που βγαίνουν, τα βραβεία φιλοδοξούν να δημιουργήσουν έναν κανόνα και αυτό με εξοργίζει. Τον μόνο κανόνα τον δημιουργεί ο χρόνος. Εάν τον δημιουργούσαν τα βραβεία, ο Κάφκα, ο Ρεμπώ, ο Πόε και όλοι αυτοί θα ήταν εκτός του κανόνα» τονίζει σήμερα στην «Ε» ο θεατρικός συγγραφέας και ποιητής Θανάσης Τριαρίδης λίγες ώρες μετά την άρνησή του να είναι υποψήφιος για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας. Ο Θανάσης Τριαρίδης συμμετείχε στη «Βραχεία Λίστα» για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της χρονιάς 2020 με το έργο του «Θα μας ξεπλύνει η θάλασσα», και με επιστολή του στα μέλη της επιτροπής ζητά να αφαιρέσουν το βιβλίο του από τη «Βραχεία Λίστα» των Κρατικών Βραβείων Ποίησης. Στη συνέντευξή του σήμερα μιλάει για την απόφασή του αυτή «που είναι πάγια θέση του», για το έργο του «Lebensraum» που θα ανέβει στη Λάρισα στις 10 Μαρτίου από το Κέντρο Ερευνας Θεάτρου και Χορού +ΠΛΗΝ, τους ανθρώπους που δεν είναι τόσο ηθικοί όσο θέλουν να πιστεύουν ότι είναι, τη θεωρία του «Ζωτικού Χώρου» που ευθύνεται για όλους τους πολέμους στην ιστορία της ανθρωπότητας -από τους Σουμέριους έως την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία-, αλλά και για τους δεσμούς του με τη Λάρισα. Αναφέρει δε χαρακτηριστικά ότι «Φάρος για τη ζωή μου υπήρξε ο Λαρισαίος συγγραφέας Δημήτρης Παπαδούλης, που έφυγε από τη ζωή. Χαίρομαι που έχω βρει στη Λάρισα έναν άνθρωπο σαν τον Ηρακλή Τζαφέτα με τον οποίο μοιραζόμαστε μία κοινή οπτική για τον κόσμο».
• Κύριε Τριαρίδη, γιατί αρνηθήκατε να είστε υποψήφιος για τα Κρατικά Βραχεία Λογοτεχνίας;
- Είναι πάγια θέση μου, απλώς δεν την ήξεραν οι άνθρωποι της Επιτροπής γι’ αυτό με φέρανε σ’ αυτήν τη δύσκολη θέση. Δεν συμφωνώ με την ύπαρξη βραβείων στη λογοτεχνία. Οχι μονάχα κρατικών βραβείων, αλλά γενικότερα βραβείων. Τα βραβεία θεωρώ ότι είναι ένας αναχρονισμός. Μέσα στην πλημμυρίδα των βιβλίων που βγαίνουν, τα βραβεία φιλοδοξούν να δημιουργήσουν έναν κανόνα για τη σημαντική τέχνη του κάθε καιρού και εν προκειμένω του δικού μας και αυτό με εξοργίζει. Τον μόνο κανόνα τον δημιουργεί ο χρόνος. Εάν τον κανόνα τον δημιουργούσαν τα βραβεία, ο Κάφκα, ο Ρεμπό, ο Πόε και όλοι αυτοί θα ήταν εκτός του κανόνα. Σε ό,τι με αφορά ο κόσμος των βραβείων μού είναι πάρα πολύ μακρινός. Εχω πολλούς αγαπημένους φίλους, πολυβραβευμένους, για την ακρίβεια όλοι μου οι φίλοι στον χώρο του βιβλίου, οι «συνομίληκοι» υπό μία έννοια, έχουν πάρει από πολλά βραβεία ο καθένας. Το να αγαπάς κάποιον όμως και να είσαι φίλος όμως δεν σημαίνει ότι έχει και τις ίδιες απόψεις μ’ εσένα.
ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΣΗ
• Στις 10 Μαρτίου κάνει πρεμιέρα εδώ στη Λάρισα, στο Κέντρο Ερευνας Θεάτρου και Χορού +ΠΛΗΝ το έργο σας «Lebensraum», μιλήστε μας γι’ αυτό...
- Το «Lebensraum» είναι ένα έργο που γράφτηκε το 2014, μάλιστα οφείλω να σας ομολογήσω ότι όταν το έγραψα δεν το πίστευα τόσο πολύ. Τιτλοφορείται «Lebensraum» από την πασίγνωστη θεωρία του Ζωτικού Χώρου του Χίτλερ, ότι η Γερμανία πρέπει να ανακτήσει το Lebensraum, τον ζωτικό της χώρο δηλαδή, τον οποίο της είχε υφαρπάξει η Ευρώπη μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, στο τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Κι άρχισε να παίρνει πρώτα την Αλσατία, τη Λωρραίνη, την Αυστρία, την Τσεχοσλοβακία, την Πολωνία, προκαλώντας τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο...
Η αλήθεια είναι όμως ότι το «Lebensraum» ήταν ο βασικός λόγος όλων των πολέμων της ιστορίας. Δηλαδή από τους φαραωνικούς και τους σουμεριακούς πολέμους στη χαραυγή της ιστορίας, μέχρι τον πόλεμο που κάνει ο Πούτιν στην Ουκρανία, γίνονται με αποκλειστική ελεγκτική αφορμή ότι μία χώρα ασφυκτιά να καταπιέζονται τα συμφέροντα του δικού της ζωτικού χώρου που είναι υπό κατοχή από κάποιους άλλους και μπαίνει μέσα, για να διεκδικήσει τον ζωτικό χώρο τον οποίο -έστω και νοερά- τώρα πια δεν έχει. Αν πάρουμε την ιστορία θα το διαπιστώσουμε διαρκώς και εξακολουθητικά:
Ο Πρώτος και ο Δεύτερος Παγκόσμιος, ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία, ο πόλεμος Ινδίας και Πακιστάν, η τωρινή πολεμική επέλαση του Πούτιν στην Ουκρανία: Ολο αυτό στηρίζεται στη θεωρία του ζωτικού χώρου. Αρα ουσιαστικά δεν είναι ένα σχόλιο μονάχα για τη ναζιστική Γερμανία, είναι ένα σχόλιο για την ανθρώπινη φύση...
• Η παράσταση είναι ένα πείραμα επιβεβαίωσης της θεωρίας αυτής ενδεχομένως;
- Ακριβώς. Εχουμε συνηθίσει να θεωρούμε ότι η θεωρία του ζωτικού χώρου είναι μία θεωρία που αφορά στις οντότητες τις ευρύτερες, τις αυτοκρατορίες, τα εθνικά κράτη, παλαιότερα και νεότερα, για παράδειγμα. Δεν δεχόμαστε ότι οι άνθρωποι λειτουργούν σε ατομικό επίπεδο με βάση τη θεωρία του ζωτικού χώρου. Το έργο πάει να καταρρίψει το «είμαστε όλοι καλοί κατά βάθος και το ότι παλεύουμε με κάθε δύναμή μας να μην επιτρέπουμε να γίνονται αδικίες». Το ότι παλεύουμε να μην είμαστε Ναζί. Το να είμαστε σιωπηλοί δεν σημαίνει ότι δεν είμαστε Ναζί, απλώς είμαστε σιωπηλοί Ναζί. Αυτήν την ακραία θεωρία «κατεβάζει» αυτό το έργο και την «κατεβάζει» με επιχειρήματα. Προχθές ξεβράστηκαν στη Μυτιλήνη 7 πτώματα, αυτά τα πτώματα ξεβράστηκαν από τη διαδικασία των push backs, τη διαδικασία των push backs την κάνει η ελληνική κυβέρνηση, και αυτή και η προηγούμενη και η προπροηγούμενη. Και όλες αυτές τις ψηφίζει ο κόσμος. Αρα δεν είμαστε σαν τον Μέγκελε, αλλά δεν είμαστε και εντελώς «ηθικοί» άνθρωποι. Κάνουμε αυτό που έκαναν οι Ναζί, απλώς το κάνουμε διά της σιωπής μας και διά της αντιπροσώπευσης, αναθέτουμε σε κάποιον άλλο να κάνει τη βρόμικη δουλειά κι εμείς λέμε «τι κρίμα». Μόνος τρόπος αν ήμασταν ειλικρινείς και αληθινοί να συμμετέχουμε είναι αυτούς τους μετανάστες να τους παίρναμε στο σπίτι... Δεν είμαστε ως άνθρωποι, ως κοινωνία, ως ηθικές οντότητες αυτό το πράγμα. Αυτό περίπου είναι η αφετηρία της συζήτησης αυτού του έργου.
ΣΤΕΝΟΙ ΔΕΣΜΟΙ
• Η Λάρισα είναι μια πόλη που σας ενώνουν στενοί δεσμοί...
- Εγώ με τη Λάρισα έχω μεγάλους και στενούς δεσμούς. Χαμένος πια φίλος, έχει φύγει από τη ζωή, ο Λαρισαίος συγγραφέας Δημήτρης Παπαδούλης, υπήρξε για τη ζωή μου ένας φάρος. Εχω συνδέσει τη Λάρισα με τα καλύτερα χρόνια της νεότητάς μου.
Εχω χαρεί πάρα πολύ που έχω βρει στη Λάρισα έναν άνθρωπο σαν τον Ηρακλή τον Τζαφέτα, με τον οποίο μοιραζόμαστε μία κοινή οπτική για τον κόσμο. Να είναι γεροί μαζί με τη Θάλεια Χαραρά και να κάνουν πράγματα.
