Με μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα διάλεξη στο κατάμεστο μικρό αμφιθέατρο της Ιατρικής Σχολής η καθηγήτρια της Ψυχιατρικής αναφερόμενη σε θέματα πολιτικής για τη χρήση της κάνναβης απομυθοποίησε την πλέον χρησιμοποιούμενη παράνομη ουσία στην Ευρώπη υποστηρίζοντας πως η κάνναβη έχει μακρύ παρελθόν αλλά μακρύτερο μέλλον. Παραδέχθηκε ότι η χρήση της συνδέεται με σημαντικές παρενέργειες αλλά δεν παραγνώρισε τις τεράστιες δυνατότητες της ιατρικής κάνναβης για να ξεκαθαρίσει την αναγκαιότητα της πρόληψης, ώστε να μην γίνεται χρήση της συγκεκριμένης ουσίας πριν την ηλικία των 21 ετών και ελεγχόμενη χρήση για την αποφυγή εξάρτησης.
Στη διάρκεια της διάλεξής της η κα Μαλλιώρη έκανε σύντομες αναφορές στην ιστορική διαδρομή χρήσης της κάνναβης ως θεραπευτικού μέσου στην Κίνα, στην Ινδία και την Ελλάδα μέχρι το 1920 οπότε θεωρήθηκε επικίνδυνη ουσία στις ΗΠΑ και συνεπώς παράνομη με νομοθετήματα. Στη σύγχρονη εποχή 48 χώρες έχουν εγκρίνει την ιατρική χρήση της κάνναβης σε διάφορες ασθένειες ενώ μεταξύ του 2009 και του 2018 24 χώρες έχουν υιοθετήσει ή εξετάσει νομοθετικές ρυθμίσεις για τη διεύρυνση της χρήσης της ιατρικής κάνναβης. Μεταξύ των χωρών αυτών είναι η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Βραζιλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα, αρκετές πολιτείες στις ΗΠΑ, η Ζιμπάμπουε, η Ιταλία, η Κολομβία, η Κροατία, το Λεσότο, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, το Μεξικό, το Περού, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Τζαμάικα, η Τσεχία, οι Φιλιππίνες, η Χιλή και η FYROM.
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία που παρέθεσε για να χαρακτηρίσει την κάνναβη ως την πλέον χρησιμοποιούμενη παράνομη ουσία στην Ευρώπη: 88 εκ. (πάνω από 25%) ενηλίκων ηλικίας 15-64 ετών έχουν δοκιμάσει κάνναβη, περίπου 1% των ενηλίκων είναι καθημερινοί χρήστες. Στην Ελλάδα το 13% των μαθητών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κάνουν χρήση κάνναβης, το 12% των Αθηναίων κάνει χρήση κάνναβης σύμφωνα με ανάλυση των λυμάτων στην Ψυττάλεια από έρευνα στο Τμήμα Χημείας του ΕΚΠΑ. Την τριετία 2015-2017 καταναλώθηκαν 380-400 κιλά κάνναβης κάθε εβδομάδα στην Αθήνα!
Απαντώντας στο ερώτημα γιατί οι ασθενείς χρησιμοποιούν την ιατρική κάνναβη η κα Μαλλιώρη παρέθεσε τα αποτελέσματα έρευνας σύμφωνα με την οποία η κάνναβη χρησιμοποιείται για ανακούφιση πόνου 82,6%, αϋπνία 70,6%, χαλάρωση 55,6%, σπαστικότητα 41,3%, άγχος 38,1%, αύξηση όρεξης 38%, ναυτία 27,7% και κατάθλιψη 26,1%.
Σύμφωνα με την ιατρική κοινότητα υπάρχει οριστική ή σημαντική εμπεριστατωμένη γνώση ότι η κάνναβη μπορεί να θεραπεύσει τον χρόνιο πόνο, τη ναυτία λόγω χημειοθεραπείας, τον καρκίνο και τη σπαστικότητα λόγω πολλαπλής σκλήρυνσης αν, και όπως ανάφερε η ομιλήτρια, η σχετική έκθεση υπογραμμίζει ότι η χρήση κάνναβης ενδέχεται να συσχετιστεί με εμφάνιση σχιζοφρένειας ή άλλων ψυχώσεων με μεγαλύτερο ρίσκο για όσους κάνουν συχνότερη χρήση.
Στις περιπτώσεις χημειοθεραπείας και σπαστικότητας ο επικρατέστερος τρόπος χορήγησης είναι από το στόμα. Στον χρόνιο πόνο οι περισσότερες μελέτες έγιναν σε χορήγηση από το στόμα αλλά και κάπνισμα ή σπρέι.
Αντίθετα, για πολλές άλλες ιατρικές καταστάσεις, σημείωσε η καθηγήτρια Ψυχιατρικής, η τεκμηρίωση για τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα της κάνναβης είναι περιορισμένη ή μη επαρκής για να εξαχθούν συμπεράσματα. Στην κατηγορία αυτή, μεταξύ άλλων, ανήκουν η επιληψία, η νόσος του Parkinson, η δυστονία, η άνοια, οι διαταραχές ύπνου, η κατάθλιψη και το άγχος ενώ απαντώντας σε ερωτήσεις φοιτητών αποσαφήνισε ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως τεκμηρίωση για την άποψη ότι τα κανναβιδοειδή είναι αποτελεσματικά στην αποθεραπεία-αποχή από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών.
Όσον αφορά στην ψυχική υγεία η διευθύντρια της Α’ Ψυχιατρικής Κλινικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου είπε ότι υπάρχει μέτρια τεκμηρίωση στατιστικής συσχέτισης της χρήσης κάνναβης και αυξημένου κινδύνου για εμφάνιση κατάθλιψης, αυξημένων συμπτωμάτων μανίας σε άτομα με διπολική διαταραχή, αυξημένης επίπτωσης αυτοκτονικού ιδεασμού και αποπειρών με μεγαλύτερη πιθανότητα στους συστηματικούς χρήστες, αυξημένης επίπτωσης αυτοκτονικών και αυξημένης επίπτωσης Διαταραχής κοινωνικού άγχους στους συστηματικούς χρήστες.
Τόσο στις παρατηρήσεις της όσο και στη συζήτηση με τους φοιτητές της Ιατρικής Σχολής η κα Μαλλιώρη απομυθοποίησε τη χρήση της κάνναβης υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι νέες έρευνες έχουν αποδείξει ότι κάποια άτομα έχουν προδιάθεση για εξαρτήσεις συνεπώς εάν έχουν εξάρτηση από ναρκωτικά έχουν το ίδιο υπόστρωμα στον εγκέφαλο και στο κέντρο ανταμοιβής με τους εξαρτώμενους από το τσιγάρο, το αλκοόλ, τον τζόγο κ.λπ. «Περισσότεροι ασθενείς πεθαίνουν από τη χρήση αλκοόλ από όσους πεθαίνουν από ναρκωτικά» είπε χαρακτηριστικά για να συμπληρώσει ότι υπό αυτό το πρίσμα σπάει και ο μύθος που θέλει τον εξαρτημένο εγκληματία – ο εξαρτημένος είναι ασθενής, που επιχειρεί να αυτοθεραπευτεί με διάφορες ουσίες, σημείωσε.
Παράλληλα υποστήριξε την ανάγκη για περισσότερες έρευνες προκειμένου να παραχθεί ολοκληρωμένη και οριστική τεκμηρίωση για τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα της κάνναβης και των κανναβιδοειδών θεωρώντας μάλιστα τους σημερινούς φοιτητές ως τους αυριανούς ερευνητές, που θα κληθούν να δώσουν την τεκμηρίωση που απαιτείται ώστε να υπάρχει επαρκής γνώση για τη θεραπευτική αξία της κάνναβης στη σύγχρονη ιατρική.
Σε άλλο σημείο ενημέρωσε τους συνέδρους για την Υπουργική Απόφαση που συντάσσεται από τον ΕΟΦ και λαμβάνει υπόψη το πλαίσιο που υπάρχει σε άλλες χώρες και επιτρέπει -κατά παρέκκλιση του νόμου περί ναρκωτικών- να προσεγγίσουμε αυτό το φάρμακο με ευαισθησία και με γνώμονα τη διασφάλιση μιας προσιτής πρόσβασης των ασθενών στις θεραπείες για να καταλήξει: «Η Επιτροπή είναι στην τελική φάση διαμόρφωσης της πρότασης, που αφορά, μεταξύ άλλων, τις φαρμακοτεχνικές μορφές και τις ιατρικές ειδικότητες που θα μπορούν να συνταγογραφούν. Θα δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης μέσω της ΗΔΙΚΑ των τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβη όσο και δημιουργίας μητρώων ασθενών».
Του Δημ. Κατσανάκη
