Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
ΜΕ το εκλογικό αποτέλεσμα να έχει κριθεί πολύ πριν οδηγηθούμε στις κάλπες (το πραγματικό διακύβευμα της προεκλογικής καμπάνιας, τις τελευταίες ημέρες, είναι η αυτοδυναμία ή η μη αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ), το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, σ’ ό,τι αφορά την αυριανή εκλογική διαδικασία, εντοπίζεται στο «μετά». Στα όσα δηλαδή, ακολουθήσουν το κλείσιμο της κάλπης και την ανακοίνωση του αποτελέσματος των εκλογών. Ανεξαρτήτως του εάν ο ΣΥΡΙΖΑ αποκτήσει πλειοψηφία στη νέα Βουλή ή όχι..
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ενδιαφέρον στοιχείο του «μετά», είναι το πώς θα υποδεχθούν τη νίκη οι νικητές και πώς την ήττα οι ηττημένοι... Τα διχαστικά «εμείς ή αυτοί» του ΣΥΡΙΖΑ της προηγούμενης προεκλογικής περιόδου και η κινδυνολογία της Ν.Δ. αυτής της προεκλογικής περιόδου «δεν θα επιτρέψουμε να γίνει η Ελλάδα σοβιέτ» (Σαμαράς), «δεν θα παραδώσουμε ό,τι κέρδισαν οι παππούδες μας με τα όπλα» (Βορίδης), διαμόρφωσαν ένα εμφυλιοπολεμικό κλίμα, που μπορεί να εκφραστεί με ρεβανσιστική διάθεση από τη μία πλευρά και οξύτητα από την άλλη... Στην πρώτη μεγάλη μεταπολιτευτική πολιτική αλλαγή, το 1981, το κλίμα ήταν ανάλογο, αλλά η αυτοσυγκράτηση που επέδειξαν όλοι, ήταν ό,τι ακριβώς χρειαζόταν για να μη χαλάσει την μετεκλογική γιορτή, με τις γνωστές βεβαίως, νεοελληνικές υπερβολές... Καταλυτικός τότε, ο ρόλος του Λεωνίδα Κύρκου, που παρ’ ότι εναντιώθηκε προεκλογικά στην προοπτική ανόδου του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, βγήκε στους δρόμους και πανηγύρισε με τους οπαδούς του, αν και στους χαμένους της αναμέτρησης ο ίδιος και το ΚΚΕ εσωτερικού!... Δύσκολο όμως να βρεθεί Κύρκος σήμερα...
ΕΝΑ δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο, οι διεργασίες εντός των κομμάτων που θα ηττηθούν στην αυριανή εκλογική διαδικασία: στη «Νέα Δημοκρατία» π.χ. συζητούν ήδη για την «μετά – Σαμαρά» εποχή, κάτι που και ο ίδιος έσπευσε ν’ αντιμετωπίσει, με την απόπειρά του ν’ απομονώσει «εξαπτέρυγα» της Καραμανλικής πτέρυγας του κόμματος (εκτός ψηφοδελτίων ο Πρ. Παυλόπουλος, «στριμωγμένος» από την υποψηφιότητα της θυγατέρας Τατούλη, ο Γιάννης Ανδριανός και πολλά ακόμη)... Το άνοιγμα της ψαλίδας (που μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλο, αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι, τις τελευταίες ημέρες, καταγράφεται μια ισχυρή τάση ενίσχυσης του προβαδίσματος του ΣΥΡΙΖΑ), είναι εκείνο που θα κρίνει την παραμονή ή όχι του νυν πρωθυπουργού στην ηγεσία του κόμματος... Ήδη, μια κάποια «ονοματολογία» έχει ξεκινήσει κι οι αναφορές στο «προφίλ Βορίδη» είναι ενδεικτικές του πώς μπορεί να αλλάξει κατεύθυνση ένα κόμμα που, αρχικά αυτοπροσδιορίστηκε ως «μεσαίος χώρος» και μετά ως «φιλοευρωπαϊκή δύναμη», από μια προεκλογική καμπάνια που κινήθηκε μεταξύ φοβικών συνδρόμων και ρετρό αντικομμουνισμού...
ΕΝΑ τρίτο στοιχείο, ιδιαίτερα ενδιαφέρον (και καθοριστικό για την εξομάλυνση της μετεκλογικής περιόδου), είναι το πώς θα εμφανιστεί μετεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα επιβεβαιώσει τους φόβους που ανέδειξε η προεκλογική καμπάνια των αντιπάλων του; Θα εξαρτηθεί κυρίως, από το μίγμα της κοινοβουλευτικής του ομάδας και από το πώς θα ερμηνεύσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Όπως όλοι οι δημοσκόποι συμφωνούν, ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει περισσότερο την ψήφο διαμαρτυρίας από εκείνη της ελπίδας. Αυτό σημαίνει ότι, όσοι ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ δεν ζητούν το ίδιο ακριβώς πράγμα απ’ αυτόν... Το πώς λοιπόν, θα σταθεί απέναντι σ’ ένα ετερόκλητο κοινό, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον... Οι πληροφορίες πάντως, κάνουν λόγο για εκπλήξεις: οι πηγές, λένε ότι η μετριοπάθεια, που επέδειξε την τελευταία εβδομάδα η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και η διαλλακτική του διάθεση απέναντι στους δανειστές θα συνεχιστεί (η αρχή της «κωλοτούμπας» θα σημείωναν οι αντίπαλοι του), ενώ ήδη κυκλοφορούν σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης με συμμετοχή και κεντροδεξιάς προέλευσης υπουργών που θα διασκεδάσουν τους φόβους των μη ψηφοφόρων του κόμματος και θα προδιαθέσουν για την εκλογή ενός πιθανότατα κεντροδεξιού προέδρου της Δημοκρατίας... Θα επιβεβαιωθούν τα σενάρια ή όχι, ο καιρός θα δείξει...
ΧΘΕΣ, τα «Νέα» (στα οποία, όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό, αρθρογραφούν κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Γιάννης Μηλιός, ο Γιώργος Σταθάκης, ο Γιάννης Δραγασάκης, ο Κώστας Πουλάκης και πολλά ακόμη) δημοσίευσαν τα δύο πρώτα νομοσχέδια που προτίθεται να φέρει στη νέα Βουλή, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ: το ένα απ’ αυτά, προβλέπει 13ο μισθό για συντάξεις κάτω των 700 ευρώ... Η μέθοδος είναι δοκιμασμένη. Ο συμβολισμός της είναι σαφής: ο κ. Τσίπρας αφενός αποδεικνύει ότι υλοποιεί ό,τι υποσχέθηκε στην οικονομία και αφ’ ετέρου απευθύνεται πρώτα σ’ αυτούς που τον εμπιστεύονται λιγότερο, το ηλικιωμένο δηλαδή κοινό (τους «άνω των 65») που υπήρξε πιο ευάλωτο στην κινδυνολογία της Νέας Δημοκρατίας, όπως ακριβώς το 1981, ο Ανδρέας Παπανδρέου ξεκίνησε τη θητεία του στη κυβέρνηση, δίνοντας αύξηση 10% στους αξιωματικούς των Ένοπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας (σε μια «αμήχανη» εκδήλωση τότε, στο υπόστεγο του αεροδρομίου της 110 Π.Μ. εδώ στη Λάρισα), σ’ ένα κοινό δηλαδή, που δεν τον εμπιστεύονταν καθόλου...
ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ άλλωστε, κανείς, το αρχείο των εφημερίδων του 1981 θα βρει πολλά κοινά στοιχεία ανάμεσα σ’ εκείνη την περίοδο και τη σημερινή... Όπως και τότε, έτσι και σήμερα υπάρχει διάχυτη σύγχυση για το αύριο... Η αφετηρία αυτής της σύγχυσης το 1981 ήταν ο στρεβλός τρόπος με τον οποίο δομήθηκε το δίπολο δεξιά – αντιδεξιά, ενώ η αφετηρία της σημερινής σύγχυσης εντοπίζεται στον ιδιαίτερα στρεβλό τρόπο με τον οποίο δομήθηκε από την αρχή το δίπολο μνημόνιο – αντιμνημόνιο... Ευτυχώς, ως προς αυτό, η ελληνική γλώσσα είναι ιδιαιτέρως πλούσια (το «μνημόνιο» π.χ. η Ευρωπαϊκή Ένωση το ονομάζει πλέον «πρόγραμμα» και δεν φαντάζομαι, ότι, θα είχε αντίρρηση να το ονομάζει «εθνικό σχέδιο» αύριο... ), κάτι που απεδείχθη πολύτιμο και στις πρώτες ημέρες διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ...