Από την Πηνελόπη Παχή
Ταξιδεύοντας νοσταλγικά με τους στίχους και τις νότες ξεχασμένων τραγουδιών που σημάδεψαν την εποχή τους, ένα καράβι μας γυρίζει πίσω σε ‘κείνα τα άγουρα χρόνια. Τότε που τα «απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας» μας μάθαιναν πώς κινούνται τα γρανάζια χωρίς να επιτρέπουν λοξοδρομήσεις. Όπως οι μαθηματικοί τύποι και οι κανόνες του Συντακτικού, που τόσο παίδεψαν τα σχολικά μας χρόνια. Τότε που οι τραγουδοποιοί κι οι ποιητές μας δίδασκαν απαγορευμένους καρπούς της γνώσης, αν και αυτοί είναι η ίδια η ζωή και οι αιτίες που γράφονται οι σελίδες της ιστορίας.
Οι θολοί καιροί που μεσολάβησαν έδειχναν πως οι κανόνες μπορούν να παρακαμφθούν. Κι ύστερα απ’ αυτό, το άγρυπνο μάτι και η πονηριά μας χάθηκε στους δαίδαλους της γενικότητας και της αοριστίας. Ο χρόνος που κύλησε κατάφερε να θάψει κάτω από τη σκόνη του τους στίχους του Νεγρεπόντη και η λογιστική αλχημεία ανέδειξε μια νέα οικονομία, που έτρεφε τις ψευδαισθήσεις και τις αυταπάτες, τυπολατρικά φροντίζοντας πάνω της να μπολιαστεί, να ξεπεταχθεί και να θεριέψει η σκιώδης οικονομία.
Θα ήθελα βέβαια να ξανασυναντήσω κάποιους υμνητές, μιλάω για ανθρώπους της διπλανής πόρτας, που εγκωμίαζαν «τη δημιουργική λογιστική» και μην βιαστεί πάλι ο νους σας να προτρέξει στις καταστροφικές θεωρίες «δημιουργικής ασάφειας» και σε αναθέματα για ανθρώπους που δεν ευθύνονται για την κάκιστη διαχείριση της χώρας και τα άθλια δημοσιονομικά, για να αποδείξετε, άλλη μια φορά, την ευπιστία και τη βολικότητά σας. Τώρα, μάλιστα, που η οικονομική νομοτέλεια μαζί με τα πράγματα που έβαλε στη θέση τους, έβαλε κι εμάς στη γνωστή θέση πάνω στη γαλέρα. Ενώ όπως είδαμε, τελικά, δεν χρειάστηκε εκείνο το ελικόπτερο γιατί, χωρίς τον νόμο και τη δίκη οι πολιτευτάδες, ακόμη κι’ όταν αποτυγχάνουν είναι παρόντες, διαθέτοντας πάντα μια κρυφή κίνηση. Τις εκδουλεύσεις στην, εξίσου προσοδοφόρα, υψηλή τραπεζική (Goldman Sachs κ.τ.λ.) που άλλωστε αποτελεί τον φυσικό τους χώρο.
Τον προορισμό βέβαια αυτού του ταξιδιού δεν μπορεί παρά να αποτελεί η εικόνα ενός ειδυλλιακού νησιού, από ‘κείνα που για μας μόνο η φαντασία και το όνειρο μπορεί να πλησιάσει. Πρόκειται για ένα από εκείνα τα νησιά των πειρατών όπου έθαβαν τον θησαυρό τους, όπου ακόμη και σήμερα, οι θησαυροί των κλεμμένων δισεκατομμυρίων και τα λάφυρα, συνεχίζουν να μαντρώνονται, να ασφαλίζονται και να ξεπλένονται στις σκοτεινές κι ανώνυμες off-shores αυτών των φορολογικών παραδείσων.
Αυτό που απομένει σε μας μετά την καταιγίδα είναι η πικρή γεύση της παραδοχής, ακόμη κι αν πρόκειται για την πιο σκοτεινή και ανεξέλεγκτη όψη του καπιταλισμού, των βασικών κανόνων της πολιτικής οικονομίας του Νεγρεπόντη κι εκείνο το χαμόγελο του Λουκιανού που παίζει στο πιάνο, καθώς κουνάμε το μαντήλι αποχαιρετώντας τα παιδιά μας.
Μια λύση η μετανάστευση για μένα απελπισίας…
