Από τον Ε. Κυριάκη
Όταν στην δεκαετία του ΄60 επέστρεφαν για διακοπές στα χωριά τους οι πρώτοι μετανάστες έφερναν μαζί τους τον '' πολιτισμό ''. Ώρες ολόκληρες στα καφενεία εξιστορούσαν, πώς ζούσαν και τι απολάμβαναν στα ξένα μέρη, και εντυπωσίαζαν μικρούς και μεγάλους . Τα όσα ''μύθια κι αλήθειες'' που τούς έλεγαν και η σκληρή ελληνική πραγματικότητα που βίωναν, οδήγησαν και άλλους συγχωριανούς τους στον δρόμο για τον ''πολιτισμένο κόσμο ''.
Από εκείνους που έμειναν στην Ελλάδα, άλλοι έγιναν εσωτερικοί μετανάστες και άλλοι έμειναν στην γενέθλια γη, πάλεψαν και είδαν κι αυτοί καλύτερες μέρες. Όταν μάλιστα η χώρα μας μπήκε στην ΕΟΚ και τα οικονομικά πακέτα έδωσαν ώθηση στην οικονομία , για μια εικοσαετία περίπου η χώρα μας αυτοκολακεύονταν ως '' Κολοράντο'' της Βαλκανικής . Το πιστέψαμε και νοιώσαμε λίγο ''κοσμοπολίτες και πολιτισμένοι''.
Έτσι γρήγορα επικράτησε η βιοθεωρία του εφήμερου και του ''φαίνεσθαι'' . Αντίθετα , ό,τι μακροπρόθεσμα θα αποτελούσε εχέγγυο για την διασφάλιση μιας παραγωγικής οικονομίας και οργανωμένης κοινωνίας δεν συμπεριλήφθηκε στις προτεραιότητές μας . Ταυτόχρονα εμφανίστηκαν έντονα φαινόμενα πολιτικής και κοινωνικής παθογένειας. Ο λαϊκισμός αλλοίωσε βασικές αρχές της Δημοκρατίας. Η αναξιοπιστία στις σχέσεις κράτους και πολιτών άρχισε να διευρύνεται. Το πελατειακό πλαίσιο που δημιουργήθηκε καταστρατήγησε τους θεσμούς. Σημάδια καθαρά και πρώιμα ότι από ''Κολοράντο '' της Βαλκανικής η Ελλάδα μετατρέπονταν σε χρεωκοπημένη χώρα της Βαλκανικής υπήρχαν . Καμία θεσμική και κοινωνική αντίδραση για να ανακοπεί αυτή η πορεία.
Συνέπεια; Έναρξη φτωχοποίησης. Αραίωσαν οι παρέες στις καφετέριες , με τα γραμμάρια και όχι με το κιλό τα ψώνια , κλείνουν επαγγελματικοί χώροι , ανοίγουν στέκια αλληλεγγύης και συσσιτίων , τραγικές οι ελλείψεις στο δημόσιο σύστημα υγείας . Χιλιάδες χρεοκοπημένα νοικοκυριά . Ακόμα και το γέλιο στα παιδιά μειώθηκε , αφού μειώθηκε το χαρτζιλίκι τους για το σχολικό κυλικείο. Η νεολαία κατέχει την πρώτη θέση στην ανεργία σε επίπεδο της ΕΕ ή αναλώνεται προσφέροντας στην κοινωνική ζωή άλλων χωρών . Η σύγχρονη μετανάστευση στερεί την χώρα μας όχι μόνον από το νεότερο ηλικιακά δυναμικό αλλά και από το δημιουργικότερο , γιατί , αν στο παρελθόν μετανάστευαν ανειδίκευτα άτομα , τώρα μεταναστεύουν νέοι με επιστημονική κατάρτιση , για την οποία ξοδεύτηκαν ελληνικά κρατικά και οικογενειακά κονδύλια , και το αποτέλεσμα το καρπούνται άλλοι . Επιπλέον η ελληνική κοινωνία αδυνατεί να αξιοποιήσει παραγωγικά και όσους μένουν εδώ .
Αυτά τα δεδομένα είναι φυσικό να έχουν επιπτώσεις στην γενικότερη ποιότητα της ζωής των Ελλήνων . Μπροστά σ΄αυτά ποιος να τολμήσει να παραπονεθεί π.χ. για την ρύπανση στα εκπαιδευτικά ιδρύματα ή στα δημόσια κτήρια , ή για την κατάργηση των σηματοδοτών και την κατάληψη της ράμπας στο πεζοδρόμιο , που χρειάζονται κάποιοι συμπολίτες μας . Αν αυτά φαίνονται ασήμαντα, η έλλειψη της συναίσθησης των σημαντικών επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ούτε την μεγαλύτερη παράνοια της κοινωνίας μας , δηλ. οδηγός '' λιώμα '' να καβαλάει αυτοκίνητο ή μηχανή και....αλίμονο σε όποιον βρεθεί μπροστά του ; ''Η Ελλάδα σε 100 χρόνια πολέμων στα πεδία μαχών έχασε70.000 κόσμο. Στα 50 με όπλο το αυτοκίνητο ....140.000 '' , γράφει ο Ιαβέρης .
Με όλα αυτά , λοιπόν , μπορεί να γίνει λόγος για οργανωμένη '' ευρωπαϊκή'' κοινωνία '' ; Μπορούν αυτά τα χαρακτηριστικά της να ταυτιστούν με την έννοια ''πολιτισμός'' ;
Και τώρα ; Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αυταπάτης . Μέσα σ΄αυτήν την στρουθοκαμηλίζουσα και παρακμάζουσα κοινωνία μας πρέπει να αναζητήσουμε διέξοδο . Και υπάρχουν άνθρωποι που μάς δείχνουν δρόμους . Είναι όσοι ανιδιοτελώς προσφέρουν αλληλεγγύη μέσα από διάφορους φορείς, είναι οι γιατροί και νοσηλευτές στα δημόσια νοσοκομεία που εργάζονται με ωράριο χωρίς χρόνο ...ανάνηψης για το πνεύμα και το σώμα τους, απολαμβάνοντας μόνον την απαξιωτική κρατική αμοιβή, είναι οι εκπαιδευτικοί (αρκετοί από αυτούς περιφέρονται σε 3,4, ίσως και σε περισσότερα σχολεία ) που διδάσκουν και παράλληλα αγωνίζονται να αποφορτίζουν τις πιεσμένες ψυχές των μαθητών τους . Είναι αυτή η νεολαία που επιμένει να μορφώνεται προσδοκώντας καλύτερες μέρες .
‘’ Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά ‘’ , παρηγορεί ο ποιητής. Στα σκοτεινά προχωρούν όλοι οι δημιουργικοί και ευσυνείδητοι πολίτες της σημερινής Ελλάδας . Μήπως αυτών η συμπεριφορά μπορεί να εμπνεύσει και να ευαισθητοποιήσει '' άρχοντες και αρχόμενους '' , ώστε να την καταστήσουμε βάση του '' κοινωνικού πολιτισμού'' μας ;
