Ωστόσο, κατά τη φετινή περίοδο του φθινόπωρου και του χειμώνα, μικροί και μεγάλοι είναι αντιμέτωποι με δύο επιδημίες: της ιλαράς που ήδη μετρά χιλιάδες κρούσματα στην Ευρώπη και της γρίπης – “Αρμαγεδδών‘ που έρχεται από το νότιο ημισφαίριο με ιδιαίτερα επιθετική δράση.
Το νοσογόνο περιβάλλον που αναμένεται να δημιουργηθεί από τον συνδυασμό των δύο επιδημιών αλλά και των αναμενόμενων αναπνευστικών λοιμώξεων, αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την εκδήλωση άλλων εξίσου επικίνδυνων νοσημάτων, όπως η Μηνιγγίτιδα Β.
Το φθινόπωρο είναι επίσης και η εποχή που όλοι οι γονείς μοιράζονται την ίδια ανησυχία: να μην αρρωστήσει το παιδί τους, να μη κολλήσει κάποια λοίμωξη, που μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές, να απειλήσει την υγεία, ακόμα και την ζωή του. Κι όταν κάνουν αυτές τις σκέψεις, μια από τις πρώτες λέξεις που έρχεται στο μυαλό είναι η «μηνιγγίτιδα». Στο άκουσμά της , κανείς τρομοκρατείτε και μόνο στην ιδέα ότι θα μπορούσε να προσβάλει το δικό του παιδί.
Όμως δεν χρειάζεται να επικρατεί πανικός αλλά ούτε και ούτε βέβαια και να εφησυχάζουμε. Η ιδιαίτερα επικίνδυνη λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριo Neisseria meningitidis και η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλή θνητότητα και υψηλό ποσοστό αναπηρίας στους νοσούντες προλαμβάνεται με τον εμβολιασμό.
Η Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος τύπου Β (Μηνιγγίτιδα Β) είναι μία εξαιρετικά επικίνδυνη νόσος, η οποία αν δεν διαγνωστεί εγκαίρως μπορεί να αποβεί μοιραία. Η επικινδυνότητα της νόσου έγκειται στο γεγονός ότι παρότι αρχικά εμφανίζει τα συμπτώματα μιας απλής ίωσης, όπως αυχενική δυσκαμψία, υψηλός πυρετός, αιμορραγικό εξάνθημα, σύγχυση, πονοκέφαλος, έμετος, φωτοφοβία, εξελίσσεται ραγδαία (συνηθώς εντός 24 ωρών) και μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες σωματικές και νοητικές αναπηρίες, όπως εγκεφαλική βλάβη, απώλεια ακοής και ακρωτηριασμό άκρων, ενώ ενδέχεται να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο . Ένα στα 10 άτομα που έχουν προσβληθεί από μηνιγγίτιδα Β χάνουν τη ζωή τους και ένας στους 5 επιζώντες εμφανίζει κάποια από τις προαναφερθείσες αναπηρίες.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τα ανησυχητικά σημάδια και να διαγνωστεί έγκαιρα η μηνιγγίτιδα ώστε να υπάρξει άμεση αντιμετώπισή της. Ο βαθμός επικινδυνότητας της νόσου αυξάνεται δραματικά και από έναν ακόμη παράγοντα ο οποίος δεν είναι άλλος από τον τρόπο μετάδοσής του. Πιο συγκεκριμένα, το βακτήριο που προκαλεί τη Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο μεταδίδεται με τα σταγονίδια και το σάλιο. Συνεπώς, το φιλί, ο βήχας και το φτέρνισμα, είναι οι πιο συχνοί τρόποι μετάδοσης ενώ καταλυτικό παράγοντα παίζει και το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα. Εξίσου ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι ακόμα και τα άτομα που δεν εκδηλώνουν τη νόσο μπορούν να φέρουν τα βακτήρια στη μύτη και τον φάρυγγα και να τα μεταδώσουν σε άλλους. Πράγματι, τα περισσότερα βρέφη, νήπια και έφηβοι με μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο. προσβάλλονται μέσα από την επαφή με φαινομενικά υγιή μέλη της οικογένειάς τους ή άτομα που τα φροντίζουν και τα οποία είναι φορείς του βακτηρίου.
Στην Ελλάδα η επικρατέστερη ομάδα του Μηνιγγιτιδόκοκκου είναι η οροομάδα Β. Με 47 κρούσματα κατά μέσο όρο ετησίως που μεταφράζονται σε ποσοστό εκδήλωσης της νόσου 87% , η νόσος κινείται σε ποσοστά αντίστοιχα των άλλων χωρών της Ευρώπης. Το μεγαλύτερο μέρος των κρουσμάτων είναι βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους και νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών, αποτελεί μία από τις πιο ύπουλες και σοβαρές ασθένειες. Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο, κυρίως επειδή έρχονται αντιμέτωποι με νέες καταστάσεις και ο τρόπος της ζωής τους αλλάζει. Οι συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες δυστυχώς εμφανίζουν ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό θνητότητας.
Η δυσκολία της διάγνωσης της Μηνιγγίτιδας Β έχει αποφέρει τραγικά αποτελέσματα. Αξίζει να σημειωθεί πως από την αρχή του έτους έχουν καταγραφεί συνολικά 10 κρούσματα της νόσου στην χώρα μας, εκ των οποίων το ένα κατέληξε. Στα Χανιά πριν δύο χρόνια, κατεγράφησαν δύο κρούσματα αυτής της επιθετικής μορφής μηνιγγίτιδας , με το ένα εκ των δύο να αποβαίνει μοιραίο για ένα παιδί από το Καστέλι, το οποίο κατέληξε, ενώ το πιο πρόσφατο περιστατικό εκδηλώθηκε στις 23 Αυγούστου στην Κρήτη, όπου 3χρονο κοριτσάκι εμφάνισε υψηλό πυρετό και διακομίστηκε στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο. Το συγκεκριμένο περιστατικό είχε ευτυχώς αίσιο τέλος χάρη στη συντονισμένη δράση τόσο της παιδιάτρου, όσο και της μητέρας.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ
Ευτυχώς, η Μηνιγγίτιδα Β μπορεί και πρέπει να προληφθεί εγκαίρως και αποτελεσματικά μέσω του εμβολιασμού. Σύμφωνα με την έρευνα του Επίκουρου Καθηγητή Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Σουλιώτη, που διεξήχθη σε δείγμα 201 Ελλήνων παιδιάτρων και 1003 γονέων, 9 στους 10 Έλληνες παιδιάτρους συστήνουν στους γονείς τον εμβολιασμό έναντι της μηνιγγίτιδας Β για το παιδί τους, με έμφαση στα μικρότερα του ενός έτους παιδιά σε ποσοστό 40.2%. Ο εμβολιασμός κατά της Μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου τύπου Β κατέστη εφικτός στην Ελλάδα από το 2013, με το εμβόλιο Bexsero το οποίο κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών από την ηλικία των 2 μηνών, εφήβων και ενηλίκων. Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, το αποζημιώνει για τις «ομάδες υψηλού κινδύνου», ενώ χώρες όπως η Αγγλία, η Ιταλία, η Ιρλανδία και η Ανδόρα, έχουν εντάξει το Bexsero στα αντίστοιχα Εθνικά Προγράμματα Εμβολιασμών, επιπροσθέτως των ομάδων υψηλού κινδύνου. Τα Εθνικά Προγράμματα Εμβολιασμών στις προαναφερθείσες χώρες, συστήνουν και αποζημιώνουν το εμβόλιο σε υγιή πληθυσμό και κατά προτεραιότητα σε βρέφη ηλικίας 0 -1 ετών.
Τα στοιχεία μιλάνε από μόνα τους. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τον εμβολιασμό ενός εκατομμυρίου παιδιών (έως ενός έτους), η αποτελεσματικότητα του Bexsero αγγίζει το ποσοστό της τάξεως 83% έναντι οποιουδήποτε στελέχους της μηνιγγίτιδας Β και το 95% κατά των στελεχών που μπορούν να προληφθούν μέσω εμβολιασμού.
Επιπρόσθετα, η υψηλή ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του εμβολίου τεκμηριώνεται, από δεδομένα που καταδεικνύουν ότι ο ρυθμός αναφοράς των ανεπιθύμητων ενεργειών του εμβολίου ήταν περίπου το ήμισυ του συνόλου των αναμενόμενων κατά το πρώτο έτος εισαγωγής τους στο Εθνικό Πρόγραμμα του Ηνωμένου Βασίλειου, τον εμβολιασμό περίπου ενός εκατομμυρίου παιδιών ηλικίας έως ενός έτους στο Η.Β αλλά και τη χορήγηση περισσοτέρων των 17 εκ. δόσεων παγκοσμίως.
Το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι αποτέλεσμα 20 και πλέον ετών πρωτοποριακής έρευνας, έχει εγκριθεί σε περισσότερες από 35 χώρες του κόσμου και τον Απρίλιο του 2017 βραβεύτηκε ως το Καλύτερο Εμβόλιο Πρόληψης στα διεθνή βραβεία κύρους «Vaccine Industry Excellence Award».
Η Αμερικάνική Παιδιατρική Εταιρεία έπειτα από πρόσφατη σύσταση της (Απρίλιος 2017), καταλήγει στο ότι το να μην συζητούν και να ενημερώνουν οι παιδίατροι τους γονείς για την μηνιγγίτιδα Β και το αντίστοιχο εμβόλιο δεν αποτελεί επιλογή, ανεξάρτητα από το αν οι παιδίατροι θα αποφασίσουν να προτρέψουν τους γονείς σε υποχρεωτικό εμβολιασμό, ή παρουσιάσουν τον εμβολιασμό ως μια επιλογή για την οποία θα πρέπει να αποφασίσουν οι γονείς.
Πιο συγκεκριμένα, η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, αναγνωρίζοντας ότι η ενημέρωση των γονέων μπορεί να είναι ελλιπής, καθώς δύναται να υπάρχουν δύο ταχύτητες ενημέρωσης, δηλαδή οι «έχοντες τις πληροφορίες» (οικογένειες που γνωρίζουν για την νόσο και αναζητούν τον εμβολιασμό) και οι «μη έχοντες τις πληροφορίες» (οικογένειες που δεν γνωρίζουν για τη νόσο και το διαθέσιμο εμβόλιο), ενισχύει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι παιδίατροι στην ενημέρωση των γονέων και τους προτρέπει να συζητούν με τους γονείς για την μηνιγγίτιδα Β και το διαθέσιμο εμβόλιο, ώστε αφενός οι γονείς να είναι επαρκώς ενημερωμένοι και αφετέρου να τους δίνεται η δυνατότητα να αποκτούν ενεργό ρόλο στη λήψη της απόφασης σχετικά με τον εμβολιασμό και την πρόληψη.
Εκπροσωπώντας την εγχώρια ιατρική κοινότητα, ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Γιώργος Πατούλης και ο Πρόεδρος της Ένωσης. Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Κώστας Νταλούκας στέλνουν το μήνυμά τους στους γονείς υπογραμμίζοντας ότι: «Η μηνιγγίτιδα προλαμβάνεται και θεραπεύεται μόνο μέσω του έγκαιρου εμβολιασμού. Γονείς και παιδίατροι πρέπει να λειτουργήσουν με κοινό στόχο την πρόληψη για την καταπολέμηση της ασθένειας».
Παράλληλα, από το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, η Δρ. Τζωρτζίνα Τζανακάκη, εκτιμά ότι μέχρι το 2020 τα περιστατικά μηνιγγίτιδας Β θα αυξηθούν κατά 60% και η θνητότητα εξαιτίας της μηνιγγίτιδας Β κατά 40%, γεγονός το οποίο δεν μας επιτρέπει να εφησυχάσουμε!
Tον σημαντικότερο λόγο για να επισκεφθούν άμεσα, κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, οι γονείς τον παιδίατρο τους συνιστά η έξαρση της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου τύπου Β κατά την περίοδο αυτή, όπως και πολλών άλλων λοιμώξεων, σε συνδυασμό με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και της εμβολιαστικής περιόδου. Σημειώνεται ότι απαιτείται να έχουν χορηγηθεί όλες οι συνιστώμενες, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, δόσεις του εμβολίου, ώστενα επιτευχθεί πλήρης προστασία ενάντια στη νόσο και να διασφαλίσουμε την καλή υγεία των παιδιών μας.
