Από τον Χρήστο Παυλίδη
Η Μικρά Ασία βρίσκεται γεωγραφικά κοντά στους Αγίους Τόπους και γι' αυτό δέχτηκε από τους πρώτους τη διδασκαλία της Χριστιανοσύνης.
Ο ακούραστος Απόστολος Παύλος πρώτος επισκέφθηκε τη Μικρά Ασία μεταξύ του 45 με 49 μ.Χ., ξανά το 50 με 52 μ.Χ. και το 56 μ.Χ..
Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Έφεσο, στην καταπληκτική αυτή πόλη και από εκεί ξεκινούσε για τις αποστολές του στην Ευρώπη. Εδώ δίπλα στην Έφεσο, επάνω σε ένα πανέμορφο βουναλάκι υπάρχει το σπίτι της Παναγίας, όπου έζησε τα τελευταία της χρόνια και υπάρχει από τους καθολικούς ο ισχυρισμός ότι εκεί ετάφη. Μαζί της έμεινε και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ο οποίος και κήρυττε τον Χριστιανισμό.
Η Έφεσος γενικά, στην οποία και υπήρχε ο αρχαιότερος ναός αφιερωμένος στην Παναγία, υπήρξε μεγάλο κέντρο της Χριστιανοσύνης.
Τον λόγο του Θεού στη Μικρά Ασία μετέφεραν και πολλοί Απόστολοι Πατέρες εκ των οποίων Μικρασιάτες ήταν ο Ιγνάτιος της Αντιοχείας το 110 και ο Πολύκαρπος της Σμύρνης, οι οποίοι και μαρτύρησαν φρικτά.
Μετά έρχεται η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και το 313 επί Μεγάλου Κωνσταντίνου το έδικτο του Μιλάνου κήρυξε την ανοχή του Χριστιανισμού, η οποία μεταβλήθηκε γρήγορα σε υποστήριξη και το 380 επί Θεοδοσίου ο Χριστιανισμός ανακηρύχθηκε επίσημη θρησκεία του κράτους.
Πολλοί μεγάλοι θρησκευτικοί συγγραφείς και ρήτορες έγραψαν αξιόλογες εκκλησιαστικές υμνογραφίες. Αναφέρονται ο Γρηγόριος Ναζιανζινός το 329, ο Γρηγόριος Νύσσης το 335, ο Ιωάννης Χρυσόστομος το 334. Ιδιαίτερο αφιέρωμα πρέπει να κάνουμε στον πραγματικό Άγιο και Μέγα Βασίλειο το 330 για τον γνωστό λόγο της βασιλόπιτας με τα φλουριά αλλά και τον αγώνα του κατά των αιρέσεων.
Πιονιάρι του Χριστού ονόμασαν τον Βασίλειο, λόγω της μεγάλης προσφοράς του στον Χριστό. Την εποχή εκείνη πραγματοποιήθηκαν τέσσερις Οικουμενικές Σύνοδοι, στη Νίκαια το 325, στην Κωνσταντινούπολη το 381, στην Έφεσο το 431 και στην Χαλκηδόνα το 451, όπου και διατυπώθηκε το σύμβολο της πίστεως και καθορίστηκε η ορθόδοξη διδασκαλία και η επίδραση των χριστιανικών αρχών στη νομοθεσία και στις κρατικές εκδηλώσεις γενικώς. Κατόπιν όλων αυτών, μεγάλη μεταβολή επέρχεται στη Μικρά Ασία με την εξάπλωση του Χριστιανισμού. Ο ελληνισμός της χώρας μπαίνει στην υπηρεσία της νέας θρησκείας για τη διάδοση και διατύπωση της διδασκαλίας, τα κηρύγματα και οι τελετές της εκκλησίας γίνονται στην ελληνική γλώσσα, έτσι με τη διάδοση του Χριστιανισμού εκλείπουν οι διαφορές και όλη η Μικρά Ασία εξελληνίζεται.
Και φθάνουμε στην άλωση της Κωνσταντινούπολης, όπου μεγάλη ευθύνη έχουν και οι θρησκευτικές διαφορές, όπως εικονολατρία και άλλες, αλλά και οι συγκρούσεις μεταξύ των φατριών.
Παρ' όλα αυτά όμως, η βαθιά ριζωμένη χριστιανική πίστη του λαού κυρίως, που το πλείστον αυτών διέθετε μόρφωση και νοημοσύνη, κατόρθωσε να διατηρήσει και να αναπτύξει τη θρησκεία του σε ψηλά επίπεδα, όπως βλέπουμε στα νούμερα που άφησαν.
Περί τον 18ο αιώνα λοιπόν, υπήρχαν:
Εκκλησιαστικές επαρχίες: 23
Παπάδες: 2.984
Δάσκαλοι - Δασκάλες: 4.707
Εκκλησίες: 2.305
Σχολεία: 2.308
Μαθητές: 49.647
Φαίνεται απίστευτο για την εποχή της Τουρκοκρατίας, αλλά τα γραπτά μαρτυρούν. Και φθάνουμε στη Μικρασιατική Καταστροφή, στη μεγαλύτερη γενοκτονία της Χριστιανοσύνης και του Ελληνισμού, που συντελέστηκε από το 1914 έως το 1922. Τα θύματα πάρα πολλά που μαρτύρησαν με τραγικούς τρόπους, όπως ο Χρυσόστομος Σμύρνης, που υπέστη τραγικό βασανισμό, απάνθρωπο και διαπόμπευση.
Με έναν μπόγο στην πλάτη οι πρόγονοί μας, που μέσα στα άλλα είδη έχουν και μια εικόνα, ως επί το πλείστον της Παναγίας, φθάνουν κακήν κακώς στην Ελλάδα. Με πολλούς κόπους και δυσκολίες αλλά πάντα ζητώντας τη βοήθεια του Θεού κατορθώνουν να επιζήσουν. Βαθιά θρησκευόμενοι και με το ευρύ πνεύμα μόρφωσης και ανθρωπισμού που τους διέκρινε, συνέβαλαν στη ρεαλιστική αναδιάρθρωση και ανόρθωση της Ελλάδας.
Και ερχόμαστε στο σήμερα με μια επισήμανση: Εφέτος το καλοκαίρι στο Γ' Θερινό Τμήμα της Βουλής, ψηφίστηκε το Αντιτρομοκρατικό Νομοσχέδιο, με αλλαγές ορισμένων βουλευτών, χωρίς αναφορά, παρ' ότι συζητήθηκε, στις Γενοκτονίες των Μικρασιατών, Θρακών, Ποντίων αλλά και άλλων χριστιανικών λαών, όπως Αρμενίων και Ασσυρίων, αλλά με αναφορά στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων, γεγονός που προκάλεσε πολλά ερωτήματα.
Ενενήντα δύο χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή έτσι αντιμετωπίζονται ακόμη οι απόγονοι των βαθιά θρησκευόμενων Μικρασιατών.
Μικρά Ασία, πηγή Αγίων, Οσίων και Μαρτύρων Χριστιανοσύνης.