγαίο, έχει απολέσει 160 πιλότους και 150 αεροσκάφη. Σε ετήσια βάση χονδρικά εισέρχονται στο FIR Αθηνών και συγκεκριμένα στον εναέριο χώρο του Αιγαίου πάνω από 3.000 Τουρκικά αεροσκάφη τον χρόνο, χωρίς φυσικά να υποβάλλουν τα απαραίτητα προς τούτο σχέδια πτήσης και για την αναγνώρισή τους, η αναχαίτισή τους, απογειώνονται τον χρόνο πάνω από 1.500 αεροσκάφη επιφυλακής (redines) της ΠΑ και μεσολαβούν κατά περίπτωση ανάλογες εμπλοκές (αερομαχίες). Το ετήσιο κόστος αυτών των αναγνωρίσεων και εμπλοκών ανέρχεται τουλάχιστον σε 50 εκατ. ευρώ. Τουτέστιν μέχρι σήμερα 2.200 δισ. ευρώ (44 χρόνια x 50 = 2.200 δισ. ευρώ). Όσο δηλαδή κοστίζουν 22 αεροσκάφη F-35JSF.
Η χώρα μας έχει θεσπίσει από το 1931 εύρος ΕΕΧ 10 ΝΜ ενώ το πλάτος των χωρικών μας υδάτων είναι 6 ΝΜ. Έχουμε συνεπώς μια παγκόσμια παραδοξότητα να μην συμπίπτουν τα εναέρια σύνορά μας με τα χωρικά μας ύδατα πράγμα που, δεν αποδέχονται ούτε οι ΗΠΑ ούτε και το ΝΑΤΟ.
Επανερχόμενος τώρα στο θέμα συμπεριφοράς εκ μέρους της Τουρκίας στο Αιγαίο όλα αυτά τα χρόνια προβαίνει κατ’ αρχάς σε παραβάσεις των κανόνων πτήσεων της εναέριας κυκλοφορίας, μη υποβολή δηλαδή Σχεδίων πτήσης στο FIR Αθηνών. Στη συνέχεια συνήθως παραβιάζουν όχι μόνο τα 10 ΝΜ αλλά και τα 6 ΝΜ και υπερίπτανται Ελληνικών Νησιών κατά προτίμηση αυτών που, διεκδικούν όπως Οινούσες – Παναγιά - Καλόγεροι - Φούρνοι - Θύμαινα - Αγαθονήσι - Φαρμακονήσι - Καλόλιμνος - Κίναρος – Λέβιθα κτλ.
Αυτή είναι περίπου η κατάσταση που, επικρατεί εδώ και 44 χρόνια πάνω από το Αιγαίον. Ένας αδιέξοδος ακήρυκτος ιδιότυπος αεροπορικός πόλεμος που, σίγουρα ζημιώνει και τις δύο Χώρες, περισσότερο όμως τη χώρα μας. Μέχρι σήμερα για την επίλυση αυτού του χρόνιου προβλήματος έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από ογδόντα συναντήσεις μεταξύ των αντιπροσωπιών των δύο χωρών χωρίς όμως κανένα απολύτως θετικό αποτέλεσμα με υπαιτιότητα φυσικά της Τουρκίας.
Ανεξάρτητα όλων αυτών και έπειτα μάλιστα από το τραγικό αυτό γεγονός της απώλειας του αείμνηστου Σμηναγού Μπαλταδώρου, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας οφείλουν να ψάξουν να βρουν και άλλους τρόπους αντιμετωπίσεως αυτού του χρόνιου προβλήματος. Το σημερινό καθεστώς των καθημερινών αναχαιτίσεων χρήζει πιστεύω ριζικής επανεξέτασης ώστε να γίνει περισσότερο αποτελεσματικό χωρίς δάκρυα, αίμα και αβάσταχτο πόνο.
Μην έχουμε αυταπάτες το Αιγαίο δεν είναι ελληνική Λίμνη, ούτε μπορεί να γίνει, γιατί η Τουρκία ως παράκτιος χώρα με μεγάλη ακτογραμμή στο Αιγαίο έχει και αυτή ορισμένα ζωτικά δικαιώματα σε αυτό που, δεν μπορούμε να τις τα αρνηθούμε. Συνεπώς ένας αναγκαίος ειρηνικός ιστορικός συμβιβασμός φαίνεται να είναι εκ των πραγμάτων επιβεβλημένος και αργά ή γρήγορα εκεί θα καταλήξουμε, προετοιμαζόμενοι συγχρόνως όμως για παν ενδεχόμενο. Ακόμα και για πόλεμο.
Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα
σμήναρχο ε.α.
