Από τη Μαρίνα Αποστολοπούλου
Κλασικά. Η ιστορία επαναλαμβάνεται.
«Το προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύειν» λένε.
Εγχωρίως δεν έχουμε ούτε «προλαμβάνειν», ούτε «θεραπεύειν».
Έχουμε όψιμη βαβούρα και τσαπατσουλιά, όσο κρατάει η φασαρία, όσο η επικαιρότητα το επιβάλλει και όσο το θέμα «πουλάει».
Και για μία ακόμη φορά αυτό ακριβώς ζούμε.
Μην πάμε μακριά. Θυμηθείτε ένα χρόνο πριν και λίγο παραπάνω, την περίπτωση της «μικρής Μαρίας» που ήταν και άμεσα συνδεδεμένη με τη Λάρισα. Θυμηθείτε τι πανελλήνιος χαμός έγινε με αφορμή τη δική της περίπτωση για το σύνολο του ζητήματος της αρπαγής παιδιών, των παράνομων «υιοθεσιών», των ποικίλων παρατυπιών και όλων των κακώς κείμενων, όσον αφορά στο συγκεκριμένο ζήτημα. Και έπειτα... Και έπειτα σιωπή. Το θέμα έπεσε από την επικαιρότητα, ξεχάστηκε και φυσικά τίποτα δεν άλλαξε. Ούτε βαθιές τομές έγιναν, ούτε νοοτροπίες άλλαξαν, ούτε βεβαίως έπαψαν στον κόσμο τούτο και ιδιαιτέρως στην Ελλάδα που μας αφορά, να υπάρχουν «μικρές Μαρίες ή Μάριοι» που ζουν τον δικό τους Γολγοθά συνειδητά ή και ασυνείδητα.
Τώρα έχουμε άλλο θέμα που μας... συγκλονίζει.
Το «μπούλινγκ». Με αφορμή την τραγική κατάληξη της περίπτωσης του νεαρού Βαγγέλη Γιακουμάκη. Που, αν θέλουμε να είμαστε και ειλικρινείς ήταν και η πλέον αναμενόμενη, μετά από τόσο μεγάλο διάστημα εξαφάνισης και των συνολικών προσπαθειών εντοπισμού του σχεδόν ανά την Ελλάδα, που απέβησαν άκαρπες.
Όλοι ήξεραν, ότι το πιθανότερο ήταν να έχει επέλθει το μοιραίο. Και όλοι εύχονταν να έχουν κάνει λάθος. Δεν είχαν κάνει όμως. Ο Βαγγέλης, ένας άγνωστος εν ζωή νεαρός, έγινε γνωστός στον θάνατο και αφορμή για να καταδειχθεί με τον πλέον τραγικό τρόπο ένα «φαινόμενο» που επίσης όλοι γνωρίζουν αλλά, ανέχονται, υποβαθμίζουν ή απλά τους αφήνει αδιάφορους.
Και βέβαια, για τούτες τις μέρες και για όλες τις επόμενες βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων, των αναλύσεων, των απόψεων, των εφημερίδων, των τηλεοπτικών παραθύρων και του διαδικτύου θα είναι «παρών» και «πρωταγωνιστής».
Προφανώς, ο άτυχος Βαγγέλης, δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι η άσκηση τρόμου και βίας, ψυχικής και σωματικής, την οποία σιωπηλά υπέστη και, ο δρόμος που του άνοιξαν προς την έξοδο από τη ζωή που τελικά επέλεξε, μη μπορώντας πλέον να διαχειριστεί την κατάσταση, θα τον έφερνε στο επίκεντρο των συζητήσεων σε όλη την Ελλάδα. Ότι θα τον ακολουθούσε στο ταξίδι του στην άλλη ζωή η σκέψη και το «άγγιγμα» τόσων ανθρώπων. Ότι δεν θα ήταν πια μόνος και απροστάτευτος. Αυτός που αισθανόταν μόνος, απομονωμένος και απροστάτευτος και «κολλημένος» σε μία μικρή γωνίτσα ζωής, προσπαθούσε να κρατηθεί χωρίς να έχει την υποστήριξη και τα εφόδια που χρειαζόταν.
«Όλοι για τον Βαγγέλη» λοιπόν.
Ζεστό, όμορφο, ανθρώπινο, αλλά... κατόπιν εορτής.
Και όλοι για το «μπούλινγκ», κοινωνικά υπεύθυνο, ηθικά ορθό, πρακτικά και θεσμικά απαραίτητο να αντιμετωπιστεί.
Και όλα αυτά; Εφήμερα. Όσο κρατάει, το θέμα. Όσο βρίσκεται συναισθηματικά και ειδησεογραφικά σε έξαρση. Και όσο εν τέλει χρειάζεται για να εφησυχάσουν συνειδήσεις κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπο και για να αισθανθούν κάποιοι, ότι έπραξαν το καθήκον τους.
Στην ουσία όμως τι αλλάζει; Τι αλλάζει το απονενοημένο διάβημα ενός υπερευαίσθητου παιδιού, που δεν μπόρεσε, δεν βρήκε το κουράγιο να ζήσει; Βρήκε το κουράγιο να πεθάνει όμως, μη αντέχοντας αυτή τη ζωή που ζούσε.
Στην πραγματικότητα δεν αλλάζει τίποτα. Γιατί; Γιατί δεν αλλάζουμε εμείς.
Είμαστε μία ανεκτική κοινωνία στην όποιου είδους διαφορετικότητα;
Έχουμε μάθει να είμαστε μία τέτοια κοινωνία; Έχουμε την παιδεία που απαιτείται για να είμαστε μία τέτοια κοινωνία; Η απάντηση είναι «όχι».
Η «ανεκτικότητα» στην όποια διαφορετικότητα, είναι εφήμερη και επιφανειακή και συνδέεται, είτε με την ένταση που αποκτά ένα γεγονός μέσω της επικαιρότητας, είτε με την «επιβολή» που και πάλι μέσω της επικαιρότητας, ένα γεγονός, ένα πρόσωπο ή μία ομάδα ανθρώπων, γίνονται «μόδα». Η «μόδα» όμως δεν είναι «ανεκτικότητα». Το αντίθετο. Είναι ακόμη πιο θλιβερή ως θέμα και θέαμα, από την ίδια την άρνηση. Διότι σε αυτή την περίπτωση τουλάχιστον υπάρχει μία ξεκάθαρη θέση, τεκμηριωμένη ως προς την επιχειρηματολογία της είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί κανείς με αυτή. Η «μόδα» όμως, η «δημοφιλία» που αποκτά ένα θέμα λόγω της επικαιρότητας, με αποτέλεσμα ένα γεγονός ή ένα πρόσωπο αλλιώτικο για διαφόρους λόγους να γίνεται επιφανειακά αποδεκτό και εν τέλει να επιβάλλεται, δεν αποτελεί παρά το προϊόν της «σύγχυσης» εκείνων που οι ίδιοι θέλουν ενταχθούν στο «όλον» για να μην διαφέρουν οι ίδιοι. Όχι γιατί αποδέχονται πραγματικά τους άλλους, που είναι αλλιώτικοι.
Και πού καταλήγουν όλα αυτά;
Στον πυρήνα του ζητήματος. Στην παιδεία. Την παιδεία που αποκτά κανείς από το σπίτι του πρωτίστως και εν συνεχεία από το σχολείο. Τα παιδιά, οι άνθρωποι που υπόκεινται σε τραμπουκισμό και τρομοκρατία, είναι «θύματα». Και είναι «θύματα» όχι γιατί είναι διαφορετικοί αλλά γιατί δεν έχουν τα ψυχικά εφόδια να διαχειριστούν τη διαφορετικότητά τους και να αντιδράσουν. Τα παιδιά ή οι άνθρωποι που ασκούν τον τραμπουκισμό κατά αδυνάτων τι είναι; Είναι άνθρωποι απαίδευτοι, προβληματικοί, που κακοποιημένοι και οι ίδιοι (χωρίς να το παραδέχονται ή να το αντιλαμβάνονται) κακοποιούν για να νιώσουν καλύτερα. Επειδή όμως αυτό το «καλύτερα» κρατάει για λίγο, επαναλαμβάνουν για να υπάρχει διάρκεια.
Το «μπούλινγκ» είναι ένα υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα.
Δεν ανέκυψε τώρα προφανώς, που ένα παιδί έχασε τη ζωή του εξαιτίας του. Απλώς επιλέγουμε να το βάζουμε κάτω από το χαλί, να το υποβαθμίζουμε και εν τέλει να αδιαφορούμε γιατί έτσι, είναι πιο... εύκολο.
Τώρα είναι ο Βαγγέλης από την Κρήτη. Πριν μερικά χρόνια ήταν ο μικρός Αλεξ από τη Βέροια. Μέσα στη σιωπή είναι ένα σωρό παιδιά αλλά και μεγάλοι που είναι θύματά του απλά είναι περιπτώσεις που δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας γιατί δεν έχουν αυτού του τύπου την τραγική και αμετάκλητη κατάληξη.
Τι μάθαμε από όλο αυτό; Και κυρίως, τι κάνουμε γι' αυτό; Όχι τώρα, με τα φώτα της δημοσιότητας, στραμμένα όλα επάνω στο γεγονός, μετά... Μετά, όταν θα σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας. Γιατί, βέβαια θα σβήσουν. Μαζί με τη μνήμη; Ή όχι; Αυτό είναι το ζητούμενο.
