Tου Χρήστου Τσαντήλα
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ πολύ, αλλά δεν θα πάρουμε - είπαν οι Ισλανδοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έκλεισαν με θόρυβο την πόρτα της εισόδου, με δική τους πρωτοβουλία, αποσύροντας και επίσημα, όπως αναμενόταν από την αρχή του χρόνου, το αίτημά τους για ένταξη... Και θυμήθηκα ένα δημοσιογραφικό ταξίδι στη χώρα των Βίκινγκς, των ηφαιστείων, της φωτιάς και των πάγων, τότε που απομονωμένοι από τον κόσμο, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης οι Ισλανδοί, λιγότεροι σε πληθυσμό από τη μισή... Θεσσαλονίκη, ορέγονταν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και μαζί μ' αυτόν, τα ευρωπαϊκά κονδύλια βεβαίως...
ΚΑΠΟΙΟΙ συνάδελφοι δημοσιογράφοι της προεδρικής κάλυψης του κ. Παπούλια, θυμάμαι, έλεγαν τότε σε Ισλανδούς ρεπόρτερ που τους ρωτούσαν: «Καθίστε βρε παιδιά μην ψάχνεστε, καλά είστε με τις φάλαινες και τους σολομούς σας, δεν είναι έτσι όπως νομίζετε η ευρωπαϊκή παρέα... Εσείς είστε αγνοί, βόρειοι, απομονωμένοι, αλλά αυτόνομοι σε τροφή και ενέργεια, έχετε τη σημαντικότερη πηγή πλούτου στα καρβουνιασμένα και κίτρινα από το θειάφι των ηφαιστείων εδάφη. Αυτό θέλουν από εσάς οι ισχυροί της Ευρώπης, την ενέργεια, τα άλλα με τις διαφορές σας για το κυνήγι των φαλαινών και τα... χωρικά ύδατα του σολομού, είναι προφάσεις μόνο, το δόλωμα...".
ΤΟΤΕ είχαμε επισκεφθεί ένα μουσείο παραδοσιακής αλιείας και έναν σταθμό γεωθερμικής ενέργειας, καθώς και τις θερμές πηγές Blue Lagoon, όπου εκατοντάδες Ισλανδοί καθημερινά έκαναν τις... βουτιές τους σε θερμές λίμνες και σε θερμοκρασία περιβάλλοντος κάτω από τους μηδέν βαθμούς Κελσίου! Από τότε μου δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ήθελαν να ... βγάλουν κεφάλι, από αυτή τη ζεστασιά των αχνιστών νερών των θερμοπιδάκων οι Ισλανδοί. Ύστερα ήρθε η δική τους οικονομική κρίση και αντιμετώπισαν τη χρεοκοπία με μια συλλογική πολιτική. Υποτίμηση εθνικού νομίσματος, αύξηση εξαγωγών λόγω του χαμηλού νομίσματος, και μείωση των εισαγωγών, με αποτέλεσμα το εμπορικό ισοζύγιο της Ισλανδίας να παρουσιάσει πλεόνασμα από ελλειμματικό που ήταν. Ύστερα εθνικοποίησαν τις ιδιωτικές τράπεζες και άρχισαν να μπαίνουν σε μια αναπτυξιακή γραμμή, αποφεύγοντας τα νύχια του διεθνούς δανεισμού...
ΤΑ μετέπειτα είναι γνωστά, αλλά ανήκουν στα... χωράφια των οικονομικών αναλυτών στα οποία και δεν μπαίνω. Προφανώς οι Ισλανδοί είδαν τα «καλά» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είχαν την τύχη να διαθέτουν και πρόεδρο που τους ρωτούσε, με δημοψήφισμα εάν ενθυμείστε, αλλά κυρίως μετά το στραπάτσο της Κύπρου, είδαν και τη δυστυχία της Ελλάδος και βροντοφώναξαν: Όχι, δεν θα πάρουμε! Και ακύρωσαν τις ενταξιακές διαδικασίες...