Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
ΚΑΙ ξαφνικά, η ελληνική κοινωνία, σοκαρισμένη – όπως είναι φυσικό – από τον θάνατο του νεαρού σπουδαστή Βαγγέλη Γιακουμάκη, άρχισε να μιλάει για το φαινόμενο της σχολικής βίας… Για το περίφημο bullying, το οποίο το 1983, ο Νορβηγός καθηγητής Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο Μπέργκεν της Νορβηγίας Νταν Όλβιους, περιέγραψε ως εξής, δίνοντας τον πρώτο του ορισμό: «Είναι όταν ένα ή περισσότερα άτομα κατ’ επανάληψη και σκόπιμα λένε και κάνουν οδυνηρά πράγματα σε ένα άλλο άτομο που δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του»…
ΚΑΤ’ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ και σκόπιμα… Και βεβαίως, στο σχολικό περιβάλλον… Το οποίο, κατά κανόνα αντιγράφει συμπεριφορές του μη σχολικού περιβάλλοντος… Και για την ακρίβεια, βίαιες συμπεριφορές του μη σχολικού περιβάλλοντος, τουτέστιν της κοινωνίας των ενηλίκων… Μη λησμονούμε άλλωστε, ότι και η περίπτωση του Βαγγέλη Γιακουμάκη βίαιες συμπεριφορές ενηλίκων αφορά, καθότι αυτοί που τον εκφόβιζαν και τον κακοποιούσαν, έχουν βγει εδώ και (δύο – τρία) χρόνια από τη σχολική κοινότητα, έχουν δικαίωμα ψήφου και απολαμβάνουν όλων των δικαιωμάτων του ακαδημαϊκού πολίτη…
ΕΧΕΙ ενδιαφέρον λοιπόν, να συζητάει ξαφνικά, για τις βίαιες συμπεριφορές η κοινωνία μας… Μια κοινωνία, που, μόλις προ εβδομάδος, είδε ένα μεγάλο τμήμα της να χαίρεται, να πανηγυρίζει ή να υποδέχεται ευχαρίστως την αθώωση του Κασιδιάρη για τα on camera χαστούκια σε μια γυναίκα! Έχει ενδιαφέρον, να συζητάει για τις βίαιες συμπεριφορές μια κοινωνία που, ένα σημαντικό τμήμα της δίνει εξακολουθητικά ψήφο στήριξης σ’ αυτούς που υποκατέστησαν το πολιτικό πρόγραμμα με «νταηλίκι» (αυτός είναι ο ορισμός που δίνει για το bullying η Wikipedia): «Αίμα, τιμή, Χρυσή Αυγή», σιδερογροθιές, μαχαιρώματα, απειλές, επιθέσεις κατά αδύναμων μεταναστών, νερά και γιαούρτια σε πολιτικούς αντιπάλους… Έχει ενδιαφέρον να μιλάει για βίαιες συμπεριφορές μια κοινωνία που αποδέχεται ως προϊόν της αγανάκτησης του λαού και χειροκροτεί το «νταηλίκι» στους δημοσιογράφους: το ξύλο στον Τέλογλου, το μπουγέλο στον Πρετεντέρη… Έχει ενδιαφέρον να μιλάει για βίαιες συμπεριφορές, μια κοινωνία που δεν σοκάρεται στην εικόνα του ματωμένου προσώπου του υπουργού Χατζηδάκη και επιβραβεύει με λάικ έναν ανήλικο που μουτζώνει στην παρέλαση τους επισήμους και κάμποσους κάφρους που εκτοξεύουν νεράτζια στον Νταλάρα…
ΜΑ, θα πείτε… Όλα όσα περιγράφεις, δεν είναι «βία της καθημερινότητας», αλλά συγκυριακά φαινόμενα που οφείλονται στην έκρυθμη κατάσταση που δημιούργησε η κρίση στη χώρα μας… Πράγματι… Έτσι ακριβώς είναι… Αλλά, πολύ πριν την κρίση, το «καψόνι» στον στρατό είναι διαχρονικά, μια ανάγλυφη εικόνα της συμπεριφοράς μας απέναντι στον αδύναμο, τον «νέο», τον διαφορετικό… Εικόνα που διατρέχει «απενοχοποιημένη» τις συζητήσεις των αντρών για τον στρατό (αυτές τις τόσο βαρετές, για τις γυναίκες, συζητήσεις), εμπλουτισμένες με αμπελοφιλοσοφίες του τύπου «ο στρατός σε κάνει άνδρα», στις οποίες καταλήγουμε αφού εξιστορήσουμε πως, κάποιος (σίγουρα άξεστος) «παλιός» έκλεισε τον «νέο» στην ντουλάπα και του έριχνε κέρματα για να κάνει το τζουκ μποξ ή τον έβαλε να «ξυρίσει» τον Χριστό στο εικόνισμα που στόλιζε τον θάλαμο!
ΤΑ ΖΗΣΑΜΕ όλοι αυτά και τα εξιστορούμε σαν απολύτως φυσιολογικά… Κάποιοι τα αφηγούνται με νοσταλγία μάλιστα, υπερήφανοι που τα έζησαν κι εξακολουθούν να κρατούν ζεστή τη σχέση τους μ’ εκείνη την εποχή, κυκλοφορώντας πολλά χρόνια μετά, με τη στρατιωτική τους φόρμα… Τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, που ζητάει τώρα το κεφάλι των κρητικών επί πίνακι για τα καψόνια στον Βαγγέλη, είναι όλοι αυτοί… Όπως, άλλο μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας είναι κι αυτοί που, παρέα με τον ανήλικο γιο τους, πηγαίνουν στο γήπεδο και τον μυούν στον πολιτισμό της «έδρας»… Στον πολιτισμό δηλαδή, που δεν επιτρέπει στον ταξιδιώτη από τον Βόλο να εκδηλωθεί με ένα «αχ» για την ευκαιρία που έχασε η ομάδα του, γιατί ξέρει ότι θα έρθουν ξαφνικά τριάντα ευυπόληπτοι πολίτες τρέχοντας απ’ το επάνω διάζωμα, αγανακτισμένοι που «τόλμησε» να εκδηλώσει τη διαφορετικότητά του και θα τον λυντσάρουν… Στην κερκίδα των επισήμων αυτά, όχι στην κερκίδα των φανατικών… Γιατί, εκεί δεν γλιτώνεις με ένα απλό λυντσάρισμα, καθώς «βράζει» περισσότερο «το αίμα» του πρώην ανηλίκου που εκπαιδεύτηκε κατάλληλα στην κερκίδα των «διαρκείας» από τη γενιά του μπαμπά του!
«ΘΑΝΑΤΟΣ σ’ αυτά τα καθάρματα» διάβαζα χθες στα social media, κάτω από τη φωτογραφία του Κρητικού, που φέρεται ότι εκφόβιζε τον Βαγγέλη Γιακουμάκη… Το λαϊκό δικαστήριο στήθηκε ήδη στο διαδίκτυο… Από τους ίδιους πιθανότατα, που σχολίαζαν «καλά της έκανε» τον ξυλοδαρμό της Κανέλλη από τον Κασιδιάρη και «καλά να πάθει» τη φωτογραφία με το ματωμένο πρόσωπο του Χατζηδάκη… Από τους ίδιους, που γράφουν «ΠΣΟΦΑ» κάτω από κάθε άποψη που διαφέρει από τη δική τους και δεν έχουν τον παραμικρό ενδοιασμό να απευθύνουν αυτό το ανορθόγραφο «ΠΣΟΦΑ» ακόμη και σε έναν Νίκο Δήμου, έναν Στέλιο Ράμφο και μια Ελένη Αρβελέρ…
Η παραδειγματική τιμωρία από μόνη της άραγε, είναι αποτελεσματική; Όχι… Ούτε, οι ηθικολογίες αρκούν… Κατά τον Σενέκα «είναι δύσκολο να φέρεις τους ανθρώπους κοντά στο καλό με μαθήματα, αλλά είναι εύκολο να το κάνεις με παραδείγματα»…
